مینا قنبری : خیلی از ما ممکن است زمان زیادی را برای مطالعه صرف نکنیم، اما وقتی کتاب خوبی به ما معرفی شود، سعی میکنیم برای مطالعه آن زمان بگذاریم. ایام ماه محرم و صفر زمان خوبی برای مطالعه درباره ائمه اطهار و معصومین (ع) است و بهتر است این فرصت را غنیمت بشماریم و مطالعه را با حال و هوای عزاداری هایمان عجین کنیم.در این گزارش به معرفی چند کتاب درباره امام حسین (ع) و شهادت میپردازیم.
کتاب «قصه کربلا»
همه ما قصه کربلا را میدانیم و البته حادثه کربلا جزو وقایع فراموش نشدنی تاریخ شیعیان است که هنوز هم مسلمان و غیر مسلمان از شنیدن آن تحت تاثیر قرار میگیرند. کتاب «قصه کربلا» نوشته مهدی قزلی برشهایی از زندگی امام حسین (ع) از آغاز تا پرواز را بیان میکند، نویسنده با بهره گیری از وقایع عاشورا به خلق داستانهای کوتاهی درباره امام حسین (ع) و یاران وفادارشان میپردازد. این کتاب در ۱۹۲ صفحه و توسط نشر شهید کاظمی راهی بازار نشر شده است.

در متن کتاب آمده است: حسین همیشه پیشِ روی بقیه بود نه پشتسرشان، همیشه پناهگاه دیگران بود نه در پناهشان؛ همانطور که شایستۀ امام است. در کربلا هرکدام از یارانش که میافتادند و صدایشان درمیآمد، حسین را صدا میزدند و دوست داشتند سرشان را بگذارند روی پای کسی که همیشه در همهچیز ازشان جلو بوده. خودش، اما چه کسی را باید صدا میزد وقتی روی زمین افتاده بود؟» خدایا راضیام به رضایت و تسلیمم به قضایت، معبودی جز تو نیست «و شاید حضرت حق در جواب زمزمههای حسین جواب میداده: (وَاصْطَنَعْتُکَ لِنَفْسِی) یا میگفته بیا...
کتاب «سقای آب و ادب»
کتاب «سقای آب و ادب» به قلم سید مهدی شجاعی است که از دلاوریهای حضرت عباس (ع) میگوید. درست است که کتابهای زیادی در زمینه رشادتهای حضرت عباس (ع) نگارش ده، اما قلم سید مهدی شجاعی به گونهای است که داستان به جان مخاطب مینشیند و خواننده کتاب تا پایان با داستان همراهی میکند. این کتاب رشادتها و فداکارهای های مرد بزرگی را بیان میکند که تا آخرین لحظه برای دفاع از حق جنگید و پشتیبان برادر بود.

«سقای آب و ادب» روایتی است در ده فصل که هر کدام، قسمتی از شخصیت عباس بن علی را در ارتباط با حضرت علی (ع)، حضرت فاطمه (س)، حضرت ام البنین (س)، امام حسین (ع)، حضرت زینب (س) و حضرت سکینه (س) به تصویر میکشد. هر کدام از این نام ها، عنوانی است بر فصلهای «سقای آب و ادب» که در کنار آنها سه فصل دیگر با نامهای عباس مواسات، عباس ادب و عباس فرشتگان نیز به رشتهی تحریر درآمده است.
کتاب «صحنه گردان عاشورا»
کتاب «صحنه گردان عاشورا» نوشته محمد هادی مصلحی است که از سوی انتشارات شهید کاظمی روانه بازار شده است. این کتاب تحلیل معرفتی و شناختی واقعه بزرگ عاشورا است و نقش خدای متعال در واقعه عاشورا را بیان میکند. نویسندۀ این کتاب بر این باور است که سخن از عاشورا و عاشوراییان بدون بررسی نقش مدیر و مدبّر عالم نگاهی بس ناقص است؛ لذا در این اثر به بیان نقش خداوند متعال در عاشورا و همچنین پاسخ به شبهات زیادی در این مورد پرداخته است.
در بخشی از کتاب میخوانیم:
صحنه¬گردان عاشورا، همان خدای ابراهیم خلیل (علیهالسلام) است و آتش نمرود. همان خدای موسای کلیم (علیهالسلام) است و رود نیل. همان خدای کعبه است و سپاه پرندگان. همان خدای پیامبراکرم (صلالله علیه و آله) است و غار ثور، خدایی که در بزنگاه حادثه، نصرت خود را از اولیائش دریغ نمی¬کرد؛ اما در عاشورا، عزیزترین بنده او تنهاست! نه خدا معجزه کرد و نه حسینبنعلی (علیهالسلام) یاری فرشتگان و اجنه را پذیرفت تا تلخ¬ترین و حزن-انگیزترین جنایت تاریخ رقم خورد. به¬راستی چرا خدا رحمی نکرد؟ چرا پروردگار عالم می-خواست حسینبنعلی (علیهالسلام) را کشته ببیند و اهل بیتش را اسیر؟
کتاب «زنی، مردی و دنیایی نامردی»
کتاب «زنی، مردی و دنیایی نامردی» نوشته سید مهدی شجاعی برای کودکان که توسط نشر نیستان به چاپ رسیده است. شجاعی در این کتاب داستان سفر اسرای خاندان پیامبر و امام حسین (ع) را بعد از واقعه عاشورا به شهر کوفه و حضور در مجلس ابن زیاد را با زبانی ساده روایت میکند.

