جمعه ۲۸ شهريور ۱۴۰۴  |  Friday, 19 September 2025
کد خبر: ۵۳۰۹۳
تاریخ انتشار : ۳۴ : ۱۸ - ۱۳ شهريور ۱۴۰۲

میکروپلاستیک‌ها به مغز ما نفوذ می‌کنند و رفتار ما را تغییر می‌دهند!

برخلاف باورهای پیشین، میکروپلاستیک‌ها به‌سرعت می‌توانند از سد خونی‌مغزی ما عبور کنند و با تجمع در مغز، زمینه را برای بروز بیماری‌های عصبی فراهم آورند.

به گزارش دیباچه،براساس مطالعه‌ی جدید، میکروپلاستیک‌ها می‌توانند در مغز پستانداران انباشته شوند و حتی تغییر رفتار آن‌ها را نیز به‌دنبال داشته باشند. یافته‌ی اخیر، علاوه‌بر افزودن به شواهد فزاینده‌ی موجود درمورد آسیب‌هایی که میکروپلاستیک‌ها به محیط‌زیست وارد می‌کنند، بینش جدیدی نیز از تأثیر این مواد روی بدن ما ارائه می‌دهد.

میکروپلاستیک‌ها به مغز ما نفوذ می‌کنند و رفتار ما را تغییر می‌دهند!

آلودگی پلاستیک، نگرانی محیط‌زیستی بزرگی است. تکه‌های بسیار کوچک میکروپلاستیک‌ها در همه‌جا، از اقیانوس‌ها گرفته تا جو زمین و حتی داخل‌ بافت‌های بدن انسان مانند قلب و ریه وجود دارند؛ اما آسیب‌هایی که این ذرات می‌توانند به بدن ما وارد کنند هنوز به‌طور دقیق مشخص نیست و مطالعه‌ای جدید، نتایج نگران‌کننده‌ای را در این زمینه ارائه کرده است.

به‌گزارش آی‌اِف‌اِل ساینس، اخیراً تیمی از محققان به سرپرستی جیمی راس، پروفسوری از دانشگاه رود آیلند پژوهشی را برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد چگونگی تجمع میکروپلاستیک‌ها در مغز پستاندران، التهاب ناشی از این ذرات و تأثیرات بالقوه‌ی آن روی رفتار این موجودات انجام دادند.

پژوهشگران به‌مدت سه هفته، آب آشامیدنی آلوده به غلظت‌های مختلف میکروپلاستیک‌ها را به موش‌های آزمایشگاهی دادند. آن‌ها در این مطالعه از موش‌هایی با سنین مختلف استفاده کردند تا ببینند که آیا تأثیرات میکروپلاستیک‌ها روی حیوانات مسن با حیوانات جوان تفاوتی دارد یا خیر.

محققان علاوه‌بر مشاهده‌ی نشانه‌های التهاب در موش‌ها که با تغییر سطوح نشانگرهای ایمنی مشخص می‌شود، تغییراتی را نیز در رفتار این حیوانات (به‌ویژه در موش‌های مسن‌تر) مشاهده کردند. این تغییرات رفتاری شامل علائمی بودند که در رفتار بیماران مبتلا به زوال عقل می‌توان آن‌ها را مشاهده کرد.

پروفسو راس در بیانیه‌ی خود می‌گوید: «نتایج به‌دست‌آمده برای ما قابل‌توجه بودند. دوزهای بالایی از میکروپلاستیک در آب مورداستفاده‌ی موش‌ها وجود نداشت؛ اما باوجوداین تنها در مدت کوتاهی شاهد بروز این تغییرات رفتاری بودیم.»

راس ضمن اشاره به این موضوع که یافته‌های اخیر آن‌ها نگران‌کننده بوده‌ است، روی این موضوع تأکید می‌کند که هنوز سؤالات بسیاری درمورد چگونگی بروز چنین تغییراتی توسط این میکروپلاستیک‌ها وجود دارد؛ به‌عنوان مثال آیا با افزایش سن، بیشتر مستعد ابتلا به التهاب نظام‌مند ناشی از میکروپلاستیک‌ها هستیم؟ آیا بدن انسان به‌راحتی می‌تواند از شر این میکروپلاستیک‌ها خلاص شود؟ آیا سلول‌های انسان به این سموم واکنش‌های متفاوتی نشان می‌دهند؟

تجزیه‌وتحلیل‌های بیشتر محققان نشان داد که حتی با وجود کوتاه‌بودن دوره‌ی قرارگرفتن موش‌ها در معرض میکروپلاستیک‌ها، این ذرات شروع به تجمع در اندام‌های اصلی این جوندگان کردند. این یافته، بسیار قابل تأمل است؛ به‌خصوص با توجه به این موضوع که تحقیقات انجام‌شده در اوایل سال جاری میلادی نشان داد که هریک از ما در طول هفته، به اندازه‌ی یک کارت اعتباری میکروپلاستیک استنشاق می‌کنیم.

پروفسور راس می‌گوید: «باتوجه به اینکه میکروپلاستیک‌ها در مطالعه‌ی اخیر به‌صورت خوراکی وارد بدن موش‌ها شدند، تشخیص آن‌ها در بافت‌هایی مانند لوله‌ی گوارش که بخش عمده‌ای از دستگاه گوارش را تشکیل می‌دهد و کبد و کلیه‌ها محتمل بود.»

