فاطیماه میرزایی دُخت : « ببخشید شاید من توی دوربین نباید این حرف رو بزنم ولی اگر کسی اعتقاد نداره جمع کنه از ایران بره. یعنی بره همون جاهایی که رفاه و اون مدل زندگی رو داره.»
جمله ای که با پخش آن در سال ۹۸ و تیتر شدن در بسیاری از رسانه ها و فضای مجازی، واکنش های بسیاری را به همراه داشت. در روزهای گذشته اما تکرار آن به شکلی دیگر از سوی یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس، زخمِ بر دل نشانده آن روزها را بازتر کرد .
با خود فکر می کنم گویا برخی به سندروم عبارت « اگر کسی نمی تواند این جا بماند از این مملکت برود» مبتلا شده اند؛ به طوری که صحبت های اخیر عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، عجیب، من را به یاد یکی از ابیات « فریدون مشیری » می اندازد که چنین گفت: " من اینجا ریشه در خاکم/من این جا عاشق این خاک، اگر آلوده یا پاکم " و یا جمله امیر آقایی، در ذهنم روی دُورِ تکرار می افتد؛ بازیگری که برای دریافت جایزه اش در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر روی صحنه آمد و و در واکنش به جمله مجری رسانه ملی، این طور گفت:« رفتن رو به کسی خطاب می کنند که آمده باشه. ما که نیامده بودیم. ما بودیم. ریشه در خاک سرزمینمونیم.»
صحبت هایی که حتی محمد دلاوری، یکی از مجریان صدا و سیما در برنامه «تهران ۲۰» خود به آن واکنش نشان داد و در بخشی از آن گفت: " شما به چه حقی برای مردم تعیین تکلیف می کنید؟ مگر سرود ملی ما را با دبه زده اند؟ آن کسی باید برود که بین مردم تفرقه می اندازد."
این موضوع تا جایی پیش رفت که سید کاظم موسوی نایب‌رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم ، به صحبت های جنجالی منتشرشده اش از سوی پایگاه خبری «دیده بان ایران» واکنش نشان داد و مدعی شد که در پاسخ به این سوال که آیا ارز ۴۲۰۰ تومانی به آلات موسیقی هم تعلق می گیرد؟ گفته است: "آیا معیشت، نان و کالاهای اساسی برای مردم مهم است یا این سوالاتی که می کنید؟ من به هنرمندان ارادت خاصی دارم و مصاحبه منتشرشده از این جانب تحریف شده است."
این در حالی است که رسانه مذکور، مصاحبه ضبط شده خود با این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس را منتشر کرد تا نشان دهد هیچ گونه تحریفی در این گفت و گو صورت نگرفته است.
بدنبال این موضوع، در روزهای گذشته بود که خانه موسیقی هم سکوت خود را شکست و به سخنان این نماینده مجلس مبنی بر ممنوعیت ورود ساز به کشور واکنش نشان داد که صحبت های داریوش پیرنیاکان، رئیس و سخنگوی هیئت مدیره خانه موسیقی، مصداق عبارت «جانا سخن از زبان ما می گویی »بود؛ به طوری که او با اشاره به اعتراض شدید خانه موسیقی به این موضوع، بیان کرد: " ما واقعا متعجبیم که یک نماینده مجلس چنین حرفی بزند و آن هم توهین آمیز به جامعه هنری و موسیقایی کشور که یکی از ارکان فعال فرهنگی کشور است و آن این که شما بیایید معیشت مردم را با ورود آلات موسیقی مقایسه کنید. از این بدتر، ایشان بر می گردد می گوید افرادی که دنبال موسیقی و آلات موسیقی هستند از مملکت بروند. شما چه کاره اید؟! "
وی در پایان نیز خاطرنشان کرد: " سیاستمداران در هر جایگاهی مهمانان تاریخ هستند. ما هنرمندان میزبانان تاریخ هستیم. آن هایی که رفتنی هستند شما هستید نه ما! "
به هر روی، صحبت های اخیر این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس که به اذعان خود، بریده شده و عذرخواهی اش پس از واکنش و انتقاد های بسیار، حکایت همان «نوشدارو پس از مرگ سهراب» است، نه دردی از اهالی موسیقی که در تمامی این سال ها با سختی بسیاری روبرو بوده اند و نه درد مردم نجیب ایران را درمان می کند که هر یک از آرزوهایشان، هر روز، زیر بار این صحبت ها و وعده های جامه عمل نپوشانده مسئولان، کوچک و کوچک تر می شود و یا حتی رنگ می بازد.
