همیشه به مسائل، اغراق آمیز نگاه می‏‌کنیم/باید از تیترها فاصله بگیریم

دیباچه:سیامک احصایی گفت:تقریبا ما همیشه به مسائل، اغراق آمیز نگاه می‏‌کنیم و چیزهایی را برمی‏داریم که احساس می‏ کنیم این چیز و این قصه به متفاوت‏ ترین وجه، شکل ما را نشان می‏ دهد. چرا این تفاوت و این‏ فاصله ما را خوشحال می‏ کند مگر آدم‏ های مطرح و مشخصی که در سطح ایران کارهای هنری می ‏کنند؛ چقدر از بقیه و اطرافشان فاصله دارند.




به گزارش خبرنگار سینمایی دیباچه،سیامک احصایی؛ بازیگر، طراح صحنه و لباس سینما، تئاتر و تلویزیون، کارگردان تئاتر‏هایی چون «دریای واژگون»، «ترمینال» و... است. با او درباره چالش‏ های گفت‏ وگو در حوزه طراحی لباس پرداخته‏ ایم.

بخشی از پرداختن به هنرمندان به طراحی لباس و پوشش و آنها و تفاوت‏های طراحی پوشاکشان اختصاص دارد، به نظر شما آیا پرداختن به مسئله با رویکرد انتقادی صحیح است؟

تقریبا ما همیشه به مسائل، اغراق آمیز نگاه می‏ کنیم و چیزهایی را برمی‏داریم که احساس می‏ کنیم این چیز و این قصه به متفاوت‏ ترین وجه، شکل ما را نشان می‏ دهد. چرا این تفاوت و این‏ فاصله ما را خوشحال می‏ کند مگر آدم‏ های مطرح و مشخصی که در سطح ایران کارهای هنری می ‏کنند؛ چقدر از بقیه و اطرافشان فاصله دارند و چقدر مسائل مربوط به آنها عجیب است و آدم‏ های غریبی هستند که باید این قدر فاصله در شکل لباس یا هر چیز دیگری داشته باشند و طرف بحث من همه هنرمندان نیستند و تعدادی از این گروه را شامل می‏ شود و اصولا نوع نگاه و پرداخت به این مسائل به چه شکل است. آیا درست که ما راجع به این بخش‏ ها صحبت کنیم، آیا ما در حال حاضر می‏ توانیم راجع به یک بخش از این نگاه ‏ها صحبت کنیم و از هم شاکی و ناراحت نمی‏ شویم.



به نظر شما علت این‏ که ما در امر پرداختن به حوزه ‏هایی مانند طراحی لباس به شکل رسانه‏ ای هنوز دچار مشکل هستیم، چیست و چرا صحبت کردن راجع به این حوزه به بدیهی بودن پرداختن به عرصه‏ های دیگری چون موسیقی و... نیست؟

سوال این‏جاست؛ آیا ما توانایی ارائه و گفتار صادقانه و راحت این کار را داریم. آیا واقعا می‏ توانیم راجع به این مسئله درست صحبت کنیم. الگوهای ما چه چیزهایی هستند. آیا الگوهای ما واقعا مراتب و شرایط شکل خاصی از آن سمت دنیا هستند. ما هیچ وقت جنبه متعادل و شکل درستی از موضوعی را از آن سمت -حالا هر جای دنیا که باشد- برنداشته‏ ایم و در رسانه این مسائل به شکل عمومی و سطحی در می ‏آید و نه تخصصی.

زمانی این موضوعات در این جامعه قابل بحث بررسی و قابل گفت ‏وگو است که بتوان به راحتی درباره ‏شان حرف زد؛ توانایی گفتن و شنیدن را داشته باشیم و ما همین را نداریم. این قصه را در لباس و الگو‏برداری و شکلی که در نحوه پرداخت در این حوزه وجود دارد در نظر بگیریم و همین‏طور جلو برویم در شکل انسانی، در شکل بازی، در شکل هنرمندانه اش، کار حجمی و یا هر جای دیگری که در نظر بگیریم، فرقی نمی‏ کند؛ آیا این‏قدر انتقاد‏پذیر هستیم که بتوانیم به راحتی در این موارد صحبت کنیم. وقتی این نقطه وجود ندارد؛ یکی مانند من حتی اگر چیزی هم برای گفتن داشته باشد ترجیح می‏ دهد که برای خودش نگه دارد و حرفی نزند.

این اصرار برای صحبت نکردن درباره موضوعاتی از این دست ناشی از چیست؟ این نگرانی از کجاست؟

اگر نمی‏ خواهم صحبت کنم به دلیل این است که واقعا ناراحتم از این‏که نمی‏ توانم چیزی بگویم یا نباید بگویم و نمی‏ خواهم چیزی بگویم و این چیزی نگفتن جزیی از شرایطی هست که در آن قرار داریم. این‏که ما بر اساس گفته‏ ها و هر اتفاقی خیلی زود واکنش می‏ دهیم و خط و نشان می کشیم یا همین حالا که من این حرف را می‏ زنم، راجع به کسی این حرف را نمی‏ زنم اما کسانی هستند که وقتی حرف‏هایم را می‏ بینند، احتمالا می‏ توانند بپذیرند که من خطابم به آنهاست و من نمی‏ دانم آنها چه کسانی هستند و من خطاب به چه کسانی این حرف‏ها را می‏ زنم ولی باید بعدا جوابگوی یکسری چیزها باشم که می‏دانم نگفته ‏ام.

در واقع تابوهای بزرگی شکل گرفتند که ما -خبرنگار، رسانه، مخاطب رسانه وهنرمند و در نهایت هنرمند- آنها را به وجود آورده ‏ایم که به مرور زمان شکل گرفته و مابین ما قرار گرفته ‏اند. درباره وضعیت گفتگوها صحبت می‏ کنم که راحتی وجود ندارد و بیشتر ناراحتی و نگرانی وجود دارد.
چه مسیری می‏تواند به اعتماد‏سازی دوباره کمک کند؟ و گفتمان را آسان کند.

در واقع ما باید همدیگر را بشناسیم. وقتی ما در پوشش و اتفاقات دیگر الگوبرداری از جامعه دیگری می‏ کنیم و وقتی فرهنگ و زبان متناسب با فرهنگ وارداتی را نداریم در نتیجه آن رفتار متناسب با اتفاقات وارد شده را هم نداریم. وقتی چیزی را از جایی برمی‏ داریم تبدیل به تکه‏ ای می‏شود که ربطی به ما و کاری که انجام می‏دهیم ندارد و آن‏وقت باید نگاه دوباره ‏ای به اتفاقات داشته باشیم و در فضای خودمان(ایران) مطرحشان کنیم.

به نظر من بهترین چیزی که می‏ تواند راهگشا باشد این است؛ مایی که در حیطه هنر کار می‏ کنیم باید از تیترها فاصله بگیریم و نباید آدم تیتر باشیم. ما عادت داریم وقتی چیزی را از هم می‏ شنویم آن تیتری را برمی‏ داریم که می‏ توانیم با آن چیزی را خوب و یا بد کنیم. اینجاست که سوءتفاهم‏ ها و ناراحتی‏ ها شکل می‏ گیرند. ما که از هم اعتبار نمی‏ گیریم، دچار فاصله می‏ شویم و اگر اینها را کنار بگذاریم و در عرصه‏ ای بزرگتر و کلی‏ تر حرف بزنیم، بفهمیم و جهانشمول نتیجه‏ گیری کنیم فضا روشن می‏ شود.

 

گفت و گو: هوم بزی