مهین اسکویی بی شک یکی از تأثیرگذاران عرصه تئاتر است. هنرمندی که با خدمات ارزنده اش نام خود را در تاریخ هنر این سرزمین ثبت کرده است. انسانی ارزنده که عمر خود را تمام و کمال وقف تئاتر کرد و تا آخرین لحظه زندگی از تلاش در این عرصه دست بر نداشت.

هنرمندی که با همکاری همسرش هنرکده آناهیتا را تأسیس کرد و بازیگران بزرگی را به جامعه تئاتری تحویل داد و آثار زیادی را ترجمه کرد و نمایش های زیادی را به روی صحنه برد.

مهین اسکویی با نام خانوادگی عباس طاقانی، دوم اسفند ۱۳۰۹ در خانواده‌ای هنرمند بدنیا آمد و در ۱۶ سالگی با حضور در تئاتر فردوسی زیر نظرعبدالحسین نوشین، بازیگری را فرا گرفت؛ تا به این ترتیب یکی از نخستین زنانی باشد که بر صحنه تئاتر ظاهر می شوند.

با استعداد شگرفی که داشت از بهترین شاگردان نوشین شد و در گروه او با بازیگرانی چون صادق شباویز، محمد علی جعفری، نصرت کریمی، عزت الله انتظامی، لرتا، توران مهرزاد، حسین خیرخواه، حسن خاشع، محمد تقی کهنمویی و مصطفی اسکویی همکاری ‌کرد و در نمایش «پرنده آبی» اثر موریس مترلینگ بازی کرد. نمایشی که عبدالحسین نوشین آن را کارگردانی کرده بود.

در سال ۱۳۲۴ با مصطفی اسکویی ازدواج کرد و پس از آن بود که مسیر مشخص تری یافت و زندگی اش به صورت متمرکز با تئاترعجین شد.

پس از اجرای چند نمایش به همراه همسرش به فرانسه و سپس به مسکو رفت و در دانشکده هنرهای تئاتری مسکو سیستم استانیسلاوسکی را فرا گرفت؛ وسپس به آلمان رفت و پس از مدتی به ایران بازگشت و در کنار مصطفی اسکویی تئاتر آناهیتا را بنا گذاشت.هنرکده ای که وابسته به هنرهاي زيباي کشور بود و سه قسمت «استوديو بازيگري»، «سازمان انتشاراتي و چاپ مجله» و «مرکز آموزش تئاتر به شيوه استانيسلاوسکي» را شامل می شد.

هنرکده آناهیتا چند سال بعد به بهانه مقروض شدن، تعطيل و اموال آن مصادره شد؛ اما این تغییرات بر زندگی هنری مهین اسکویی تأثیری نداشت و او پس از جدایی از همسرش گروه تئاتر«زمان» را تشکیل داد و با این گروه، نمایش در اعماق نوشته ماکسیم گورکی و سه خواهر و خرس و خواستگاری را به صحنه برد.

«تاریکی های سرکش» آخرین اثری است که مهین اسکویی سعی داشت آن را به روی صحنه ببرد؛ که بنا به دلایلی این اتفاق نیفتاد! نمایشی با حضور بزرگانی چون مهدی فتحی و دیگر دانش آموختگان تئاتر آناهیتا که امروز، هنرمندان مطرح تئاتر ایران هستند.

پس ازاین سال مهین اسکویی تمام وقت خود را صرف تکمیل مجموعه آثار استانیسلاوسکی کرد؛ و بالاخره این آثار پس از سی سال تأسیس آناهیتا، به طور کامل توسط انتشارات سروش در سال ۱۳۶۸ منتشر شد و در دسترس علاقه مندان قرارگرفت. اتفاقی بزرگ که تعریف بازیگری را در ایران تغییر داد.

مهین اسکویی علاوه بر سه جلد حجیم «آموزش سیستم استانیسلاوسکی» نمایشنامه های در«اعماق»، «ییلاق نشین‌ها» و«فرزندان خورشید» نوشته ماکسیم گورکی و «سه خواهر»، «خرس» و «خواستگاری» را از چخوف، به فارسی ترجمه کرد.

مهین اسکویی پس از انتشار آثار استانیسلاوسکی یعنی از سال ۱۳۷۰ به بعد دوباره آموزش هنرجویان را آغاز کرد و در خانه خود فضایی را به این کاراختصاص داد. برنامه آموزشی او مانند یک برنامه دانشگاهی بود و بسیاری از دانشجویان همزمان از کلاس‌های آموزشی او نیز بهره می‌بردند.

و بالاخره اینکه مهین اسکویی دو ماه پس از فوت همسر سابقش مصطفی اسکویی، صبح روز دوشنبه دوازده دی 1384 پس از تحمل ماهها بیماری در بیمارستان پاستور تهران، درگذشت.

حال حدود 11 سال از مرگ مهین اسکویی می گذرد اما جامعه هنری هرگز زحمات و خدمات این هنرمند فقید را فراموش نخواهند کرد. یادش گرامی و نامش مانا...