دیباچه: برنامه «ماه عسل» با اجرا و تهیهکنندگی احسان علیخانی برنامهای محبوب برای مخاطبان شبکه سه در ماه مبارک رمضان که اکنون یک برند برای شبکه و تولیدکنندگانش است،
به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون دیباچه؛برنامه ماه عسل ، سالهاست بینندگان ثابت خود را حفظ کرده و همه ساله بر تعداد آنها نیز افزوده است. شاید مهمترین ویژگی این برنامه در چند سال اخیر به نمایش درآوردن زندگی واقعی مردمی است که قصه زندگیشان داستانهای ماهعسل پیش میبرد و آنها قهرمانهایی هستند که با شهامت روبهدوربین از آنچه هستند دفاع میکنند و هر کدام بخشی از یک اتفاق یا حادثه هستند . درواقع قرار است مخاطب با گوشهای از زندگی آنها آشنا شود و در نهایت حس کند آنقدرها هم وضعیت بدی ندارد و به همین دلیل باید شکرگزار باشد. برنامهای که بهجرئت میتوان آن را حاصل همکاری یک تیم پرانرژی و باانگیزه دانست. تلاشی که توانسته بسیاری از تابوهایی را که به ندیدن ختم میشد، بشکند و خیلی وقتها با موضوعات خاص خود، مخاطبان را به تماشا وادار کند.
برای همراهی با «ماه عسل» در هفتمین اجرای این برنامه به لوکیشن آن سری میزنم. سوله بزرگی که برای اولین بار است به شکل یک استودیو درآمده و به گفته دستاندرکاران برنامه از این رو به آن رو شده است. ساعت شش و نیم بعد از ظهر است. به دلیل پخش مسابقات فوتبال برنامه زودتر شروع میشود تا آنتن را راس ساعت 8 تحویل دهد. گروه کارگردانی اعلام میکند تا 30 ثانیه دیگر روی آنتن میرویم. دوربینها اعلام امادگی میکنند و برنامه با اجرای علیخانی شروع میشود.
ماه عسل از جنس مردم است
ناصر کریمان مدیر گروه اجتماعی شبکه سه که تلاش میکند هر روز سر برنامه حاضر باشد درباره ویژگیهای «ماه عسل 95 » میگوید: امسال برنامهای منسجم تر داریم که قصهمحور است و آدمها با بیان قصهشان بخشی از خاطرات تلخ و شیرین زندگیشان را با مخاطب به اشتراک میگذارند.
وی بارزترین و مهمترین نکته این برنامه را حضور مردم و قصههایشان دانسته میافزاید: تلویزیون رسانهای است که نباید میان خود و مخاطب فاصلهای بیاندازد. زمانی که مردم حس کنند میتوانند بدون دغدغه روبهدوربین از آنچه سرگذشتشان بوده بگویند و دفاع کنند یعنی رسانه خاستگاه مردمیاش را بدست آورده است.
به اعتقاد مدیر گروه اجتماعی شبکه سه بخشی از وظیفه رسانه نشان دادن جامعه و مخاطبان است. در این فضا ماه رمضان بهترین فرصت برای صیقل یافتن روح ماست و چه بسا این برنامه بتواند با تلنگری کوچک بخشی از این سفید شدن را به نمایش بگذارد. وی در پایان تاکید میکند که «ماه عسل» برنامهای با موضوعاتی صددرصد اجتماعی است و بخش قابل توجهی از اعتماد به نفس خود را از روح تشنه مخاطبانی میگیرد که هر شب سراپا گوشاند برای شنیدن داستانهایی که شاید اگر با دقت بیشتری نگاه کنند، مشابه آنها در زندگی افراد پیرامونشان پیدا شود.
تولیدی ارام و بهدور از هیاهو و حاشیه
مسعود رجبیان فارغ التحصیل رشته فیلمبرداری است و مدیریت تولید برنامه را برعهده دارد. او با اشاره به انتخاب لوکیشنی که پاسخگوی نیاز دکور برنامه باشد میگوید: یکی از دلایل انتخاب این محل برای اجرای «ماه عسل» این بود که امکان پیاده کردن دکور در فضاهای استودیویی وجود نداشت. ضمن اینکه دکور به شکلی طراحی شد که حتماً باید در محل اجرای برنامه ساخته میشد. و ما نیاز به عمق زیادی در دکور داشتیم. همین موضوع انرژی مضاعفی از ما گرفت تا شرایط آکوستیک بودن استودیو، صدا، نور، برق و... را فراهم آوریم. به هرحال فضای خارج از استودیو میطلبید که ما شرایط مشابهی را خودمان به وجود بیاوریم که البته هزینهبر هم بود.
