پوریا آذربایجانی کارگردان سینما در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری دیباچه، درباره ارتباط فیلمسازان جوان با اتفاقات دوران دفاع مقدس و نحوه به تصویر کشیدن این اتفاقات گفت: من به خاطر سنم در جبهههای جنگ حضور نداشتم اما به طور غیرمستقیم جنگ را در کوچه و خیابان تجربه کردم و از طرفی به عنوان دستیار در کنار رسول ملاقلیپور حضور داشتم و با فضای جنگ و سینمای دفاع مقدس آشنا بودم.
آذربایجانی خاطرنشان کرد: برای اینکه بخواهم درباره ابزاری که فیلمسازان جوان برای ارتباط با تاریخ دفاع مقدس در اختیار دارند صحبت کنم باید به خودم رجوع کنم. من برای دستیابی به ابزارها سختی چندانی نکشیدم و منابع مورد نیازم را تا حدی به آسانی در دسترس داشتم اما به طور قطع ، دسترسی به منابع برای بسیاری از افراد کار آسانی نیست و برای دسترسی به آنها باید وقت گذاشت.
وی افزود: امروز سینمای دفاع مقدس نسبت به سالهای قبل در برخی مسائل به پیشرفت رسیده است.در گذشته یکی از اصلیترین مشکلات و ایرادهایی که به سینمای دفاع مقدس وارد بود شعارزدگی این آثار بود و قهرمانهایی که در این آثار بودند به قدری نگاهی اسطورهای بر آنها وجود داشت که مخاطب احساس قرابت و نزدیکی به آنها نداشت و به نظر میرسید که مخاطب موجودی عجیب و فرا انسان را میبیند اما خوشبختانه در فیلمهای اخیرمان میبینیم که قهرمانان آثار سینمایی دفاع مقدس واقعیتر و ملموستر هستند و در نتیجه امکان برقراری ارتباط با آنها بیشتر وجود دارد.
این کارگردان در ادامه گفت : اما یکی از مشکلاتی که امروز در سینمای دفاع مقدس وجود دارد تقلیدی یا تلاشی است که برای شبیه شدن فیلمهای ما به فیلمهای جنگی هالیوودی و آثار خارجی وجود دارد و این در حالی است که شکل جنگ ما با جنگهایی که در کشورهای دیگر رخ داده فرق میکند. کاراکترهای فیلمهای جنگی یا در واقع دفاع مقدسی ما زمینیتر، واقعیتر و قابل درکتر شدهاند اما از طرفی تلاش برای نزدیک شدن به سینمای هالیوود و دیگر نمونههای خارجی پر رنگتر شده است.
کارگردان فیلم سینمایی «اروند» خاطرنشان کرد : خوشبختانه فیلمهایی که در سالهای اخیر در سینمای دفاع مقدس ساخته شده معمولاً آثار خوبی هستند که تجربیات قابل قبولی به حساب میآیند. سینماگران جوانی که سعی دارند به سینمای دفاع مقدس رجوع کنند و فیلمهایی در این زمینه بسازند فیلمسازان خوبی هستند اما ورود نسل جدید خود اشکالات و ضعفهایی را نیز در فیلمها نشان میدهد. یکی از اصلیترین مسائل دلبستگی فیلمسازان قدیمی به فیلمهایی بود که در زمینه دفاع مقدس میساختند. زمانی که من به عنوان دستیار در کنار مرحوم ملاقلیپور بودم میدیدم که این کارگردان چه علاقه و دلبستگی به اثرش دارد اما امروز این دلبستگی به موضوع مطرح شده از سوی فیلمساز نسبت به فیلم کمرنگتر است.
وی درادامه این بحث گفت: ارتباطی حسی که فیلمساز با اثرش برقرار میکرد در آن زمان به مخاطب نیز منتقل می شد اما امروز به نظر میرسد در فیلمهای دفاع مقدس بیش از هر چیز علاقه به فرم و جذابیتهای تکنیکی است و این علاقه برخی مواقع به قدری پر رنگ میشود که فیلمساز به طور کل قصه را رها کرده و به شکل و شمایل جذاب فیلمش فکر میکند. در قصههای درونی وقتی ارتباط حسی بین فیلم و فیلمساز وجود دارد این فضا و حس مثبت به مخاطب نیز منتقل میشود.
این کارگردان در ادامه تصریح کرد: یکی از معضلات امروز ما در زمینه سینمای دفاع مقدس به این موضوع مربوط میشود که فیلمسازان جوانمان علاقهمند به حضور در جشنوارههای خارجی هستند و وقتی جشنوارههای خارجی علاقهای به فیلمهای دفاع مقدسی ما ندارند علاقه فیلمسازان جوان ما نیز نسبت به اینگونه فیلمها کمتر میشود. این موضوع که جشنوارههای خارجی به سینمای دفاع مقدس ما علاقه ندارند برای من به اثبات رسیده و وقتی فیلم سینمایی «اروند» را به بسیاری از جشنوارهها ارائه دادم کاملاً متوجه عدم میل و رغبت جشنوارهها برای حضور این فیلم و جایزه دادن به آن بودم و این در حالی بود که بسیاری از منتقدان نقدهای مثبتی درباره فیلم سینمایی «اروند» نوشتند.
آذربایجانی در پایان اظهار داشت: من حتی در گفتگو با چند مدیر جشنوارههای خارجی از آنها میشنیدم که به صراحت میگفتند علاقهای به حضور این فیلمها در جشنوارههایشان ندارند. آن چیز که در فیلمهای جنگی یا در واقع فیلمهای دفاع مقدس ما مورد توجه جشنوارههای خارجی میتواند قرار بگیرد پر رنگ بودن جنبه انسانی آثارمان است. اگر در فیلمهایمان مسائل ایدئولوژیک مطرح نشود و مثلاً به جای تکیه بر مفهوم شهید و شهدا از قربانیان جنگ صحبت کنیم بدون شک فیلممان بیشتر مورد توجه قرار میگیرد اما تا حدی از شکل و شمایل دفاع مقدس خارج میشود.