کتاب «فتح خون»
کتاب «فتح خون» نوشته شهید سید مرتضی آوینی است که توانسته به خوبی بخشی از تجلی عشق در عاشورا را روایت کند. این کتاب واقعه عاشورا را در دوبخش بیان میکند، ماجراهای عاشورا از ماه رجب سال ۶۰ تا ماه محرم سال ۶۱ در بخش اول این کتاب به صورت مختصر توصیف شدهاند. هدف از بیان وقایع عاشورا در این بخش از کتاب نگاهی به شخصیتهای واقعهی کربلا و تغییر و تطوری است که در احوالات هر یک از آنها رخ میدهد.

در بخش دوم کتاب «فتح خون» از دید راوی به تحلیل و واکاوی معنوی و روحانی این ماجراها پرداخته میشود. راوی که به نوعی نمایانگر طرز فکر آوینی است، با دیدی عارفانه به واقعهی کربلا نگاه میکند و سعی میکند با چشم باطن به فراتر از ظواهر ماجرا بنگرد و در این راه خواننده را با خود همراه کند و جلوهای از آسمان را در زمین به او نشان دهد.
کتاب «بینایی»
کتاب «بینایی» نوشته امین بابازاده روایتی است مستند از اصحاب امام حسین (ع) ، غیر از بنی هاشم که تا لحظه شهادت آنها را بیان میکند. این کتاب در چهار فصل نگارش شده است. وجه تمایز کتاب «بینایی» در مقایسه با دیگر کتبی که در باب عاشورا نوشته شده، در این است که در این کتاب بیان وجود دارد و نویسنده مستندات موجود را با زبان ساده رازگشایی میکند.
کتاب «بینایی» به تازگی از سوی انتشارات شهید کاظمی به چاپ رسیده است. در ادامه مصاحبه «دیباچه» با نویسنده «بینایی» را میخوانید.

امین بابازاده نویسنده، پژوهشگر و مستند ساز درخصوص نگارش کتاب «بینایی» در گفتگو با خبرنگار گفت : من طلبه هستم و چند سالی درباره اصحاب امام حسین (ع) مطالعه کردم و متوجه شدم که اصحاب امام حسین (ع) غیر از بنی هاشم آنطور که باید شناخته و تعریف نشده اند. کتابهای مختلفی درباره اصحاب وجود دارد، اما کتابی که جوانها بتوانند از آن استفاده کنند و به اطلاعاتی نظیر اینکه اصحاب چطور به امام حسین (ع) ملحق شدند، چه ویژگیهایی داشتند و چه شد که برای واقعه عاشورا انتخاب شدند، در دسترس نداریم.
او ادامه داد: برای نمونه کتابهای زیادی درباره حضرت عباس (ع) و حضرت علی اکبر (ع) داریم، اما کتابی درباره بریر تالیف نشده است؛ بنابراین به این نتیجه رسیدم تا روایتی ممتد به رشته تحریر درآورم تا جوانان امروزی شمای کلی از اصحاب داشته باشند.
« بابازاده » درخصوص منابع مورد استفاده در نگارش کتاب «بینایی» گفت : من از هفت منبع استفاده کردم و اصلیترین منبع من کتاب «ابصار العین فی انصار الحسین» اثر شیخ محمد سماوی بود، تحقیقاتی که در این کتاب انجام شده به صورت قبیلهای است، زیرا شیخ سماوی عراقی بوده و قبیلههای عراق را به خوبی میشناخته و به قبایل مختلف رفته و درباره هر کدام اطلاعاتی کسب کرده و سپس درباره اصحاب به نتیجه رسیده، یعنی تحقیقات شیخ سماوی میدانی بوده است. از همین رو حدود چهار سال با این کتاب عجین بودم، ولی مشکلی که وجود دارد ترجمه آشفته آن در ایران است. در کنار این کتاب هم از شش منبع دیگر در نگارش «بینایی» استفاده کردم.
این پژوهشگر جوان درخصوص دغدغه نگارش کتاب «بینایی» گفت: از نظر من درک کربلا از منظر نگاه اباعبدالله (ع) بسیار سخت است، زیرا عقل بشر آن را درک نمیکند و به قول عرفا کربلا تجلی خدا بود؛ بنابراین ما که درگیر زندگی دنیوی هستیم آن را درک نمیکنیم. از طرفی منابع زیادی که درباره اصحاب بنی هاشم، زندگی و ویژگی هایشان باشد، نداریم، ولی حس کردم تنها زاویهای که میتوان از آن ذرهای معرفت کسب کرد، از زاویه اصحاب است که به امام حسین (ع) ملحق میشوند.
بابازاده در پاسخ به اینکه جوانان امروزی با مطالعه کتاب تا چه اندازه به معرفت دست مییابند، گفت: دستیابی به معرفت کربلا و ائمه و اهل بیت (ع) به تجربه زیستن است برای نمونه فردی تماشای فیلم و یا تجربه یک زندگی به او کمک میکند البته فیلم یک وسیله سطحی است، نمیتواند از لایههایی عبور کند و فقط روایت کلی را بیان میکند، اما چیزی که سبب ته نشین شدن معرفت در انسان میشود، کتاب است. معرفت را از هزاران راه میتوان کسب کرد برای نمونه عارفی با کار کردن به معرفت میرسد، ولی چیزی که معرفت را یقینی میکند، کتاب است. کتاب برای تمدن سازی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است، تمدن غرب هم روی کتاب و ادبیات بنا شده و سینمای غرب هم برگرفته از ادبیاتشان است. ما هم برای تمدن خودمان که اسلامی است باید کتاب بنویسیم تا جوانان از آن استفاده کنند.