از اینرو، برای روشن شدن هرچه بیشتر صحبت های موسوی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، با معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نائب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت و گویی کردیم که در ادامه می خوانید:
محمود سالاری، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در گفت و گو با دیباچه، در رابطه با صحبت های اخیر موسوی نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس مبنی بر ممنوعیت ورود آلات موسیقی به کشور اظهار کرد: اگر بخواهم در یک جمله بگویم، ایشان نظرشان را گفته اند و درواقع، یک فردی نظر خود را بازگو کرده است و حالا این بزرگوار، نماینده مجلس بوده و در حال حاضر هم اتفاقی رخ نداده است چرا که فقط در حد یک نظر بوده است و اگر آن نظر اجرا و اعمال شد و به مراحلی رسید، باید حتما نگران شد اما این نماینده فقط نظرشان را بیان کرده است و ممکن است یک نفر موافق و دیگری مخالف باشد اما ما نباید از اظهارنظر فردی ناراحت شویم.
او در پاسخ به سوالی در رابطه با جمله " هرکسی نمی تواند بماند برود "، بیان کرد: آیا در حال حاضر، دولت و مسئولین اجرایی صحبت این نماینده را اجرایی کرده اند؟ البته بنده هم مخالف این نظر هستم اما به هر روی، انسان ها نظر می دهند و ممکن است عده ای هم مخالف باشند و قطعا بنده هم موافق این صحبت نیستم اما این که یک دفعه توهین کنیم هم درست نیست چراکه کشور، هم سیستم اجرایی و هم قوه مقننه و قانونگذار دارد و مجلس بالای دویست نماینده دارد که یکی از آن ها هم، نظر خود را مطرح کرده است.
معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد گفت: اگر موسیقی در جمهوری اسلامی جایگاهی نداشت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و بسیاری از مراکز دیگر از آن استفاده می کردند؟ باید ببینیم قاطبه مراکزی که مرجع تصمیم گیری هستند به چه صورت فکر می کنند و از طرفی، ما نباید راه نظر دادن را ببندیم.
سالاری ادامه داد: چه کسی موسیقی را تعطیل کرده است؟ ما این همه آموزشگاه های موسیقی داریم که در حال فعالیت کردن هستند. آیا کسی به خاطر این صحبت، آن ها را تعطیل کرده است؟ این همه بزرگان موسیقی در حال فعالیت هستند و به فرهنگ و هنر این مملکت خدمت می کنند؛ آیا کسی خدایی ناکرده جلوی فعالیت آن ها را گرفته است؟ الان کدام یک از مراکز دولتی، قانون خود را نسبت به فرمایش این نماینده تغییر داده است و یا یک مرکز آموزشی را تعطیل کرده است؟ بنابراین، هنر موسیقی در وزارتخانه، دارای اداره کل است و این اداره هم در حال انجام کارهایی برای موسیقی است.
او تصریح کرد : یک نماینده از یک شهری که مردمش به او رأی داده اند به مجلس آمده است که نظر خود را بیان کند و درواقع، او نیامده است آن چه که فقط ما دلمان می خواهد را بیان کند. اما باید توجه داشت اگر این نظر به یک عمل قانونی و دولت تبدیل شد فرمایش تمامی هنرمندان به روی چشم است.
معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأکید کرد: ما در حال نهایی کردن سند موسیقی ملی هستیم که ان شاءالله در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب می شود، چراکه ما داریم در این کشور، موسیقی را مصرف می کنیم، مگر می توانیم به آن بی تفاوت باشیم؟ اما در این میان، ممکن است بین تمامی نمایندگان مجلس، ده تا بیست درصد با این نظر نماینده موافق هم باشند اما به طور کلی، این یک نظر است.
