فیلم‌های «جنگ اطهر»، «دبیرستان»، «پرنده کوچک خوشبختی»، «تیک تاک»، «عبور از غبار»، «کتونی سفید»، «پشت پرده مه»، «آوار»، «بچه‌های طلاق»، «شنا در زمستان»، «رابطه»، «خواب‌های دنباله‌دار»،«ورود آقایان ممنوع» و «جدایی نادر از سیمین» از جمله آثار سینمای ایران هستند که کاراکتر معلم در آنها حضور دارند.
دیباچه :
قریبیان ایفاگر 3 نقش معلم
ایسنا نوشت «جنگ اطهر» به کارگردانی محمدعلی نجفی که در سال 58 ساخته شد اولین فیلم بعد از انقلاب است که شخصیت اصلی‌اش، شغل معلمی دارد.
«اطهر» با بازی فرامرز قریبیان معلمی است که با شاگردان خود به امور فوق برنامه می‌پردازد و از این طریق در مسیر زندگی دانش آموزی بنام «فتاح» قرار می‌گیرد، او سعی می‌کند «فتاح» را که در ظاهر به بن بست رسیده به مسائل اجتماعی آگاه سازد و اگرچه در این طریق موفق می‌شود اما جان خود را نیز از دست می‌دهد.
قریبیان بعدها در دو فیلم «آوار» و «سایه‌های بلند باد» هم ایفاگر نقش معلم شد.
«سایه‌های بلند باد» به کارگردانی بهمن فرمان آرا که در سال 58 ساخته شد در خلاصه داستانش آمده: در فصل کاشت، مترسکی طبق رسم و عادت معمول در کشتگاه می‌کارند. از آن پس به لحاظ عادات خرافی و سنتی ده، در برخورد با مترسک اهالی از آن تدریجا یک کابوس می‌سازند. محمد مدیر و معلم مدرسه که از موضوع آگاه شده سعی در مبارزه‌ی رو به رو گرفته و اعتقادات اهالی را به هیچ می‌گیرد.
«آوار» به کارگردانی سیروس الوند که در سال 64 ساخته شد؛ درباره مردی است که فرزندانش را برای خواندن وصیت نامه‌اش گرد خود می‌آورد. فرزند بزرگ او که از سایرین شخصیت معقول‌تری دارد، معلم است.
«دبیرستان» و نقش پررنگ معلم
از «دبیرستان» به کارگردانی اکبر صادقی در سال 65 می‌توان به عنوان یکی از فیلم‌هایی که شخصیت معلم در آن حضور پررنگی دارد یاد کرد.
در این فیلم بیژن امکانیان در نقش علی ناصری دبیر زیست شناسی به دنبال ترک اعتیاد، پس از سه سال به زادگاهش بر می‌گردد و به لحاظ سوابق خوب پدر مجددا در دبیرستانی مشغول به کار می‌شود.
او طی برخورد با محصلی از جیب وی بسته هروئینی بیرون می‌آورد و بدینوسیله درگیر مشکلات شخصی او شده و در نهایت موفق می‌شود او را از دام قاچاقچیان و اعتیاد برهاند.
مجیدی و معلم حامی شاگردان فقیر
مجید مجیدی کارگردان صاحب نام سینمای ایران هم در سال 68 با بازی در فیلم «شنا در زمستان» به کارگردانی محمد کاسبی ایفاگر نقش معلم بوده است.
او در این فیلم در قالب آموزگاری ظاهر شده که به تازگی در یکی از مدارس جنوب شهر عهده دار امر تدریس شده است و سعی بر آن دارد که برخورد متفاوتی با شاگردان فقیر کلاس داشته باشد. پس از ماجراهایی که در مدرسه رخ می‌دهد با توطئه یک خبرچین، آموزگار توسط ماموران ساواک دستگیر شده و مدرسه بار دیگر به صورت سابق خود باز می‌گردد و دیگر کسی به شاگردان فقیر کلاس توجهی ندارد.
شکیبایی در «عبور از غبار» و «رابطه»
زنده یاد خسرو شکیبایی هم در دو فیلم «عبور از غبار» و «رابطه» در نقش معلم ظاهر شده است؛ او در «رابطه» به کارگردانی پوران درخشنده که در سال 65 ساخته شد، نقش معلمی را دارد که به کمک نوجوان ناشنوایی می‌شتابد و آنرا از انزوا خارج می‌کند. در«عبور از غبار» هم که در سال 68 توسط درخشنده ساخته شد شکیبایی آموزگار جوان و رنجدیده‌ای را بازی کرد که گرفتار بیماری همسرش می‌شود و مادر یکی از شاگردان گریزپایش به کمک او می‌آید.
الماسی در نقش معلمی سخت‌گیر
جهانگیر الماسی هم از دیگر بازیگرانی است که دوبار نقش معلم را ایفا کرده است. او در فیلم «آهوی وحشی» به کارگردانی حمید خیرالدین در سال 71 نقش معلم سخت گیری را دارد که باعث می‌شود یکی از دانش آموزانش سر به کوه و جنگل بگذارد.
این بازیگر در «پشت پرده مه» به کارگردانی پرویز شیخ طادی هم در نقش یک معلم خشن ظاهر می‌شود که توهماتی را در ذهن یکی از شاگردانش که ناشنوا است، ایجاد می‌کند.
هما روستا معلم فداکار «پرنده کوچک خوشبختی»
هما روستا در «پرنده کوچک خوشبختی» ایفاگر یکی از ماندگارترین نقش معلمان بوده است. او در این فیلم که توسط پوران درخشنده در سال 66 ساخته شد، یک معلم روانشناس را بازی کرد که برای تدریس وارد یک مدرسه دخترانه دانش آموزان استثنایی و ناشنوا می‌شود و ورودش مصادف با آشنایی با دخترکی ناسازگار و کند ذهن که قصد کشتن هم‌شاگردان‌اش را سر کلاس داشته می‌شود. معلم با تلاش فراوان سعی در اصلاح شخصیت ناسازگار دخترک می‌کند که تلاش او تا حد ایثار و جنون پیش می‌رود.
میلانی و معلم خصوصی
تهمینه میلانی در سال 68 در فیلم «بچه‌های طلاق» یکی از شخصیت‌های اصلی فیلمش را یک معلم خصوصی با بازی مهشید افشارزاده قرارداد که برای امرار معاش و کسب تجربه به تدریس خصوصی در منازل اشتغال دارد و درگیر زندگی نوجوان چهارده ساله‌ای می‌شود.
ایجاد روحیه خودباوری در «کتونی سفید»
«کتونی سفید» ساخته محمد ابراهیم معیری، حسین یاری را در قالب معلمی نشان می‌دهد که برای سامان دادن ورزش مدرسه بزرگ و قدیمی وارد بوشهر می‌شود و به زودی روحیه بچه‌های شهر را در جهت خود باوری و اعتماد به نفس جمعی شکل می‌دهد.
از دیگر فیلم‌ها و بازیگرانی که در نقش معلم ظاهر شده‌اند، می‌توان به نگین صدق گویا در فیلم «تیک تاک»، افسانه بایگان در فیلم «اتل متل توتوله»، پانته‌آ بهرام در فیلم «خواب‌های دنباله دار»، بهاره رهنما در فیلم «ورود آقایان ممنوع» و مریلا زارعی در فیلم «جدایی نادر از سیمین» و.... اشاره کرد.
