«برادرم خسرو» اثری روانکاوانه و خوش ساخت!

به گزارش خبرنگار سینمایی دیباچه، فیلم سینمایی «برادرم خسرو» نخستین ساخته احسان بیگلری که این روزها بر پرده سینماهاست، اثری قابل تأمل است که مخاطب را تا به آخر با خود همراه می کند و اطلاعات او را در زمینه پزشکی و اجتماعی بالا می برد.

«برادرم خسرو» درباره زندگی خسرو (شهاب حسینی) است؛ جوانی هنرمند با روحیاتی بخصوص که به نوعی بیماری روانی (دوقطبی) مبتلاست و شرایطش آنقدر نابسامان است که تحت مراقبت خواهرش قرار دارد؛ تا اینکه به دلیل غیبت خواهرش مجبور می شود مدتی به خانه برادرش ناصر (ناصر هاشمی) برود. بیماری خسرو مشکلاتی بوجود می آورد و نظم خانه برادر را بر هم می زند.

«برادرم خسرو» با اینکه نخستین ساخته احسان بیگلری است، اما اثری پخته و کم نقص است که در ژانری مهجور و سخت ساخته شده است. این فیلم اثری است روانکاوانه که بیگلری برای نگارشش مدتها تحقیق و پژوهش کرده است. او بیماری دوقطبی را می شناسد و به گفته خودش عموی بیمارش که او هم به این اختلال روانی دچار بوده به شناخت بیشتر او کمک کرده است.

بیماری دو قطبی چیست؟

بیماری دوقطبی که شهاب حسینی به درک بالایی از آن رسیده و در نقش خسرو آن را به مخاطب می نمایاند، نوعی اختلال خلقی است که به صورت مقطعی بیمار را به درجه ای از شیدایی (که مشخصه بارز این بیماری است) می رساند و ریشه آن در افسردگی است.

دوره شیدایی (Mania)، با توجه به شدت اختلال طبقه‌بندی می‌شود و بیمار دوره ای حاد را سپری می کند. ممکن است ناگهان و بدون هیچ دلیل منطقی از اوج شادی و خوشحالی، به غم و اندوه فرو می رود و رفتارهای غیر عادی و گاه خشونت آمیزی از خود بروز می دهد. در این دوره تمرکز بیمار کاهش پیدا می‌کند، نیازش به خواب کم می‌شود و توهم خود بزرگ‌ بینی پیدا می‌کند و دیگران را به غلط قضاوت می کند!

«ونسان ونگوگ»، «ناپلون بناپارت»، «پابلو پیکاسو»، «وینستون چرچیل» افراد مشهوری هستند که به این بیماری مبتلا بوده اند و گفته می شود صادق هدایت نیز به این اختلال دچار بوده است.

«برادرم خسرو» تقابل دیوانگی خاموش و دیوانگی بارز!

به این ترتیب می توان گفت «برادرم خسرو» فیلمی روانکاوانه است که ضمن معرفی این بیماری به مخاطب، او را با مسئله ای به نام دیوانگی روبرو می کند، بیماری خاموشی که شاید خیلی از افراد جامعه به آن مبتلا باشند! ناصر یکی از همین آدمهاست! دندانپزشکی منظم و اتو کشیده که رفتارهایش با ظاهرش در تناقض است و در واقع اوست که با رفتارهای بدش به دیگران آسیب می زند و شاید دیوانه اصلی اوست که به مداوا و مراقبت نیاز دارد! احسان بیگلری با کنار هم قرار دادن دو برادر با خلق و خوی متفاوت، مخاطب را به تحلیلی اجتماعی و روانشناسانه وا می دارد.

البته نباید بازی خوب ناصر هاشمی را در کامل کردن شخصیت شهاب حسینی در فیلم نادیده گرفت. ناصر هاشمی در فیلم ایفاگر نقشی پر چالش است که با بازی درونی اش آن را قوام بخشیده و کاملش کرده است. در مقابل بازی شهاب حسینی پرتنش و بیرونی است و همین تناقض، توازنی دراماتیک ایجاد کرده است.

درباره بازی دیگر بازیگران نظر خاصی نمی توان داد؛ زیرا مانند دو شخصیت اصلی پرداخت نشده اند و تأثیر زیادی بر روند قصه ندارند؛ به یاد بیاوریم شخصیت میترا (همسر ناصر) را با بازی هنگامه قاضیانی که به اندازه حضورش موثر نیست و بار دراماتیک زیادی را به دوش نمی کشد!

فیلم لحظه هایی طنز دارد که گاه لبخندی بر لب تماشاچی می نشاند و چنین به نظر می رسد که بیگلری قصد داشته تلخی و خشنوت حاصل از بیماری را تلطیف می کند؛ اما کاش اینقدر شخصیت خسرو را دوست داشتنی نمی نوشت و شهاب حسینی نیز آنقدر دوست داشتنی بازی اش نمی کرد تا چنین به نظر نرسد که کارگردان نگاهی جانبدارانه به موضوع داشته و در پرداختش دچار احساسات شده است!

و در پایان..

در پایان باید گفت «برادرم خسرو» اثری قابل تأمل است که ساختش برای کارگردانی کار اولی جسارت به حساب می آید؛ بیگلری برای نگارش فیلمنامه این اثر جدیت زیادی به خرج داده و انتخاب درست بازیگران فیلم و همچنین سود بردن از عوامل خلاق، دلایلی هستند که اثر او را به فیلمی یکدست و خوش ساخت تبدیل می کنند.

فیلم سینمایی «برادرم خسرو» نوشته و ساخته احسان بیگلری است که بازیگرانی چون شهاب حسینی، ناصر هاشمی، هنگامه قاضیانی و بیتا فرهی در آن بازی می کنند. این فیلم به تهیه کنندگی سعید ملکان این روزها بر پرده سینماهاست.

یادداشت وحید خانه ساز