به گزارش دیباچه، از روابط عمومی نخستین نمایشگاه صنعت موسیقی، در ابتدای این مراسم جلال ذکایی رئیس نمایشگاه در سخنانی کوتاه گفت: «از تمام کسانی که کمک کردند این نمایشگاه با این میزان استقبال برگزار شود، ممنونم. موسیقی تا امروز در ایران عمدتاً در خوانندهها و آثار موسیقی خلاصه میشد اما ما از امروز قرار است نشان دهیم که جغرافیای موسیقی در سطوح کلانتری گستردگی دارد. از رئیس اتحادیه تلفن همراه و محمد الهیاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد برای حمایت از نمایشگاه ممنونم. قطعاً سال آینده نمایشگاه متفاوتتری را تجربه خواهیم کرد.»
در ادامه فردین خلعتبری – دبیر هنری نمایشگاه – در سخنان کوتاهی گفت: «به دوستان برگزارکننده تبریک میگویم و به کسانی که غرفه دارند هم افتخار میکنم. مهمترین موضوع نمایشگاه ماجرای صنعت موسیقی است که مشخص شود این هنر از پارامترهای خیلی زیادی تشکیل شده است. ساز و نوازنده و آهنگساز و... چیزی که مهم است این است که ما بتوانیم اجتماعی را از موزیسینها داشته باشیم که همدیگر را درک کنند و هوای هم را داشته باشند. هر کدام از این تخصصها برای زنجیره کامل موسیقی است و همین جزییات است که آن را برجسته میکند. اولین هستیم و قطعاً در سالهای بعد گستردهتر خواهد شد و امیدوارم در سالهای آینده بیشتر و جدیتر باشیم. گروه ترنج تلاش کرد این اتفاق بیفتد و کلی سختی برای این کار وجود داشت. اگر نقصی هست باید برطرف کنیم. کشور ما علیرغم همه مشکلات در موسیقی، در زمینه تولید ساز و موسیقی کشور عقب افتادهای نیست. صنعت موسیقی در ایران به دلیل نقص کپیرایت اوضاع درستی ندارد. امیدوارم سهم درستی در تولید ناخالص ملی داشته باشیم.»
دکتر «سعد سکندرخان» رئیس موسسه فرهنگی اکو آخرین سخنران مراسم کوتاه افتتاحیه نمایشگاه صنعت موسیقی بود.
او سخنانش را اینگونه آغاز کرد: «باعث افتخار من است که اینجا هستم. من اخیراً بهعنوان رئیس سازمان اکو منصوب شدهام و امیدوارم در سالهای مدیریتم بتوانیم فعالیتهایی که در حوزه موسیقی انجام میشود را بیشتر و بیشتر حمایت کنیم. موسیقی هنر آرامش در جهان است و بیشک نقش مهمی در زندگی انسان در دوران کنونی دارد. از مدیران این نمایشگاه بابت دعوت از من ممنونم.»
پسازاین افتتاحیه کوتاه، با بریده شدن روبان ورودی سالن C، نمایشگاه صنعت موسیقی رسماً افتتاح شد و غرفه داران با پذیرایی از مخاطبان پرتعداد حاضر در محل، ساعات شلوغی را از همان لحظات ابتدایی تجربه کدند.
امیر توسلی، محمدرضا علیمردانی، تعداد زیادی از نوازندگان سرشناس موسیقی ایران و ... از جمله افرادی بودند که پس از افتتاحیه در غرفههای مختلف حاضر شدند.
روزانه دو نشست تخصصی در حاشیه نمایشگاه نیز برگزار میشود که در روز نخست، پنل «موسیقی و چرخه اقتصادی» با موضوع «اهمیت ساختارهای حقوقی در چرخه اقتصادی صنعت موسیقی» از ساعت ۱۴ با حضور کارشناسان پذیرای مردم و اهالی موسیقی بودند.
افسانه عابدین (وکیل پایه یک دادگستری و فعال حوزه حقوق هنر) نخستین سخنران این نشست تخصصی بود.
او با اشاره به نقش موسیقی در زندگی امروز، گفت: «موسیقی در زندگی ما نقش پررنگی دارد. علیرغم همهگیری موسیقی در جامعه ایرانی از سالهای دور، قانون ما در این حوزه قدیمی ست و هنرمندان ما از حق خودشان بهرهمند نمیشوند.»
وی گفت: «صنعت موسیقی چند مزیت دارد: توسعه اقتصادی، اشتغالزایی، خلق اثر و ضبط و انتشار؛ اما هرگز خالقان آثار موسیقی در قانون جدی گرفته نشدهاند و این بحران سالهاست که با همین نقصها پیش رفتهاند. سالها پیش قانون کپیرایت در ایران به تصویب رسید ولی برای حال حاضر نقصهای زیادی دارد.»