میکروپلاستیک‌ها می‌توانند به عمق بافت مغز هم نفوذ کنند

با وجود پیشبینی‌پذیربودن مشاهده‌ی میکروپلاستیک در اندام‌های مختلف، مغز توسط مرز تقریباً نفوذناپذیری به‌نام «سد خونی‌مغزی» محافظت می‌شود که دسترسی به آن را دشوار می‌کند؛ اما بااین‌حال تیم تحقیقاتی در بررسی‌های خود متوجه شد که میکروپلاستیک‌ها به عمق بافت مغز هم نفوذ کرده‌اند. این موضوع برخلاف تحقیقات اوایل سال جاری نشان می‌دهد که میکروپلاستیک‌ها در کمتر از دو ساعت می‌توانند از سد خونی‌مغزی عبور کنند.

به‌گفته‌ی راس، میکروپلاستیک‌ها به‌محض ورود به مغز باعث کاهش سطح نوعی پروتئین مغزی به‌نام GFAP (پروتئین اسیدی فیبریلا گلیال) می‌شوند. او می‌افزاید: «کاهش GFAP با مراحل اولیه برخی بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر و افسردگی در موش‌ها مرتبط است. ما از مشاهده‌ی توانایی میکروپلاستیک‌ها در تغییر سیگنال‌دهی GFAP بسیار متعجب شدیم.»

یافته‌های مطالعه‌ی جدید در کارهای آینده محققان بیشتر بررسی خواهد شد. اکنون که حتی دورافتاده‌ترین نقاط سیاره‌ی ما نیز از آلودگی با میکروپلاستیک‌ها در امان نیستند، انجام تحقیقات بیشتر برای درک عواقب عادات پلاستیکی بشر اهمیت بسیار بیشتری پیدا می‌کند.

نتایج مطالعه‌ی اخیر در ژورنال بین‌المللی علوم مولکولی منتشر شده است.

منبع : زومیت

مطالب برگزیده
یک نویسنده ادبیات کودک و نوجوان در گفتگو با دیباچه:

شنیدن قصه، یکی از نیازهای همیشگی کودکان و نوجوانان است/ کار قصه‌گو نگهداری و نگهبانی از زبان فارسی است

۱۹:۵۶  -  ۲۸ تير ۱۴۰۴
عضو تیم ملی اسکیت در گفت‌و‌گو با «دیباچه» مطرح کرد؛

در مسیر قهرمانی هیچ‌وقت عقب ننشستم؛ در دل جنگ تمرین را رها نکردم

۱۹:۵۱  -  ۲۸ تير ۱۴۰۴
کاپیتان تیم ملی واترپلو در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

رسیدن به صدر جهان سخت است/ با یک بازی بیشتر دومین گلزن برتر آسیا می‌شدم

۱۳:۰۴  -  ۲۴ تير ۱۴۰۴
اشکان ممبینی از کارشناسان چهره و شاخص مسائل بین‌الملل به دیباچه گفت؛

تلاش‌های نظامی برای مهار برنامه هسته‌ای ایران، نمی‌تواند اراده ملت را در مسیر پیشرفت و خودکفایی کشورمان متوقف کند

۲۲:۲۴  -  ۱۵ تير ۱۴۰۴
عضو تیم ملی کشتی آلیش بانوان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

دو طلای آسیا نقطه اوج کارنامه‌ام بود/ ‏طلای جهانی را هدف گرفته‌ام

۱۷:۴۹  -  ۰۸ تير ۱۴۰۴
پژوهشگر موسیقی آذربایجان و نوازنده ساز قوپوز در گفتگو با دیباچه مطرح کرد؛

عاشیق‌ها صدای تاریخ و فرهنگ مردم آذربایجان هستند/ موسیقی آذربایجان، موسیقی زنده و مردمی است

۱۳:۰۱  -  ۱۸ خرداد ۱۴۰۴
ملی پوش فوتبال زنان با «دیباچه» مطرح کرد؛

از لیگ تا تیم ملی؛ گلرهای ایران برای یک رؤیا متحد شده‌اند

۱۲:۵۴  -  ۱۸ خرداد ۱۴۰۴
عضو تیم ملی وزنه برداری در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

قهرمانی آسیا فقط شروع مسیر من است/ تمرین با بزرگان جهان برایم ارزشمند است

۱۲:۳۳  -  ۰۴ خرداد ۱۴۰۴
قهرمان اسکواش زنان کشورمان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

اسکواش زنان ایران در مسیر پیشرفت حرکت می کند/ هدفم رسیدن به رنکینگ زیر ۵۰ جهان است!

۰۹:۰۰  -  ۲۸ ارديبهشت ۱۴۰۴
سرمربی تیم ملی تنیس در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

از میزبانی تور جهانی برای محک بازیکنان ملی بهره می‌بریم/ همه بازیکنان زیر ذره‌بین هستند

۱۶:۲۳  -  ۲۲ ارديبهشت ۱۴۰۴
سرمربی تیم قهرمان لیگ کانوپولو در گفتگو با«دیباچه» مطرح کرد؛

با تجهیزات حرفه‌ای به مدال جهانی نزدیک می‌شویم/ نسل جوان انگیزه بیشتری برای قهرمانی دارند

۰۹:۰۰  -  ۱۶ ارديبهشت ۱۴۰۴