به گزارش خبرنگار دیباچه؛ نخستین نشست «گام دوم سینما» امروز با حضور مسعود اطیابی، رسول صدرعاملی، هوشنگ گلمکانی، دکتر پرویز اجلالی، حمیدرضا مدقق و دکتر غلامرضا آذری در موزه سینما برگزار شد.

رسول صدرعاملی در پاسخ به این سوال که جشنواره فجرچه معنایی دارد,گفت: من از دوره سوم جشنواره فیلم فجر تا کنون حضور داشتم، این جشنواره مهمترین رخداد فرهنگی هنری است که سال به سال برگزار می شود. این جشنواره باید در هر شرایطی ادامه داشته باشد,در طول این چهل سال، سینما هم همانند ادبیات فراز و نشیب های بسیار داشته و نخبه های زیادی را پرورش داده است اما باید گفت چرا جشنواره فیلم فجر آیین نامه و اصول مدونی ندارد که هر سیاست مداری که وارد می شود از آن اصول و نکات پیروی کند. حتی بحث بودجه هم وجود دارد و همه چیز را به نبود بودجه ربط می دهند, بنابراین باید برنامه ای برای بودجه درنظر گرفت و اگر این ها اتفاق بیفتد به جایگاه خوبی میرسیم. از نظر من جشنواره فیلم فجر باید به جایگاهی می رسید که از همه جهان برای ان فیلم تولید کنند.

هوشنگ گلمکانی دراین باره گفت: از نظر سینماگران و اهل سینما جشنواره ویترین سینما است اما مشکل اصلی این است که برگزارکنندگان آن را رویداد تبلیغاتی میدانند و هر وقت که وزیر و دبیر جدیدی آمده شعارهای زیادی داده و البته حرف ها در حد شعار هم باقی می ماند. برگزارکنندگان به دنبال آمار دادن و اهداف تبلیغاتی هستند درحالیکه جشنواره فیلم با جمعیت ایرانی ارتباط برقرار می کند و این نوعی تقابل است که تمام تنش های جشنواره حاصل این تقابل است، مردم به سینما نگاه ایدئولوژی ندارند، مردم از سینما سرگرمی میخواهند و این شعارها مانع از پیشرفت اهداف می شود.

مسعود اطیابی در این باره گفت: وجه برگزاری جشنواره وجه نمایشگاهی آن است و فیلم ها به چالش کشیده میشوند، بنابراین جشنواره رویدادی است که کار فرهنگی واجتماعی انجام می دهد. هیچوقت نمیتوان سینما را فراموش کرد ،زیرا سینما از همان شروع زندگی با نسل جدید همراه بوده و نمیتوان آن را نادیده گرفت. شیوع بیماری هم نتوانست مانع از تعطیلی دائمی سینماها شود.ما شاهد هستیم که 90 درصد ظرفیت سینماها اخر هفته تکمیل است و این نشان دهنده نیاز جامعه است،اگر سینما با معیشت مردم همراه باشد مردم آن  را نگه میدارند، جشنواره فیلم فجر  برایند همین موضوع است .

 او ادامه داد : سینمای ملی یک سینما نیست، برای مثال مدیری می آید و یگوید می خواهم سینما را انقلابی کنم , سینمای انقلابی معنا ندارد، یعنی تولیدات سالانه  همکاران ما همه انقلابی و ملی هستند و همه نگاه ها مانند فیلم های تاریخی، دینی، خانوادگی و...  انقلابی است ؛اگر ما این نگاه را داشته باشیم که فیلم های جشنواره فجر باید انقلابی باشند، اشتباه است و باید فیلم های خانوادگی و کودک و... را هم در جشنواره ببینیم. جشنواره به معنای ایجاد شادابی و نشاط است، نباید جشنواره عبوس گونه باشد.

« اجلالی » در خصوص جشنواره فیلم فجر گفت: جشنواره فیلم فجر آیین است و این جشنواره محصول مردم است. ایرانی ها خیلی سریع با سینما آشنا و به آن دلبسته شدند , توجه مردم به سینما صریح است. اوایل سینما فقط سرگرمی بود اما در دهه های 30 و 40 مردم با سینمای جهان آشنا شدند, نسل جدید ایرانی با دقت بیشتر فیلم ها را بررسی و نقدها را آغاز کردند، از همین رو موضوع سینما جدی شد و در ادامه جشنواره فیلم ایران برگزار شد . ما بعد از انقلاب فکر نمی کردیم سینما ماندگار شود اما با هدایت روحانیون سینما هم ماندگار شد ،چون بخشی از جوانان و ایرانی ها دلبسته سینما بودند؛ بنابراین این سینما بود که از زیر آن معبد بیرون آمد، زیرا همه باور به آن داشتند. از نظر من جشنواره فیلم فجر آیین سینما دوستان است و این آیین ادامه دار، بستگی به نسل های بعد دارد.اگر جشنواره مستقل از سینما باشد , صرفا نخبه گرا و روشنفکر گونه خواهد شد اما در جشنواره مردم به سینماها آمده و با هم تعامل می کنند. اگر مردم به سینما بروند جشنواره هم بخشی از گرایش مردم باقی می ماند.