محمد سعید صادقی دومین سخنران این نشست بود که گفت: «در سال ۵۲ قانون کپیرایت آثار صوتی به تصویب رسید. درآمدزایی از کپیرایت بسیار مهم است. آهنگسازهایی که کار دلی و قوی انجام میدهند از وضعیت معیشتی خوبی برخوردار نیستند و دلیل اصلی آن کپیرایت است. Cmo (حق کپیرایت جمعی) باید هر چه سریعتر به ایران بیاید. ما در ایران ۸۰ شبکه استانی و ملی داریم و ۴۰ شبکه رادیویی، که در صورت داشتن قانون درست و مشخص، باید منبع درآمد درستی برای موزیسینها باشند. ولی متأسفانه سوخت شدهاند و کسی که آمده صدا را تولید کرده حقی نسبت به کپیرایت ندارد و صرفاً برای آهنگساز و تولیدکننده اثر است.»
دومین پنل روز نخست نمایشگاه با موضوع «صنعت موسیقی و قانون» با سخنان حامد سهرابی (مشاور وزیر ارشاد) آغاز شد.
در این بحث داغ که موافقان و مخالفان فراوانی را در بین حضار به خود میدید، مدیرکل دفتر حقوق و مالکیت فکری وزارت ارشاد توضیح داد: «اصالت و تشخیص اصالت، چالش اصلی ماست. هنرمندان موسیقی چندان تمایلی به ثبت آثار ندارند. تا پایان سال ۱۴۰۰ هفده هزار اثر منتشر کردیم و سهم موسیقی بسیار اندک است. رتبه آخر را صنعت موسیقی در بخش هنری دارد.»
او با اشاره به نبود یک چهارچوب مشخص در حوزه قراردادهای موسیقی، گفت: «سیستم مشخصی برای قراردادهای حوزه موسیقی تعبیه نشده است. ما صرفاً میتوانیم نقش هدایت کننده داشته باشیم. در این حوزه صنوف نقش خودشان را درست اجرا نکردهاند. تنها کاری که من توانستم آن را جا بیندازم این بود که وزارتخانه را از روابط حقوقی بین اشخاص خصوصی دور کنیم. قراردادهای ترکنمچای که بین خوانندهها و بعضی از شرکتهای نشر بسته میشود و اصل تعادل و انصاف رعایت نمیشود. مشکل بعدی تشخیص امکان نقض حق است چون بخشهای مختلف در آثار هنری نقش دارند. مرجع قضایی به تعداد لازم برای حوزه مالکیت فکری و هنری نداریم و پدیدآورندگان آثار هم اطلاعات درستی از بخش مالکیتی ندارند. البته که عمده نقص مالکیت فکری در فضای مجازی است. همه این موارد دلایلی ست که شورای مالکیت فکری را در وزارت ارشاد تشکیل دادیم. دو قاضی و سه استاد دانشگاه و استاد موسیقی را در شورای مالکیت فکری دعوت کردهایم و قوانین را اصلاح میکنیم. همه تلاش ما اصلاح قانونی ست که در سال ۵۲ تصویب شده است و هیچ بهروزرسانیای تا به حال درباره آن صورت نگرفته است.»
کاوه راد دومین سخنران این نشست تخصصی بود. او سخنانش را اینگونه آغاز کرد: «در قانون ایران دو روش برای پیگیری موضوع مالکیت هنری وجود دارد: کیفری و حقوقی؛ اما نکته اصلی ضعف نظری کارشناسان در قوه قضاییه و در بخش مالکیت فکری است. مسئله مهمی که کارشناس باید تشخیص بدهد این است که آیا نقض اتفاق افتاده یا خیر. به دلیل فقدان نص قوی و هم به دلیل اینکه کارشناسان تسلط کافی در موضوع ندارند میتوانم مدعی شوم که با یک فاجعه در دادگاهها روبهرو میشویم. مثلاً در دادگاههای مالکیت، این روزها پادکستها بیشترین پروندهها را به خود اختصاص دادهاند. جزییات پیچیده و زیادی قابلطرح است اما تنها راهی که توانایی حل این مشکلات را دارد، تصویب لایحه مالکیت فکری است. تا زمانی که بر اساس قانون سال ۱۳۵۲ پیش برویم، هیچ قدمی در تأمین منافع هنرمندان برداشته نخواهد شد. من هیچ ارادهای را نمیبینم که نظام قوانین ما تغییر کند. امیدوار به تغییر شرایط نیستم.»
«سوره صادق» نیز بهعنوان آخرین سخنران در این نشست تخصصی گفت: «احساس من این هست که هنرمندان ایران مقابله با تاراج را انجام نمیدهند. اگر هدف ما از موسیقی سرگرمی ساز به سمت صنعتی شدن موسیقی است و داشتن سهمی از اقتصاد، این موضوع بدون اینترنت آزاد ممکن نیست. زیستبوم دیجیتال و طرفداران را اینترنت تعیین میکند. باید امکان دسترسی قانونی افراد به آثار را درست کنیم و قوانین را بروز کنیم و ضمانت اجرا داشته باشیم.»
گفتنی است نمایشگاه صنعت موسیقی از پنجم تا هشتم دیماه در برج میلاد برگزار میشود و ساعات بازدید از ۱۰ صبح تا ۱۹ است.