چهارشنبه ۲۳ مهر ۱۴۰۴  |  Wednesday, 15 October 2025
کد خبر: ۵۳۹۸۷
تاریخ انتشار : ۲۵ : ۰۴ - ۲۲ آذر ۱۴۰۳

کشف معمای بازی فکری باستانی ایرانی با قدمت ۴ هزار سال

به گزارش دیباچه، در سال ۱۹۷۷ گروهی از باستان‌شناسان ایتالیایی و ایرانی در حال حفاری یک گورستان در شهر سوخته، واقع در جنوب شرقی ایران، بودند که به یک شیء غیرمعمول در قبر شماره ۷۳۱ برخوردند.

در این گوردخمه در زمین، یک بازی تخته‌ای باستانی کشف شد که قدمت آن براساس تاریخ‌نگاری کربنی به حدود ۲۶۰۰ تا ۲۴۰۰ پیش از میلاد بازمی‌گشت.

این بازی تخته‌ای بدون نسخه‌ای از قوانین دفن شده بود. به همین دلیل برای سال‌ها باستان‌شناسان یک بازی تخته‌ای تقریباً کامل در اختیار داشتند که هیچ نمی‌دانستند چگونه با آن بازی می‌شود.

یک تیم از محققان اما می‌گویند با کمک سرنخ‌هایی، قوانین احتمالی این بازی را کشف و بازآفرینی کرده‌اند. آنان تلاش کرده‌اند براساس آنچه از بازی‌های باستانی دیگر می‌دانیم، از جمله بازی شاهی «اور» و شواهد تاریخی دیگر، قوانینی برای این بازی پیشنهاد دهند.

پیش از این بازی‌های تخته‌ای مشابهی در منطقه کشف شده‌اند، از جمله بازی تخته‌ای دو نفره شاهی اور، که در همان زمان در بین‌النهرین بازی می‌شد.

قوانین این بازی بر روی یک لوح خط میخی نوشته شده بود و رمزگشایی این لوح توسط «اروینگ فینکل»، متصدی موزه بریتانیا، کمک کرد تا درک خوبی از قوانین به دست آورد و این بازی را پس از هزاران سال دوباره قابل بازی کند.

تفسیر دقیق قوانین باستانی همچنان موضوعی مبهم محسوب می‌شود، با این حال گمان می‌رود که این بازی نوعی بازی استراتژیک رقابتی مبتنی بر تاس باشد.

کشف معمای بازی فکری باستانی ایرانی با قدمت ۴ هزار سال

پژوهشگران معتقدند که بازی شهر سوخته نیز مشابه بازی شاهی اور است، اما با اندکی پیچیدگی بیشتر به دلیل تنوع مهره‌ها. این بازی میان دو بازیکن روی تخته‌ای متشکل از ۲۰ خانه مربعی‌شکل انجام می‌شود و هر بازیکن دارای ۱۲ مهره است که براساس الگوی هندسی تقسیم شده‌اند.

مثلث‌ها مهره‌های اصلی بوده و مخروط‌ها و چهارگوش‌ها مهره‌های مسدودکننده هستند. هر دست بازی حدود ۴۵ دقیقه طول می‌کشد و بسته به شانس و استراتژی حرکت مهره‌ها بر صفحه بازی زمان آن می‌تواند متغیر باشد.

به گفته محققان، هیچ‌کس نمی‌داند چه کسی قرار است برنده شود، تا زمانی که همه‌چیز تمام شود.

تیم پژوهشگران در مقاله خود آورده‌اند: «هدف اصلی این بازی این است که هر ۱۰ مهره خود را پیش از حریف از صفحه خارج کنید.» بازیکنان می‌توانند با حمله به مهره‌های متعلق به حریف، آن‌ها را از صفحه بازی بیرون کنند.

طبق یک قانون این بازی، «وقتی حریف به یک مهره حمله می‌کند، آن مهره باید از نقطه شروع مجدداً وارد بازی شود».

منبع : خبرآنلاین به نقل از یورونیوز

برچسب ها: باستانشناسی
مطالب برگزیده
گفت‌و‌گو دیباچه با نویسنده کتاب «پاسیاد پسر خاک»

«پاسیاد پسر خاک»، رمان، داستان بلند و خاطرات شفاهی نیست!

۰۷:۳۰  -  ۱۱ شهريور ۱۴۰۴
رامبد جوان با "کارناوال" کاری کرد، کارستان؛

خبری از آثار طنز قوی در صدا و سیما نیست! روان مردم را جدی بگیرید!

۰۸:۰۰  -  ۰۴ شهريور ۱۴۰۴
گفت‌و‌گو دیباچه با معاون ابتدایی وزارت آموزش و پرورش

تحقق عدالت آموزشی، مهم‌ترین هدف نظام آموزشی است!

۱۶:۵۶  -  ۰۳ شهريور ۱۴۰۴
گفتگو دیباچه با مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان خراسان رضوی

مشهد مقدس آماده میزبانی از میلیون‌ها زائر در دهه پایانی ماه صفر می‌شود

۱۹:۱۷  -  ۲۸ مرداد ۱۴۰۴
رئیس سازمان اورژانس کشور در گفت‌وگو با دیباچه مطرح کرد:

حضور ۴ میلیون زائر در مراسم اربعین پیش‌بینی می‌شود/ کاهش میزان تماس‌های مردم با ۱۱۵ در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه

۱۱:۴۹  -  ۰۸ مرداد ۱۴۰۴
یک نویسنده ادبیات کودک و نوجوان در گفتگو با دیباچه:

شنیدن قصه، یکی از نیازهای همیشگی کودکان و نوجوانان است/ کار قصه‌گو نگهداری و نگهبانی از زبان فارسی است

۱۹:۵۶  -  ۲۸ تير ۱۴۰۴
عضو تیم ملی اسکیت در گفت‌و‌گو با «دیباچه» مطرح کرد؛

در مسیر قهرمانی هیچ‌وقت عقب ننشستم؛ در دل جنگ تمرین را رها نکردم

۱۹:۵۱  -  ۲۸ تير ۱۴۰۴
کاپیتان تیم ملی واترپلو در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

رسیدن به صدر جهان سخت است/ با یک بازی بیشتر دومین گلزن برتر آسیا می‌شدم

۱۳:۰۴  -  ۲۴ تير ۱۴۰۴
اشکان ممبینی از کارشناسان چهره و شاخص مسائل بین‌الملل به دیباچه گفت؛

تلاش‌های نظامی برای مهار برنامه هسته‌ای ایران، نمی‌تواند اراده ملت را در مسیر پیشرفت و خودکفایی کشورمان متوقف کند

۲۲:۲۴  -  ۱۵ تير ۱۴۰۴
عضو تیم ملی کشتی آلیش بانوان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

دو طلای آسیا نقطه اوج کارنامه‌ام بود/ ‏طلای جهانی را هدف گرفته‌ام

۱۷:۴۹  -  ۰۸ تير ۱۴۰۴