دیباچه-دینا محمدی: آریا طاهری دانش آموخته مدرسه تیزهوشان علامه حلی (سمپاد) و فارغ التحصیل رشته مهندسی صنایع از دانشگاه کردستان است که فعالیتهای خود را در حیطه اجرا از همان زمان دانشجویی آغاز کرد. او بعد از اجرای یک همایش در دانشگاه کردستان و سپس با گذراندن یک دوره همکاری با شبکه استانی کردستان به تهران آمد و با توجه به رشته تحصیلی اش که مهندسی صنایع بود، وارد برنامههای حوزه شرکتهای دانشبنیان شد و به طور تخصصی در زمینه علم و فناوریهای بومی و ملی به کار برنامه سازی مشغول شد. طاهری همچنین اجرای فصل دوم مسابقه "هوش برتر" و مجری و کارگردان برنامه " نسیم دانش " شبکه نسیم و برنامه " دات آی آر" شبکه دو سیما را بر عهده داشته است. وی که تجربه ساخت سریال نمایشی به عنوان مشاور تهیه کننده را در کارنامه خود دارد، معتقد است: "سرنخ" نگاهی به موضوع خانواده و زنان در پروندههای جنایی دارد و سعی کردیم از بازیگران تئاتر که هدف از انتخاب آنها حمایت و کمک به پیکره زخم خورده هنر نمایشی در زمان کرونا و بعد از آن اغتشاشات اخیر بوده، بهره ببریم.
آریا طاهری کارگردان و تهیه کننده مسابقه "سرنخ" در گفتگو با دیباچه گفت: بهمن ماه سال قبل بود که طی فراخوانی از علاقهمندان به کشف موضوعات معمایی و حل پروندههای جنایی دعوت شد تا برای شرکت در مسابقه ثبت نام کنند.
گوینده برنامه "ایران ساز" رادیو ایران گفت: در این برنامه سعی بر آن است که پروندههای واقعی پلیس آگاهی تبدیل به چالشی برای شرکتکنندگان به عنوان دستیار کارگاه شود و در هر قسمت دو نفر دستیار به کمک کارآگاه آمده و پس از دریافت پرونده با بازجویی منطقی و درست متهمان بر اساس دلیل اتهام و سرنخهای موجود باید به پاسخ منطقی و درست دست پیدا کنند.
وی ادامه داد: در ابتدای امر نگاهی به کارگردانی " سرنخ" داشته باشیم. چینش این مسابقه به گونهای است که بیننده در هر مرحله با قطعیت نتواند مجرم پرونده را تشخیص دهد و تا انتهای برنامه در چالش ذهنی باقی بماند و سعی کند با تحلیل رفتار و گفتار دستیاران کارآگاه و مظنونین به جواب برسد. به قولی داستان پرونده لو نمیرود. از سوی دیگر بازجوییهای مسابقه بر اساس مصاحبه پیشین تهیهکننده و کارگردان بر اساس بداههپردازی بازیگران در نقش متهم پیش میرود که به نظر میرسد بر سختی کار افزوده باشد، ولی آنطور که مشخص است کارگردان توانسته موفق شود و بر جذابیت کار بیافزاید. بررسی قسمتهای این برنامه تاکنون نشان میدهد این بداههپردازی هیچگاه به سمت بیهوده گویی نرفته و دائما به دستیاران کارآگاه و بیننده در خصوص پرونده اطلاعات میدهد و مخاطبان را درگیر داستانهای حاشیهای میکند. نکته جالب درباره "سرنخ" این است که بر اساس گروه برنامهساز، پروندههای مورد استفاده در آن واقعی بوده و بر جذابیت مسابقه افزوده است. اما به نظر میرسد این پروندهها ترکیبی از چند پرونده باشد چرا که هر پرونده در حالت واقعی یک سرنخ اصلی دارد که به جواب میرسد، اما به دلیل مسابقهگونه بودن آن و و ادعای گروه برنامهساز مبنی بر واقعی بودن پروندهها، منطقی است که چند پرونده با هم ادغام شده باشد.

اما رد پای پلیس آگاهی در نحوه چینش مسابقه و بازجوییها به وضوح معلوم است، چرا که "سرنخ" بر اساس ترفندهای واقعی بازجویی پیش میرود و این دانش قطعا توسط پلیس در اختیار گروه برنامه ساز قرار گرفته است و در طراحی مسابقه مورد استفاده بوده است.