وی با تاکید براین نکته که مسلما شرایط استودیو به لحاظ اماده بودن نور، مسائل فنی و ارسال تصویر خیلی راحتتر است میگوید: «ماهعسل» برنامهای است که از ابتدا ی پیشتولیدش زیر ذرهبین است و هرلحظه امکان دارد یک حاشیه به کلیت برنامه لطمه بزند به همین دلیل تلاش کردیم در فضایی آرام و بدون هیاهو برنامه را ضبط کنیم.
رجبیان با تاکید بر این نکته که تهیه و تولید یک برنامه زنده تلویزیونی خارج از استودیوهای مرسوم صداوسیما کار آسانی نیست میگوید: اینکه چگونه واحد سیار تلویزیونی در کنار محل اجرای برنامه جانمایی شود و چندین دوربین در یک فضا از طریق کابل به واحد سیار تلویزیونی که شبیه یک استودیو در بیرون از سالن مستقر شده است، متصل شوند تا برنامه یک ساعته «ماه عسل» روی آنتن برود، همه و همه سختیهای تولید این برنامه را به رخ میکشد.
به اعتقاد رجبیان، مخاطبان قصهگوی با همه ناشیگریها و هول شدنهایشان در قرار گرفتن مقابل دوربین، بخشی از اعتماد به نفس خود را از توجه یک رسانه به زندگی سخت و پرفرازونشیبشان گرفتهاند. اعتماد به نفسی که بیش از هر چیز در کلمات مجری برنامه موج میزند. سؤالاتی بیجواب که در هزارتوی قصه زندگی آدمها به دنبال بیرون کشیدن اشکها و لبخندهایی است که تکتک ما در زندگی روزمرهمان از آنها غافل شدهایم .
در پایان مدیر تولید«ماه عسل» با اشاره به ویژگیهای تصویربرداری این برنامه به دلیل داشتن دکوری وسیع میگوید: امسال این برنامه با 5 دوربین تصویربرداری میشود؛ یک دوربین کرین 12 متری، سه دوربین متحرک و یک دوربین تراولینگ که چپ و راست دکور قرار گرفتهاند. و یک فن بزرگ هم کنار LED قرار دادهایم که فضای دکور را خنک نگه دارد.
سادگی و آرامش دریا در فضای ماه عسل
پیمان قانع طراح صحنه و دكور «ماه عسل»، شاید قدیمیترین عضو این گروه باشد. او که همکاریاش را از «جذرومد» با احسان علیخانی شروع کرده، به قول خودش در این 14 سال با برنامه بزرگ شده و به بلوغ رسیدهاست و هر«ماه عسل»، برای او تجربهای متفاوت است. او که تاکنون طراحی بسیاری از برنامههای تلویزیونی از جمله برنامه در حال پخش «خندوانه» را هم برعهده داشته، میگوید از لحظهای که مداد رنگی دستم میگیرم تا طرحم را پیاده کنم حتی به ویژگی مجری در طراحی دکور هم توجه میکنم و هر دکور از نظر من یک کاراکتر است که حرفهایی برای گفتن دارد.
وی در پاسخ به اینکه آیا انتخاب این ترکیب رنگ تاثیری روی فضای شاد برنامه دارد یا نه، میگوید ما در «ماه عسل» همیشه ریسکپذیری را مد نظر داشتهایم. در سالهایی حتی از رنگهای شادی مثل صورتی هم استفاده کردهایم. آبی از نظر من رنگی امیدبخش است. آدمهایی که در برنامه حضور دارند قهرمانان طلاییاند. و من بیشتر دلم میخواست بحث برنامه شنیده شود تا اینکه مردم ذهنشان درگیر دکور باشد.
وی سادگی و معمولی بودن را مهمترین ویژگی دکور امسال دانسته میگوید: قرار است در «ماه عسل» قصه تعریف کنیم و وارد جهان آدمهایی شویم که بعد از قصهشان برای ما جور دیگری تعریف میشوند.برای همین دوست داشتم يک فضاي تئاترگونه بر کار حاکم باشد. دری باز ميشود و قهرمان برنامه از در عبور کرده وارد سن شده قصه گفته مي شود.هرچند نمي خواستيم صحنه به سن تئاتر شبيه شود.
قانع درباره دکورهاي ماه عسل 94 میافزاید: امسال تصميم گرفتيم دکور بالغ تر شود. رنگ سیاه را از دکور گرفته ايم، هرچند رنگ سیاه در دکور بسیار مهم است و حکایت از خلائی دارد که پشت آن مفهوم هنری است اما سعي کردیم طرح ساده تری انتخاب کنیم. اقیانوس و دریا با همه سادگي اش شکوه و عظمت مخصوص به خود را دارد. همه انسان ها يک حس خوب به دریا دارند ضمن اینکه دریای طراحي شده هم ميني ماليستي است،
وی در ادامه میگوید: شاید روز اول رنگ آبی برای مخاطب تازگی داشت اما وقتی کاری تاثیرگذار باشد به مرور با مخاطب هم ارتباط برقرار میکند. ما نیز با قرار دادن یک LED بزرگ نورهای مورد نظرمان را در دکور گنجاندیم. هرچند این LED در قسمتهای بعد کاربرد بیشتری خواهد داشت.
