جواهرات و سلاح‌های طلایی چشمگیری از سه گوردخمه مربوط به قرن پنجم قبل از میلاد در قزاقستان کشف شده است؛ ارزش بالای این جواهرات نشان می‌دهد که احتمالا سرمتی‌های ثروتمند یا حتی شاید سلطنتی در این گورها دفن شده بودند. این اکتشافات نشان می‌دهد که منطقه غربی آتیروا، درست در شمال دریای خزر زمانی مرکز سرمتی‌ها (گروهی از مردمان ایرانی‌تبار) بوده است.
به گزارش دیباچه، محققان طی کاوشی به رهبری باستان شناس مَرَت کاسِنوف، به یک کشف مهم دست یافتند. زمانی تصور می‌شد آتیروا مرز سرزمین سرمتی‌ها است، اما اکتشافات جدید نشان می‌دهند که این منطقه درواقع نزدیک مرکز آن‌ها بوده است. اکنون بیش از ۱۰۰۰ اثر باستانی از گوردخمه‌های منطقه به دست آمده است و حدود ۱۰۰ مورد از آن‌ها زیورآلات طلا و جواهرات به سبک سرمتی و به شکل حیوانات است. کاسنوف در مورد آن‌ها گفت:«تصاویر شکارچیانی که در آن زمان در منطقه زندگی می‌کردند، مانند پلنگ، گراز وحشی و ببر، روی اشیای یافت شده قابل‌مشاهده است.»
این گروه همچنین بقایای انسان، سرامیک و دو کاسه چوبی کشف کردند که به‌نوبه خود یافته‌ای نادر بود، چراکه معمولاً چوب در گورها پوسیده می‌شود. آن‌ها همچنین دو سنگ سیاه‌رنگ با دسته‌های طلایی کشف کردند که احتمالاً برای آشکار کردن خلوص فلزاتی مانند طلا استفاده می‌شدند.
عشایر سرمتی
سرمتی‌های کوچ‌نشین تا حدود قرن پنجم قبل از میلاد بر مناطقی از اروپای شرقی و آسیای مرکزی تسلط داشتند. بعداً با گوت‌ها و سایر قبایل ژرمنی که پس از سقوط امپراتوری روم غربی در قرن پنجم در سرزمین‌های امپراتوری روم غربی ساکن شدند، متحد شدند و گاها به‌عنوان سواره‌نظام برای امپراتوری بیزانس (که امپراتوری روم شرقی نیز نامیده می‌شود) می‌جنگیدند.