طاهری که به عنوان کارشناس حوزه آسیب اجتماعی با مراکز گوناگون همکاری داشته است، بیان کرد: با نگاه جامعهشناسانه در خصوص تاثیرات تماشای مسابقه بر مخاطبان نیز میتوان به این نکته اشاره کرد که "سرنخ " به شدت در کاهش جرمهای خشن موثر خواهد بود چرا که این برنامه به طور غیر مستقیم تواناییهای پلیس در کشف جرائم، پیدا کردن سرنخها و تشخیص مظنونین پرونده را به نمایش گذاشته است.
هرچند که تقبیح جرائم و نیز در این برنامه دیده میشود و صرفا حل یک پرونده و تلاش برای رسیدن به جواب نیست، به نظر میآید در گفتمان بازجوییها به نحوی بر اصول ارزشی دینی و اجتماعی نیز تاکید شده که اگر رعایت بشود، میتوان امید داشت از بروز جرائم پیشگیری کرد.
کارگردان برنامه " بر بنیان دانش" شبکه خبر گفت: البته از سوی دیگر در نگاه اول اینطور به نظر میرسد که پلیس در این برنامه بخشی از ترفندهای بازجویی را آموزش میدهد و میتواند یک گل به خودی باشد، اما با نگاه عمیقتر متوجه میشویم پلیس یک گام پیش رفته است و آنچه در "سرنخ" دیده میشود از دستور کار خارج و منقضی شده و پلیس در کشف جرائم و متهمین و بازجوییها از روشهای پیشرفتهتری استفاده میکند.
با وجود آنکه شرکتکنندگان به عنوان دستیار کارآگاه وارد مسابقه میشوند و از افراد عادی جامعه هستند و در گپ و گفت آغاز برنامه مشاهده میشود، به محض ورود به اتاق بازجویی خود را در قالب بازجوی واقعی دیده و کاملا از ضمیر ناخودآگاه و خود پیروی میکنند.
تهیهکننده "سرنخ" افزود: بازیگران مسابقه از جمله بازیگران تئاتر هستند که هدف از انتخاب آنها، کمک به پیکر زخم خورده هنر نمایشی در زمان کرونا و بعد از اغتشاشات اخیر بوده است و با توجه به تکراری نبودن بازیگران تا به اینجای پروژه سرنخ، با تولید ۳۰ قسمت از آن به نظر میرسد باید شاهد ۹۰ بازیگر متمایز در آن باشیم.
با مروری جدی بر قسمتهای پخش شده از برنامه میتوان دریافت بخشی از مسابقه «سرنخ» در زمینه آموزشهای همگانی پلیسی و بالابردن دانش اجتماعی برنامهریزی شده است. مثلا بخشهایی که گفته میشود به صحنه جرم دست نزنید، هر موضوع مشکوکی را ابتدا به پلیس اطلاع دهید و...
رمزگشایی از تیتراژ «سرنخ» جعبه سیاه این برنامه را معرفی میکند. گویا واقعی بودن اتفاقات سرنخ به سبب حضور دکتر طالبیان، کارآگاه ویژه پلیس آگاهی در کنار تیم برنامهساز است. آقای طالبیان عضو هیئت علمی و مدرس دانشگاه در زمینه جرمشناسی و جرمیابی است؛ و در انتها میتوان به همکاری موفق معاونت فرهنگی اجتماعی فراجا و شبکه نسیم در تولید یه اثر موفق و تاثیرگذار اشاره کرد.
طاهری یادآور شد: مبنای همین ویژگیها است که مسابقه «سرنخ» این روزها جای خود را در شبکه نسیم باز کرده و به نوعی حاصل خطرپذیری مدیر فعلی شبکه نسیم است. چرا که مسابقهای جدید آن هم در زمینه مسائل جنایی با محوریت بازجویی برنامهای نیست که هر مدیری ریسک آن را بپذیرد. همچنین با وجود مشارکت موسسه ناجیهنر در سرنخ، این طور به نظر میرسد با تغییرات در بدنه پلیس و بازگشت دکتر منتظرالمهدی به معاونت اجتماعی و فرهنگی فراجا، رویکرد جدیدی در برنامه سازیهای تلویزیونی آن رخ داده است و تنها آثار نمایشی و مستند از آن نخواهیم دید.
وی در پایان خاطرنشان کرد: "سرنخ" به خوبی موضوع خانواده و زنان را در پروندههای جنایی گنجانده و نگاه ارزشمندی به بنیان خانواده دارد و با نکوهش پلشتیها در زمینه زنان و بنیان خانواده و اجتماع سعی در بهبود شرایط دارد. تنوع پروندههای واقعی در «سرنخ» زیاد است و تاکنون پروندههایی نظیر قتل، سرقت، آدمربایی، سرقت، جعل و کلاهبرداری مورد را شاهد بودهایم که این موضوع بر جذابیت و مخاطبپسند بودن آن افزوده است.