« آذری » در خصوص معنای جشنواره بیان کرد: جشنواره فیلم ،فقط مربوط به کشور ما نیست و ما در چهار دهه اخیر با جشنواره فیلم فجر مواجه بوده و این اتفاق بسیار خوبی برای ما بوده است که در آن تلاش شده نقش جدی به کارگردان ها و هنرمندان و... داده شود. از نظر من جشنواره مکانی برای دیدن و دیده شدن است و باید هرسال الگومند باشد و جشنواره مکان یا بهانه ای برای دور هم جمع شدن و نگرش به بینش های مختلف و البته مکانی برای آگاهی بیشتر و کمک برای سیاست گذاری های آتی است. اگر به جشنواره فیلم فجر به عنوان پدیده نگاه کنیم بسیاری از هنرمندان با این جشنواره به اوج خود رسیدند.

رسول صدرعاملی  در پاسخ به اینکه جشنواره فیلم فجر چه تاثیری در سینمای ایران داشته,بیان کرد: برگزاری هر دوره از جشنواره تکلیف بوده و طبیعی است که آسیب ها و کمبودهایی هم داشته باشیم. جایگاه جشنواره فجر می توانست جایگاه فراتری داشته باشد, جشنواره ایجاد می شود تا تنوع نگاه در قالب فیلم ها به نمایش گذاشته و درباره آن ها بحث کنیم. در سینمای ایران هر زمان خواستیم چالشی ایجاد کنیم، همانند بحث یا چالش حجاب, فیلم توقیف شد. اگر دو سال پیش فیلم کیانوش عیاری نمایش داده می شد، کلی چالش و بحث ایجاد می کرد، پس اگر بخواهیم تبادل نظر و بحث کنیم نباید راه اکران فیلم ها را ببندیم. زمانی که جدی ترین فیلم ها توقیف می شوند، نگران این هستیم که به عقب برگردیم. چگونه مدیری که صاحب فکر و اندیشه است ،اما زمانی که می خواهد با نظام همسو باشد فیلم ها را توقیف می کند؟ بنابراین باید اصولی وجود داشته باشد که وقتی به فیلم ها نگاه می کنیم , ببینیم که رو به جلو حرکت کرده ایم. جشنواره فیلم فجر برای ما مهم است و باید مکانی بحث برانگیز باشد.

« گلمکانی » دراین باره بیان کرد: جشنواره به سینما کمک کرده ولی در مواردی مانع و فشارهایی ایجاد کرده است. جشنواره فیلم فجر در دنیا نظیر ندارد , کدام جشنواره 22 فیلم دارد و فیلم ها در سینماهای سراسر کشور اکران می شوند . درست است که جشنواره فیلم فجر به فیلم ها کمک کرده اما در مواردی کاملا برعکس عمل شده و خیلی از کسانی که در جناح های مختلف قدرت بوده و نمی خواستند سینما پیشرفت کند, فیلم ها را دیده و از آن ها ایراد گرفته و فیلم را توقیف کردند. چرا تماشاگران فیلم ها افزایش بسیاری نسبت به گذشته داشتند زیرا علاقه مندان فکر می کنند که اگر فیلم را در دوران جشنواره نبینند ممکن است توقیف شود. جشنواره فیلم فجر تبلور عینی است و اتفاقی که بر اثر این جشنواره رخ می دهد در مواردی سبب موفقیت و در مواردی سبب شکست سینماگران می شود. همین مسئله سبب شده جشنواره ما نظیر نداشته باشد وحتی هر زمان که دبیر جشنواره تصمیم به کاهش جوایز کرد, سینماگران مخالف بودند.

مسعود اطیابی ادامه داد: جشنواره فیلم فجر تاثیر زیادی در سینما داشته, آدم هایی هستند که با سینما مخالف بوده و می خواهند ریشه آن را بزنند و همین موضوع را مشکل می کند. بخشی از تمدن امروز ما سینما , موسیقی , معماری و... است پس باید جلوی نامحرم ها را گرفت . بسیاری از دوستان نگران اکران فیلم هایشان هستند زیرا می گویند ایرادهایی از فیلم گرفته و آن را به اسلام ربط می دهند، پس باید مراقب این افراد بود . سینما و جشنواره هر دو لازم هستند.

