جمعه ۲۸ شهريور ۱۴۰۴  |  Friday, 19 September 2025
کد خبر: ۱۲۲۹۷
تاریخ انتشار : ۴۲ : ۱۰ - ۳۱ خرداد ۱۳۹۵

تداعی «سگ‌کشی» با «نگاهمان می‌کنند»/ نگاهشان می‌کنند

دیباچه: عباس جهانگیریان؛ نویسنده، پژوهشگر و نمایش‌نامه نویس معاصر بر نمایش «نگاهمان می‌کنند» نوشته‌ نغمه ثمینی و بت کارگردانی محمدرضا اصلی که این روزها در عمارت مسعودیه روی صحنه می‌‎رود، نوشته است.



دیباچه- یادداشت عباس جهانگیریان

به گزراش دیباچه، به نقل از روابط عمومی نمایش «نگاهمان می‌کنند»، جهانگیریان نوشته است:

نگاهشان میکنند

تئاتر امروز ایران با حضور جوان‌های خلاق و با استعداد، جانی تازه گرفته و تداوم این حضور می‌تواند ما را به آینده‌ای بهتر امیدوار کند.

دیباچه- یادداشت عباس جهانگیریان (2)

مرزهای اجرایی از مجموعه تئاتر شهر و ایرانشهر و سالن‌های رسمی، دولتی و شبه‌دولتی فراتر رفته و گویا می‌رود تا در هر کوی و محله‌ای، این نسل خودجوشِ نوخاسته، چراغی روشن کند و به تئاتر کم‌جان ایران، نفسی تازه بدمد.

نمایش «نگاهمان می کنند» نوشته نغمه ثمینی و به کارگردانی محمدرضا اصلی را برای دومین بار دیدم و این بار در تماشاخانه مسعودیه.

انتظار نداشتم با توجه به دور دوم اجرای نمایش سالن پر باشد ولی برخلاف تصورم مردم به تئاتر رو آورده‌اند و اکنون نوبت دولت‌مردان و متولیان تئاتر است که با خانواده بزرگ نمایش همراه شوند و صدایشان را بشنوند.

سال گذشته «نگاهمان می‌کنند» را با همین گروه، در سالن ناظرزاده ایرانشهر دیده بودم اما این بار در سالن گرد و سه‌سویه مسعودیه، به نظرم صمیمی‌تر آمد.

دیوار فرضی برداشته شده و بازیگران در صحنه‌ای شبه جزیره‌ای ظاهر می‌شوند و تماشاگر، امروز بسیار شفاف‌تر و نزدیکتر نگاهشان می‌کنند.

نمایش در سه اپیزود نوشته شده و این سه اپیزود با یک مضمون مشترک به هم پیوند می‌خورد؛ این که فضای زندگی‌مان را دارند شیشه‌ای می‌کنند! و حریم خصوصی طبعا در یک جامعه اخلاق‌گریز و ناهنجار و نامتعادل، معناها و مرزهای خود را از دست می‌دهد.

اگر واقعیت است که این مصداق‌ها، نمودها و نمادهایش را پیش رو داریم و اگر خیال و توهم است که این توهم هم ریشه در واقعیت‌های دور و نزدیک جامعه ما دارد که بخش‌هایی از جامعه در گذشته آن را تجربه کرده است.

و اکنون این واقعیت‌ها، در پس غبار زمانه چهره پنهان و روح آزرده خود را به ما باز می‌نمایند!

چه می‌شود که مردمانی نجیب و امانت‌دار؛ در چرخشی دیگر، به ناگهان حریم‌شکنی می‌کنند و در زندگی خصوصی یکدیگر سرک می‌کشند؟ این سرک کشیدن‌ها و حریم‌شکنی‌ها، در جریان و جرگه اقتصاد کثیف هم قرار می‌گیرد!

همدلی‌ها به ناگهان به بدخویی و بدخواهی می‌گراید و بنیاد و کیان خانواده و اخلاق فرو می‌ریزد.

جای خالقان این شرایط روی صندلی تماشاخانه‌ها خالیست تا با نگاهی دیگر نظاره‌گر آدم‌های مخلوق خود باشند.

روی دیگر «نگاهمان می‌کنند» سگ‌کشی بهرام بیضایی را تداعی می‌کند که یادآور یک دوران به ظاهر سپری شده است اما این دوران گویا مرزی برای تمام شدن و بازگشت به آرامش خردمندانه و شرایطی انسانی و بی دغدغه ندارد.

اخلاق؛ محصول شرایط اجتماعی است و شرایط هر چه غیر انسانی‌تر بشوند ارزش‌های اخلاقی و انسانی متزلزل‌تر می‌شود...

انتخاب عنوان هوشمندانه نمایش «نگاهمان می‌کنند» به تماشاگر کمک می‌کند تا در رصد مناسبات اجتماعی و کشف اعماق جامعه در دهه‌های پشت‌سر، به شناخت بیشتری برسد و فراموش نکند که از چه دالان‌های هولناکی گذشته و خواهد گذشت!