سالاری در پایان خاطرنشان کرد : اتفاقا بنده هم با چند تن از اساتید موسیقی صحبت می کردم و آن ها هم نظرشان این بود که از اول انقلاب، گروهی بودند که چنین حرف هایی می زدند اما خدا را شکر، در حال حاضر، موسیقی، مراکز آموزشی و هنرستان دارد و آیا با این صحبت، خدایی ناکرده رفته و هنرستان را تعطیل کرده ایم؟
در ادامه، غلامرضا منتظری، نائب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس در گفت و گو با دیباچه، در خصوص اظهارات اخیر عضو کمیسیون اقتصادی مجلس مبنی بر ممنوعیت ورود آلات موسیقی به کشور اظهار کرد: ما برای تولید هر اثر هنری نیازمند امکانات و لوازم و وسایلی هستیم که بدون آن ها نمی توان یک اثر هنری را خلق کرد و به همین دلیل، حوزه موسیقی هم از این قاعده مستثنی نیست. وقتی ما یک سمفونی فاخر در رابطه با دفاع مقدس، موضوع ملی و ارزشی را گوش می کنیم، بدون تردید، باید از این امکانات و لوازم استفاده کنیم اما در این میان، بیشتر، نحوه استفاده از آن ها مورد بحث است ،چرا که ما باید بدانیم از وسیله موسیقی برای تولید چه پیامی استفاده می کنیم و مخاطب خود را برای شنود به کدام حوزه افتخار و سربلندی دعوت می کنیم؟ که در خصوص این مباحث، بیشتر باید اهل فن اظهارنظر کنند.
او بیان کرد: قطعا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید ساز و کارهایش را تعریف کند و قواعد و لوازم بهره مندی از ابزار و آلات موسیقی و قوانین موردنیاز برای بهره مندی هم بدین صورت است که باید توسط دستگاه تخصصی خود تعریف شود و باید تابع قوانین باشد. یعنی اگر در این خصوص صحبتی هم داریم باید تلاش کنیم که آن را به سوی کمال و تکامل مجموعه حرکت دهیم. این که ما از لوازم موسیقی استفاده نکنیم، اصلا موسیقی تولید نمی شود و از طرفی هم باید بدانیم که موسیقی سنتی، مقامی، پاپ و... لوازم خاص خود را دارند و اصل استفاده از لوازم، یک ضرورت است اما شرایط استفاده، مسائلی هستند که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید تعیین کند که سلیقه ها را به قوانین حکمفرما نکند. یعنی قوانین باید باشند و ما هم باید از قوانین تابعیت کنیم.
نائب رئیس کمیسیون فرهنگی تصریح کرد: باید در هر حوزه ای استانداردسازی کرد و به استانداردهایی که دستگاه های تخصصی تعریف می کنند، احترام بگذاریم چراکه ما نمی توانیم برای خلق اثر هنری نسبت به لوازم و امکانات آن بی تفاوت باشیم اما اگر کسی از این امکانات و ابزار در مسیر تخریب و تضعیف ارزش های جامعه استفاده کند آن موقع است که دستگاه های نظارتی و قانونی باید به وظیفه خود عمل کنند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم، مرکز موسیقی و نمایش دارد و کار آن ها نظارتی است و اجرایی نیست.
منتظری با اشاره به اقدامات مهم مجلس در خصوص صندوق حمایت از هنرمندان در سال گذشته گفت: وظیفه مجلس، هم حمایت و هم نظارت است؛ به طوری که در سال گذشته از اعتبارات صندوق حمایت از هنرمندان حمایت جدی داشته است که در نوع خود، کم سابقه بوده است که از آن جمله می توان به حوزه مطبوعات و...اشاره کرد.
وی ادامه داد: مجلس کارش اجرا نیست و در حال حاضر، اگر واقعا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در هر جایی نیاز به قانون داشته و خلأ قانونی هم وجود داشته باشد آمادگی داریم که کمک کنیم چرا که ما اعتقادمان بر این است با توجه به این که تولیدات فرهنگی، هنری و ادبی مصادیق تولید هستند در سالی که به نام حمایت از تولید و رفع موانع نامگذاری شده است نه تنها تولیداتی داشته باشیم و موانع را از پیش روی آن ها برداریم بلکه هم چتر حمایت را باز کنیم و بدون شک ما در بودجه سال ۱۴۰۱ با همین نگاه حمایتی برای این منظور تلاش خواهیم کرد. بنابراین، وقتی بودجه مراحل خود را طی کند و در کمیسیون تخصصی بحث شود، پس از شکل گیری اصلاحات لازم، سخنگوی کمیسیون، دستاوردهای حمایتی کمیسیون در حوزه فرهنگ را بیان خواهد کرد.
