محمد حسن گودرزی: در دنیای موسیقی هر ساله ترانه ها و آهنگ های بسیاری
به بازار عرضه و در طیف وسیعی از فروشگاه های آنلاین موسیقی گرفته تا بازارهای
زیرزمینی عرضه می شوند. در این میان شاید تعداد کمی از آهنگ ها می توانند در اذهان
علاقه مندان به موسیقی و مردم ماندگار شوند. اما در این میان آهنگ هایی هستند که
به لطف بازخوانی مجدد و استفاده روی تصاویر و اجرا در مراسم مختلف همواره در اذهان
باقی می ماند. قطعه موسیقی Adagio for Strings (آداجو برای سازهای زهی) یکی از این آهنگ های ماندگار است.
این قطعه موسیقی، اثری است از ساموئل باربِر (Samuel Barber). ساموئل
آزبورن از آهنگسازان قرنٔ بیستم آمریکاست. باربِر در ۹ مارس ۱۹۱۰ در وست چستر به دنیا
آمد و در ۲۳ ژانویه ۱۹۸۱ در نیویورک در گذشت. Adagio for Strings مشهورترین اثر وی به شمار می رود و در واقع این آهنگ را می توان تنها
اثر باربِر دانست که عامه مردم وی را با آن می شناسند.
باربِر کار ساخت این آهنگ را در سال 1936 و هنگام سفری که به اروپا
داشت آغاز کرد. جیان کارلو منوتی (Gian Carlo Menotti) دستیار وی، باربِر را در
این کار همراهی می کرد.
در ژانویهٔ ۱۹۳۸ باربر این قطعه را برای
آرتورو توسکانینی (Arturo Toscanini) که یکی از رهبران ارکستر نامدار آن زمان
بود، فرستاد. توسکانینی ابتدا اجرای آن را
رد کرد اما بعدا از طریق یک دوست مشترک به
باربِر گفت که حاضر است این قطعه را اجرا کند و دلیل پس فرستادن آن این بود که توسکانینی
آن را برای اجرای آتی حفظ کرده بود. گفته میشود
که توسکانینی تا قبل از روزِ اجرای جهانی این قطعه موسیقی هرگز بار دیگر به نتها نگاه
نینداخته بود. اولین اجرای آرتورو توسکانینی به همراه ارکستر سمفونیک NBC در روز ۵ نوامبر ۱۹۳۸ در نیویورک
از رادیو پخش شد و به شدت مورد استقبال قرار گرفت.
الکساندر جِی.مورین (Alexander
J. Morin) منتقد موسیقی و نویسنده کتاب (Classical Music: The Listener's
Companion) این آهنگ را پر شور و
زیبا توصیف کرده و نوشته است که نمی توان آن را گوش کرد و اشک نریخت.
اما Adagio
for Strings تنها به زمان خود محدود
نماند. در سال
۲۰۰۴، شنوندگان برنامهٔ Today BBC،
Adagio for
Strings را به عنوان غمگینترین قطعه کلاسیک همهٔ دوران در سال 2005 انتخاب کردند،
این قطعه موسیقی در فهرست
ملی ضبط اصوات آرشیو کتابخانه کنگره
آمریکا ثبت شد.
Adagio for Strings به عنوان مارش عزای دو نفر از روئسای جمهور
آمریکا، فرانکلین روزولت و جان اف کِنِدی از رادیو و تلوزیون پخش شده است. علاوه
بر این، در مراسم
ختم گریس، شاهزادهٔ موناکو و ختم آلبرت اینشتین این قطعه اجرا شد. در جشنهای افتتاحیهٔ المپیک زمستانی ونکوور
۲۰۱۰ نیز این قطعه اجرا شد.
به غیر از استفاده در این مراسم، Adagio for Strings در فیلم ها هم شنیده شده که از آنها می توان
به دو فیلم جوخه (Platoon) محصول 1986 و فیلم مرد فیل نما (The Elephant Man) محصول 1980 اشاره کرد.
این آهنگ
از سوی موسیقیدان های سبک تِرنس و الکترونیک هم مورد استقبال قرار گرفته که
معروفترین آنها، تیسیتو (Tiësto) و فِری
کورستِن Ferry Corsten)) هستند.