زهرا فرود : آذر ماه سال ۸۶ بود که اولین جشنواره "سینماحقیقت" به همت مرکز گسترش سینمای تجربی و سازمان امور سینمایی با شعار "حقیقت بهترین راهنماست "که برگرفته از کلام مولا علی(ع) است ،شکل گرفت و بنای خود را بر اهدافی چون صیانت از هویت ملیِ مبتنی بر انگارههای دینی و ایرانی ،تقویت سینمای مستند خلاق ایران و بازنمایی تاریخ و فرهنگ جامعه ایرانی- اسلامی استوار نمود.
این جشنواره بین المللی طی این سالها توانسته به مهمترین رویداد سینمایی مستند ایران و منطقه خاورمیانه بدل شود و در بخش های مختلفی چون مسابقه ملی ،مسابقه بین الملل، جایزه شهید آوینی، بخش های جمعی و ملی و بین المللی، بازار فیلم مستند و کارگاه های تخصصی برگزار گردد.
بنابراین گزارش ۲۰ آذر امسال شانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت با دبیری "محمد حمیدی مقدم" که مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی است ،به گونهای کار خود را آغاز نمود که حاشیه هایی چون امتناع ۲۵ مستندساز از حضور در جشنواره و کنار رفتن حدود ۹ شرکت کننده و عدم تمایل آنها برای اکران آثارشان در جشنواره را به همراه داشت .شاید بتوان از این موضوع به عنوان تحریم نام برد البته در اینجا این سوال مطرح می شود که مگر حوزه فرهنگ و هنر را می توان تحریم کرد؟
"محمد حمیدی مقدم " دبیر شانزدهمین جشنواره سینما حقیقت در ارتباط با این تحریم ، پیشتر گفته بود :حقیقت ،مسئله انکار نشدنی است پس به دنبال آن سینماحقیقت، هم که از بطن پرداختن به واقیعت ها و حقایق منشا می گیرد، نیز حقیقتی انکار ناپذیر محسوب می شود که نمی توان آن را انکار نمود. چون این رویداد یک جریان فرهنگی است و فرهنگ تحریم ناپذیر می باشد.
او افزود : گزاردن نام تحریم در ارتباط با امتناع برخی از افراد برای حضور در جشنواره و نمایش آثارشان تعبیر درستی نیست و از آنجا که رویداد سینما حقیقت، یک حرکت فرهنگی به حساب میآید پس نهادن نام تحریم به آن زیبنده چنین حرکت فرهنگی ای به شمار نمی رود.همچنین جشنواره سینما حقیقت هم اکنون به نهال تنومندی تبدیل شده که چنین برخوردی با آن درست و شایسته نخواهد بود.
درادامه این گفتگو "محمدحسین محمودیان" کارگردان مستند "در پس جنگ"که در بخش شهید آوینی این جشنواره اکران می شود پیرامون امتناع برخی افراد برای حضور در رویداد بین المللی "سینما حقیقت" به دیباچه گفت : از آنجا که تاریخ ضمن پر بودن از آدم هایی که هیچ کاری نکردند و فقط چند صباحی بودند،خوردند و رفتند، مملو از انسانهای مسئولیت پذیری نیز هست که در شرایط مختلف جامعه با فعالیت نمودن در حین تعهد، ماندگار شدند. بنابراین نباید با متاثر شدن از هر رویداد اجتماعی عقب کشید، چرا که هر رویدادی میتواند دریچه ای باشد برای تولید آثار فرهنگی و هنری. و برای نمونه بارز این مورد می توان به شهید آوینی اشاره داشت که در آن بحبوحه جنگ ،ضمن حضور وشرکت در جبهه ها به ضبط و ثبت لحظات جاری در جبهه ها می پرداخت به عبارتی ایشان برخوردی فعال با رویداد اجتماعی آن دوره داشت.
وی در ارتباط با موضوع مستند" در پس جنگ" افزود: این مستند در ارتباط با مردم کشور افغانستان است و نگاه اجمالی به تاریخ معاصر این کشور و جهاد مردمانش دارد. سالهایی که کمونیست ها و سپس شوروی کشورشان را اشغال کردندو در واقع در مستند "در پس جنگ" مخاطب به جواب این سوال مهم دست مییابد که چرا تعداد مهاجران بویژه مهاجر افغان در کشور زیاد است؟ و یا چرا به کشورشان باز نمی گردند؟
برخورد با جشنواره ها راه درستی برای برون رفت از مشکلات کنونی جامعه نیست
"علی تک روستا" که با کارگردانی مستند بلند "آقانعمت" در شانزدهمین جشنواره بینالمللی سینماحقیقت در بخش مسابقه ملی با دیگر آثار این بخش در حال رقابت است به دیباچه اظهار داشت:به نظر بنده" سینما حقیقت "برای ما مستندسازان خانه ای برای به تصویر کشیدن مشکلات و معضلات جامعه و ارائه راهکار برای آن هاست و برخورد با این جشنواره و دیگر جشنواره های هنری یا فرهنگی راه مناسبی برای رفع مشکلات کنونی جامعه نیست.
