فاطمه شعبانی : یادش به خیر تلویزیون 2 تا شبکه داشت و برنامه ها که شروع می­شد بعد از پخش سرود ملی مجری کت و شلوار پوشیده عصا قورت داده در صفحه تلویزیون ظاهر می­شد و ریز برنامه ها را اعلام می­کرد. گاهی هم موقع پخش فیلم یا سریال اتفاقی می­افتاد که پخش فیلم قطع می­شد مجری  می آمد و چند جمله توضیح می­داد و سر مردم را گرم می کرد تا همه چیز به روال عادی برگردد. تعداد مجریان تلویزیون به انگشتان دست هم نمی­رسید. بعدها که برنامه های زنده به برنامه های تلویزیون اضافه شد مردم به عشق برنامه های صبحگاهی صبح زود از خواب بیدار می­شدند و روزشان را اینطور آغاز می­کردند. این روزها با اضافه شدن شبکه های تلویزیونی و از طرفی رقابت نابرابر با شبکه های ماهواره ای تلویزیون به سمت برنامه هایی با اجرای هنرپیشه ها و سلبریتی ها و کسانی که تجربه ای در اجرا ندارند رفته است تا به این طریق جذب مخاطب کند. به این بهانه با« اقبال واحدی» مجری قدیمی تلویزیون گفتگو کردیم. واحدی معتقد است:« اگر مخاطب از اجرای هنرپیشه، ورزشکار یا خواننده لذت برد و از برنامه استقبال کرد چه اشکالی دارد؟ مجری که بتواند مخاطب را جذب کند موفق است!»

...............

این روزها شاهد هنرپیشه ها و حتی ورزش کارها در عرصه اجرا هستیم نظر شما در این باره چیست؟

من خودم رای را به مخاطب می­دهم باید ببینیم مخاطب از چی خوشش می­ آید، ما نمی­توانیم به جای مخاطب نظر بدهیم اگر مخاطب از اجرای هنرپیشه، ورزشکار یا خواننده لذت ببرد و از برنامه استقبال کند چه اشکالی دارد؟ او به عنوان مجری کاری می­کند که محتوای برنامه بهتر منتقل شود. من زیاد با این مسئله مشکل ندارم در عین حال معتقدم اگر زیادروی هم شود جالب نیست!

برخی معتقدند حضور هنرپیشه ها سبب جذب بیشتر مخاطب می­شود

چه اشکالی دارد؟ کسی که باید پای تلویزیون بنشیند مخاطب است و مخاطب باید جذب شود. در کشور ما که تلویزیون دولتی است و بحث کسب درآمد خیلی مطرح نیست این قضیه خودش را زیاد نشان نمی دهد اما برای شبکه های خصوصی خیلی مهم است هرچی مخاطب بیشتر باشد و بیشتر دیده شود برنامه رونق بیشتری بگیرد کسب درآمد بیشتر می­شود.

آیا هر هنرپیشه خوبی می تواند مجری خوبی باشد؟

ابن را باید از مخاطب بپرسید اگر خوب نباشد مخاطب کانال را عوض می کند ما نمی توانیم قضاوت کنیم باید بیاید در صحنه، اگر مخاطب نشست و برنامه را نگاه کرد و کانال را عوض نکرد معلوم است که خوب بوده اما اگر شبکه را عوض کرد نشان می دهد که جواب نداده است.

یک مجری خوب چه فاکتورهایی باید داشته باشد؟

این هم از آن چیزها است که صحبت کردن در باره اش سخت است. مهم ترین چیز ارتباط با مخاطب است. مجری به نوعی کاتالیزور است برای ارتباط با مخاطب و برای اینکه محتوای یک برنامه که تشکیل شده از خیلی از چیزهای دیگر منتقل شود. یک مجری خوب باید شومن خوبی باشد خصوصا در پخش زنده باید بتواند در لحظه خوب تصمیم بگیرد، سواد جامع داشته باشد. البته مجری ها هم به دسته های مختلف تقسیم بندی می شوند در بعضی مواقع مجری ورزشی، قرآنی، اجتماعی و ادبی هرکدام تعریف خودش را دارد، معمولا مجری اجتماعی باید در تمام قضیه ها وارد و یک رفیق خوب برای مخاطب باشد. مجری خوب بودن یک چیز درونی دارد مثل دو برادر که در یک خانواده بزرگ شده اند و می­گویند یکی بهتراز دیگری است. خیلی هم به سواد بستگی ندارد در روحانیت هم هست مثلا گاهی یک روحانی با وجودی که مجتهد است اما وقتی صحبت می­کند نمی­تواند جذب کند اما یک روحانی با اینکه سواد آنچنانی ندارد اما می تواند مخاطب بیشتری را جذب کند این یک چیز وجودی است و در زمان خودش را نشان می دهد؛ قبل از اجرا نمی شود گفت این حداقل ها را باید داشته باشد.

به طور مثال یکی از شبکه ها تلویزیون از جواد رضویان برای اجرای برنامه ماه رمضانش استفاده کرده است ایشان فیلم و سریال طنز خوب بازی می کند اما آیامی تواند یک مجری خوب باشد؟

نظر شخصی من را بپرسید می­گویم نه، اما هربرنامه یک تهیه کننده و یک مدیر دارد و اینها از خدایشان است که برنامه شان جذاب شود، مطمئن باشید اگر نباشد حذف می­کنند. آنتن با کسی رودربایستی ندارد چون آنتن از کسی نیست، باید به زمان بسپرید اگر شما نشستید برنامه را به خاطر جواد رضویان نگاه کردید یعنی خوب بوده و اگر زدید یک کانال دیگر یعنی بد بوده است.