این طراح صحنه درباره رسیدن به این ايده و شكل دكور برنامه میگوید: دکور «ماهعسل» همواره مهمترین دغدغه من است و پس از هر برنامه برای سال آینده به آن فکر میکنم و همیشه میان من و علیخانی بحث و تبادل نظر وجود داشته است.
قانع با اشاره به تجربه سالهای قبل این برنامه توضیح میدهد: همزمان با رشد «ماه عسل» ما هم سعی کردیم که بزرگ شویم. این بزرگ شدن در دکور برنامه هم دیده میشد؛ هر سال از یک رنگ استفاده میکردیم،
او صحبتهايش را با توضيحي درخصوص فضاي كلي دكور برنامه ماه عسل، اينچنين پايان ميدهد: هرچند همه کارهاي صحنه از ايده تا ميزانسن ها متعلق به خودم است اما اینطور نیست که یک دکور بزنم و بروم و تمام سی روز پای کار هستم. ضمن اینکه تلاش ما براین است که فضای برنامه امیدوارکننده باشد.
شنیدن قصه خوب از زبان آدمهاي معمولي
محمد پیوندی مسئول بخش محتوایی «ماه عسل» یکی از مهمترین بخشهای این برنامه یعنی سوژهیابی آن را برعهده دارد. او میگوید از سال گذشته با در اختیار گذاشتن فضای مجازی راه را برای ورود سوژههای مختلف باز گذاشتیم و در نتیجه از میان هزاران سوژه پیشنهادی تعدادی را برای بررسی انتخاب کردیم. با اینحال رساندن آنها به عدد سی بررسی بیشتری میطلبید تا بهترینها و مناسبترینها را انتخاب کنیم.
پیوندی که مسئولیت گزارش پشتصحنهها را هم برعهده دارد میافزاید: امسال تاکید ما بر قصه خوب بود و روایتی که مخاطب با آن حال خوشی داشته باشد. به همین دلیل روی سوژهها تامل میکردیم. گاهی یک سوژه تیتر جذابی داشت اما با مشکلاتی برای تصویری شدناش روبرو میشدیم.
وی با اشاره به حضور مهمانانی در برنامه با فرهنگ و دیدگاههای مختلف میگوید: وقتی قبول میکنید مهمانانی را دعوت کنید که اولین بار تجربه روبرو شدن با دوربین را دارند و میخواهند ناگفتههای زندگیشان را بیان کنند پس باید آماده تبعات آن هم باشیم. هرچند تمام تلاش ما براین است که کمترین خطا را دربرنامه مرتکب شویم اما تا دیکته نوشته نشود نمیتوان از آن غلط گرفت. واقعا از زمانی که مهمان روی سن میرود هیچ عنصری برای ما قابل پیشبینی نیست و فقط با اتکا به خدا و تجربیات ده سالهمان تلاش میکنیم برنامهای بینقص روی آنتن بفرستیم.
قانع میافزاید: هميشه دنبال قصه هاي خاص هستیم. قصه هاي معمولي هیچوقت ما را راضي نمي کند به همین دلیل پيگير موارد خاص هستیم. در خبرها، تيتر مطبوعات و خيابان دنبال سوژه مي گردم. زندگي مهمانان برنامه بايد تاثيرگذار، عجيب، عميق و البته جذاب باشد. گاهي ماجرايي را که مي شنويم گوش هايمان تيز مي شود؛ سوژه هاي برنامه ماه عسل هم بايد اين گونه باشد و زندگي شان گوش مخاطب را تيز کند.
در پایان پیوندی مهمترین ویژگی برنامه امسال را پشت سرگذاشتن یک پیشینه ده ساله که به گروه جرأت و اعتماد به نفس میداد دانسته و میافزاید: امسال سعی کردیم به سمت گفتگوهای رودررو برویم و اگر چند نفر هم حضور دارند حول یک موضوع با قصههای خودشان باشند. به نظرم این برنامه فقط به دلیل صداقتش ماندگار شده و تا زمانی که خود را از آن مردم میداند ماندگار خواهد شد.
صحبتهایمان با محمد پیوندی در حال اتمام است که صدای اذان به گوش میرسد. سفره افطار در گوشهای از لوکیشن «ماه عسل» پهن است و مهمانان و عوامل برنامه روزهشان را باز میکنند. با این امید که قصهپرداز شویم، نگاهمان را به روزمرگیها ببندیم و دریچه چشمهایمان را همیشه به روی انسانیت گشوده نگه داریم.