دالان اول یا اپیزود اول: ترس و تهدید

دالان دوم یا اپیزود دوم: فروپاشی و تخریب ارزش‌ها

و سرانجام اپیزود سوم: جدایی و تقابل

در هر سه اپیزود که با بازی‌های دو نفره طراحی شده، ما با بازی‌های خوب، یکدست و روان مواجهیم و به حدی خوب که نمی‌توان خوب و خوب‌تر را از هم تمیز داد.

هر شش بازیگر نازنین فراهانی، کاظم سیاحی، شیدا خلیق، فرشته صدرعرفایی، مسعود کرامتی و سام قریبیان در نقش‌های خود به درستی ظاهر شدند.

کنش‌واکنش‌های درست و باورپذیر، هماهنگی کلام با زبان بدن، ایست‌های خوب، سکوت‌های به موقع، میزانسن‌های خلاق که همگی نشان از وجود استعدادهای خوب برای اداره صحنه و خلق لحظه‌های درخشان و ریتمی در خور متن دارد.

در پایان متذکر می‌شوم که ایجاد و ساخت سالن نمایش در عمارت تاریخی مسعودیه یادگاری است شایسته و ماندگار.

اجرای نمایش‌های خوب در این سالن فرصت و بهانه‌ای است تا معماری ایران در پیوند با تئاتر ایرانی تماشاگر با ذوق ایرانی را به جلوه‌های بصری خود جذب کند تا دقایقی حتی اندک مرهمی باشد بر زخم‌های پدید آمده بر هویت ایرانی‌مان.
مطالب برگزیده
یک نویسنده ادبیات کودک و نوجوان در گفتگو با دیباچه:

شنیدن قصه، یکی از نیازهای همیشگی کودکان و نوجوانان است/ کار قصه‌گو نگهداری و نگهبانی از زبان فارسی است

۱۹:۵۶  -  ۲۸ تير ۱۴۰۴
عضو تیم ملی اسکیت در گفت‌و‌گو با «دیباچه» مطرح کرد؛

در مسیر قهرمانی هیچ‌وقت عقب ننشستم؛ در دل جنگ تمرین را رها نکردم

۱۹:۵۱  -  ۲۸ تير ۱۴۰۴
کاپیتان تیم ملی واترپلو در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

رسیدن به صدر جهان سخت است/ با یک بازی بیشتر دومین گلزن برتر آسیا می‌شدم

۱۳:۰۴  -  ۲۴ تير ۱۴۰۴
اشکان ممبینی از کارشناسان چهره و شاخص مسائل بین‌الملل به دیباچه گفت؛

تلاش‌های نظامی برای مهار برنامه هسته‌ای ایران، نمی‌تواند اراده ملت را در مسیر پیشرفت و خودکفایی کشورمان متوقف کند

۲۲:۲۴  -  ۱۵ تير ۱۴۰۴
عضو تیم ملی کشتی آلیش بانوان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

دو طلای آسیا نقطه اوج کارنامه‌ام بود/ ‏طلای جهانی را هدف گرفته‌ام

۱۷:۴۹  -  ۰۸ تير ۱۴۰۴
پژوهشگر موسیقی آذربایجان و نوازنده ساز قوپوز در گفتگو با دیباچه مطرح کرد؛

عاشیق‌ها صدای تاریخ و فرهنگ مردم آذربایجان هستند/ موسیقی آذربایجان، موسیقی زنده و مردمی است

۱۳:۰۱  -  ۱۸ خرداد ۱۴۰۴
ملی پوش فوتبال زنان با «دیباچه» مطرح کرد؛

از لیگ تا تیم ملی؛ گلرهای ایران برای یک رؤیا متحد شده‌اند

۱۲:۵۴  -  ۱۸ خرداد ۱۴۰۴
عضو تیم ملی وزنه برداری در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

قهرمانی آسیا فقط شروع مسیر من است/ تمرین با بزرگان جهان برایم ارزشمند است

۱۲:۳۳  -  ۰۴ خرداد ۱۴۰۴
قهرمان اسکواش زنان کشورمان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

اسکواش زنان ایران در مسیر پیشرفت حرکت می کند/ هدفم رسیدن به رنکینگ زیر ۵۰ جهان است!

۰۹:۰۰  -  ۲۸ ارديبهشت ۱۴۰۴
سرمربی تیم ملی تنیس در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

از میزبانی تور جهانی برای محک بازیکنان ملی بهره می‌بریم/ همه بازیکنان زیر ذره‌بین هستند

۱۶:۲۳  -  ۲۲ ارديبهشت ۱۴۰۴
سرمربی تیم قهرمان لیگ کانوپولو در گفتگو با«دیباچه» مطرح کرد؛

با تجهیزات حرفه‌ای به مدال جهانی نزدیک می‌شویم/ نسل جوان انگیزه بیشتری برای قهرمانی دارند

۰۹:۰۰  -  ۱۶ ارديبهشت ۱۴۰۴