چرا مدتی است که ما در اجرا چهره های جدید نمی بینیم، مجریهایی که سبک خودشان را داشته باشند مثل فرزاد حسنی که یک سبک ایجاد کرد؟

به نظرم مدتی است که برنامه خوب وجود ندارد!! تقصیر مجری ها نیست تقصیر تهیه کننده هاست! مجری مثل هنرپیشه می ماند وقتی فیلمی خوب از آب درمی­آید به کارگردان جایزه می دهند چون او توانسته همه چیز را کنار هم خوب بچیند. مشکل این است که ما در تلویزیون تهیه کننده حرفه ای نداریم، تهیه کننده برنامه تهیه کننده نیست مدیر مالی است!!. تهیه کننده باید از نظر سواد، معلومات و سابقه کار در حد بالایی باشد اگر شما در تلویزیون مشکلی می بینید به مجری حمله نکنید به تهیه کننده حمله کنید تهیه کننده است که تصمیم می­گیرد و به کارگردانش می­گوید چکار کند و چطوری برنامه را بچیند و مثلا خواننده کی بیاید،آگهی کی پخش شود، این میان برنامه مهمان باید در باره چی صحبت کند... اینها همه دست تهیه کننده است وقتی تهیه کننده خودش نمی­داند چه می­خواهد بگوید و وقتی نویسنده ندارد مجری چقدر می تواند مانور بدهد؟ اگر مجری های قدیمی خوب جا افتادند دلیل اصلی اش تهیه کننده ها بودند که تهیه کننده های بزرگی هم بودند.

زمانی بود که ما صبح زود بیدار می­شدیم تا صبح به خیر ایران را ببینیم یا شب خودمان را زود به منزل می­رساندیم تا برنامه کوله پشتی یا حتی ماه عسل را ببینیم امابه طور مثال امسال ماه رمضان تلویزیون برنامه ای نداشت که مخاطب بگوید من حتما فلان ساعت به خانه برسم که برنامه را از دست ندهم؟

دقیقا برنامه ای که اگر نبینم چیزی از دستم رفته است و دلت بسوزد که برنامه را ندیده ای! این به محتوای برنامه برمی­گردد؛ مجری یک پنجم برنامه است. در برنامه ماه عسل داستان زندگی مهمان برنامه مهم بود اینکه گروه احسان یکسال رفته و زحمت کشیده و ارتباط گرفته بود و مهمان را از اقصا نقاط کشور پیدا کرده بود؛ هرکسی هم جای احسان علیخانی می­نشست مشکلی پیش نمی­آمد سوژه ها مهم بود، هرچند مجری هم خیلی مهم است که بتواند خوب گره بزند و در لحظه تصمیم بگیرد که به مهارت مجری بستگی دارد. من خودم اعتقاد دارم برنامه هایی که گفتگو محور هستند اگر تهیه کننده و مجری یکی باشد خیلی بهتر و موفق­تر است.

به نوعی قوی تر است...

بله برنامه قوی­تر می­شود چون مجری محتوای برنامه را می­داند که به کجا می­خواهد برساند، گوشی ندارد و نیاز نیست که با کسی حرف بزند خودش تصمیم می­گیرد دوست دارد ادامه پیدا کند، بحث گرم شده است تهیه کننده نمی­گوید به اتاق فرمان پاس بده. اگر مجری خودش تهیه کننده باشد چون هم میان برنامه ها را دیده هم اینکه می­داند کی به کی است و دست خط برنامه را می­داند که به کجا می­رود موفق تر است.

با این جمله که گاهی مجری ها می گویند: برنامه من، موافق هستید یا مخالف؟

آره خوشم می آید، خصوصا برنامه هایی که تهیه کننده و مجری یک نفر است. این نوع برنامه ها در جهان هم به شخص معروفند و برنامه را به اسم شخص می­شناسند. اما کسی سه دقیقه در یک برنامه بوده بگوید برنامه من! قابل قبول نیست. مثلا در برنامه ماه عسل احسان علیخانیمی­گفت برنامه من به کسی برنمی خورد اما کسی که خودش را نمی شناسد با مخاطب خودش را رفیق کند تا بیاید جا بیفتد خیلی سخت است.

نظرتان راجع به با این اسپانسرها و برنامه های اسپانسری چیست؟

من اصولا به این شدت و گل درشتی دوست ندارم! چون تلویزیون تکلیفش مشخص نیست که بخش خصوصی است یا دولتی، اگر بخش دولتی است و بودجه نمی­دهند خب تعطیلش کنید چه اصراری دارید؟؟ به نظر من تلویزیون باید تکلیفش را با خودش روشن کند مثلا 5 شبکه دولتی باشد بقیه خصوصی با اسپانسر. وقتی تلویزیون اسمش دولتی می­شود پس سیاست حکومتی ما این است اگر بخش خصوصی بود مثل برنامه اینترنتی که هرکس دوست داشته باشد برنامه اش را دانلود می کند، اما تلویزیون ما دولتی است و با این اسپانسرها حاشیه دار می­شود !