دعوت از مستندسازان سراسر کشور، تمهید خوب دبیر جشنواره ،به جهت تعمیم دادن این رویداد از پایتخت به کل کشور
وی در ارتباط با وضعیت این جشنواره افزود: با تمام مشکلاتی که وجود داشت سینما حقیقت امسال تا کنون پر انرژی تر از همیشه به کار خود ادامه داده است یکی از بهترین تمهیداتی که دبیر جشنواره برای این دوره تدارک دیده بودند دعوت مستندسازان از سراسر کشور بود که در واقع این جشنواره را از ساکن بودن در پایتخت به کل کشور صادر کرد که ماحصل آن کارهای بهتر در دوره های بعد از سوی شهرستان ها خواهد بود. ناگفته نماندبا تمام تلاش های صورت گرفته اما هنوز سینما حقیقت در بین عموم مردم گمنام است و امید است با برنامه ریزی مدیران مربوطه، در آینده سینما حقیقت بهتر از همیشه بدرخشد.
"تک روستا" درباره مستند"آقانعمت "گفت:ما در مستند « آقا نعمت » با شخصیتی روبرو هستیم که در گذشته با چالش های بزرگی روبرو بوده تا اندازه ای که به گفته خودش بین خودکشی و کوه دومی را انتخاب می کند و به دل کوه می زند و در ادامه تلاش ها، او را برای عبور از این مشکلات می بینیم و حالا شخصیت داستان ما تبدیل به یک لیدر و کوهنورد حرفه ای شده است.در واقع این فیلم شخصیتی را نشان می دهد که در اوج مشکلات ناامید نشده و تلاش می کند از آن ها عبور کرده و در پایان تصمیم مهمی می گیرد و آن هم صعود به چهار جبهه دماوند در یک روز زمستانی .
او با بیان اینکه تمام تلاش خود را به کار بسته تا یک فیلم خوب برای مخاطب ترسیم و مصور سازدخاطرنشان کرد: دومین مسئله بعد از تزریق امید آنچه که در این فیلم نسبت به آن فرهنگ سازی و تاکید شده ، آشنایی مخاطب با طبیعت و کوه است. در واقع کوه برای افرادی که در زندگی با چالش ها و معظلات روبرو هستند مأمنی آرام و پر از انرژی است که می تواند تاثیر بسزایی برای بازگشت به زندگی و شرایط روحی مناسب داشته باشد.
همچنین "جمشید بیات ترک" که مستند "امین الضرب " را به بخش مسابقه ملی جشنواره سینما حقیقت آورده به دیباچه گفت: معتقدم مستند میسازیم تا خودمان و زمانمان را بهتر بشناسیم. مستند به ما کمک میکند تا متوجه شویم که در طول تاریخ تغییری کردهایم یا خیر؟ آیاهنوز به چیزهایی نقد میکنیم و همچنان درگیر آنها هستیم؟ به هر حال از آن جهت که مستند شناخت درستی از زمانه به ما می دهد، نوری می دهد و زمانه را مشخص می کند، بسیار حایز اهمیت است. متاسفانه درحال حاضر نیز زمانه ما به لحاظ اقتصاد بی شباهت به روزگار امین الضرب نیست و هنوز کمابیش گرفتار مسائلی هستیم که ۱۵۰ سال قبل هم بودیم.
لازم بذکر است "امین الضرب "پرترهای درباره زندگی حاج محمدحسن امین الضرب، بزرگترین تاجر قرن نوزدهم میلادی و اولین کارآفرین صنعتی ایران است.
گفتنی است علی رغم همه ساله که جشنواره سینما حقیقت در چارسو برگزار می شد امسال بدلیل افزایش ظرفیت مهمانان و راحتی آنان در استفاده از اکران دوم پردیس سینمایی ملت برای این رویداد تعیین گردید و به گفته دبیر جشنواره از آنجا که امسال برگزاری این رویداد با جام جهانی تداخل یافته مدت زمان برگزاری از ۷روز به ۵ روز کاهش یافته بنابراین جمعه ۲۵ آذر این جشنواره اختتامیه خود را برگزار می کند و به کار خود پایان می دهد.