« اجلالی »  در این خصوص نسبت مردم و سینما بیان کرد: جشنواره فجر تجلی گاهی برای سینما دوستان است و آن را کسانی اداره می کنند که به مسائل سیاسی می اندیشند و آن را موضوعی تبلیغاتی می دانند و گروهی دیگر که هنر را نمی شناسند,مدیریت آن را برعهده می گیرند.برخی از افراد هنرمند معنای هنر را نمی دانند و هنر یعنی بیان زندگی با انتقاد. با انتقاد جامعه رشد می کند , هنرمند و دانشمند صحبت می کنند و چیزی یاد می دهند اما اکنون برعکس شده و فقط سیاست مداران صحبت می کنند و هنرمندان ساکت می مانند از این رو سینما ابزار تبلیغات و سینما گروگان دعوای جناحین می شود. با این حال سینماگران در هر شرایطی فیلم ساخته و با اشتیاق آن را عرضه می کنند و همین سبب ماندگاری می شود اما افرادی که سینما را ابزار تبلیغاتی کرده اند فقط به آن لطمه می زنند.

صدرعاملی در این خصوص گفت: چهل سال پیش با آغاز جشنواره فجر در جهان 5 یا 6 جشنواره وجود داشت اما اکنون میلیون ها جشنواره وجود دارد که نگاه و علاقه مردم را رواج می دهد. حال چرا ما یک جشنواره کاملا ایرانی و اسلامی نداریم و این به خاطر نبود ضوابط و البته اعمال سلایق است. نبود چهارچوب منسجم , انگیزه ها را مخدوش کرده ،چون فردی به آن نگاه می شود. باید این را بپرسیم که فیلم سازی که سی سال برای کشور کار میکند چطور می تواند سوءظن داشته باشد؟ باید بگذاریم فیلم او دیده و درباره آن بحث شود.

آذری درخصوص نسبت سینما با مخاطب گفت: جشنواره ویترینی برای تبادل اطلاعات است و همین تعامل با مخاطب را زیاد می کند. جشنواره در پویشی شدنِ جامعه ایران نقش داشته و کمک کرده تا احساسی و هیجانی تر نسبت به آن نگاه کنیم. جشنواره فجر به پردازش اطلاعات کمک کرده است.

گلمکانی درخصوص تدوین آیین نامه ها بیان کرد: آیین نامه ها را باید افرادی اجرا کنند که آن را نادیده می گیرند, ما باید اجازه دهیم جشنواره به زندگی طبیعی خود ادامه دهد زیرا جشنواره با تغییر مدیران کشوری تغییر می کند.

صدرعاملی بیان کرد: باید گفت راز ماندگاری جشنواره هایی همچون ونیز, کن و...این بوده که می دانستند چگونه فیلم هایی را بسازند.

اجلالی بیان کرد: باید هنر را به هنرمندان سپرد , افرادی که هنر را نمی شناسند, نمی دانند هنرمند وقتی به جامعه نگاه می کند همه چیز را می یابد و آن را نقد می کند. اگر سیاست مداران به هنرمندان گوش کنند , می توانند یاریگر جامعه باشند.

اطیابی گفت: جشنواره نیاز به آیین نامه دارد تا در ادوار مختلف تغییر نکند و نباید مانع از راه باشند. در نگارش آیین نامه ها باید دقت شود تا با سلیقه مدیران تغییرنکند.

گفتنی است ،سلسله نشست‌های سینماِ گفتمان فرهنگی -«گام دوم سینما» به همت اداره کل روابط عمومی سازمان سینمایی کشور، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری موزه سینما برگزار می‌شود. این سلسله نشست‌ها به منظور واکاوی و تحلیل وضعیت سینِما، چالش‌ها و افق‌های پیش‌رو در راستای ایجاد تحول در سینمای ایران با حضور کارشناسان، استادان و پژوهشگران سینما طراحی شده است.

این برنامه در طول دی ماه به صورت هفتگی پیش‌بینی شده و در بهمن ماه به دلیل برگزاری چهلمین جشنواره فیلم فجر برگزار نخواهد شد.

این نشست‌های تحلیلی در راستای راهبردهای سازمان سینمایی و نیل به راهکارهای ایجاد تحول در سینمای ایران طراحی شده است.

انتهای پیام/

گزارش از : مینا قنبری