سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در رابطه با مشکلات و چالشهای رشته مددکاری اجتماعی به دیباچه میگوید: هر رشتهای مشکلات و مسائل خاص خودش را دارد و این مسائل در سطح ملی و گاهی مواقع در سطح سازمانی متفاوت است. در رابطه با مددکاری اجتماعی با چند مشکل مواجه هستیم، از جمله اینکه ما سازمانی مثل نظام پزشکی و پرستاری نداریم؛ طرحی را سه بار به مجلس برای ایجاد سازمان مددکاری ارائه کردیم اما از مددکاران اجتماعی و از کسانی که از مددکاران اجتماعی کمک میگیرند حمایتی نشد.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی تصریح کرد: در سطح کمی به نسبت ۴۰ سال گذشته، نظام مددکاری کشور توسعه بیشتری در سازمانها داشته است و نیازمند توسعه کیفی هستیم اما حمایتی از ما نمیشود. برداشت از مددکاری اجتماعی تنها انجام کار خیر است، اما طبق تعریف جدید مددکاری اجتماعی که در نشست عمومی فدراسیون جهانی و مجمع عمومی انجمن بینالمللی مدارس مددکاری اجتماعی در سال ۲۰۱۴ به تصویب رسیده، مددکاری اجتماعی یک حرفه کاربردی و رشته تحصیلی دانشگاهی است که توسعه و تغییر اجتماعی، انسجام اجتماعی و توانمندسازی و آزادسازی افراد را تسهیل میکند، اما بیشترین پستهای مددکاری را افراد غیر فارغالتحصیل رشته مددکار اجتماعی گرفتند.
موسوی چلک عنوانکرد: برخی از سازمانها، ادعای مددکار محور بودن را دارند، اما وقتی وارد ساختارشان میشویم نیروی مددکار محور نیستند. چالش دیگری که داریم این است که فیلدهای آموزشی، مناسب برای کارورزی دانشگاهها نیستند؛ در حالی که در مراکز پزشکی، مرکز آموزشی، پژوهشی و بعد درمانی است. در حوزه مددکاری روشهای مختلف که بر کیفیت آموزش تاثیر بگذارد، آموزش ضمن خدمت است؛ ممکن است زیاد هم برگزار شود، اما آموزشهای ضمن خدمت تاثیرگذاری زیادی روی کیفیت کار نمیگذارد، زیرا عموم این آموزشها مبتنی بر نیازسنجی نیست.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی با اشاره به چالش و مشکل دیگری که مددکاران با آن مواجه هستند، ادامه داد: سختی کاری که مددکاران اجتماعی دارند، یکی از چالشها است و خیلی مواقع افراد حاضر نیستند مشکلاتشان را به نزدیک ترین فرد بگویند و به مددکار اجتماعی میگویند و این مشکلات موجب فشارهای روحی به مددکاران میشود.
موسوی چلک با بیان اینکه سال قبل، وقتی بحرانهای مختلف مثل سیل و زلزله در کشور بود، مددکاری اجتماعی نیز وجود داشت، خاطرنشانکرد: در بحرانها فعالیتهای سازمانهای امداد و نجات پزشکی قالب بود، اما از چندسال اخیر حمایتهای روانی از آسیبدیدگان در بحرانها بیشتر شده است. بیشتر سازمانها، مددکاران اجتماعی را تربیت کردند و در حوزه بحران فعالیتها تخصصیتر شد، اما این کافی نیست و نیازمند تربیت مددکاران متخصص در بحران هستیم.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی گفت: انجمن ما چند سال قبل با سازمان جوانان هلال احمر و نظام روانشناسی پروژه ملی سحر را طراحی کرد که برای آموزش بلایای طبیعی بود. اخیرا برنامه سازمان مدیریت بحران تصویب شده است و انجمن ما برای سازمان شهرداری سرفصل تعریف کرده است. اینکه مددکاران در سه مرحله آمادگی، پاسخ و بازتوانی چه مهارتهای را باید داشته باشند که این موضوع در حال پیگیری است هرچند که تا نهادینه نشدن فاصلهای را داریم ولی در حیطه فراموشی نیست.
گفتگو از معصومه شمسینی غیاثوند