دیباچه- هیلدا حسنی خواه : «با من هستی؟». -«مگه فرد دیگه ای هم به غیر از شما در استودیو هست؟»
واقعیت همین است. صِغَرِ سِن آنچنان در فوتبال ایران، در ورزش ایران و در لایه لایه آن نهادینه شده که برای خیلیها عادی است، آنقدر عادی که وقتی درباره این موضوع از آنها سوال میشود میگویند با من هستی؟!
گفت و گوی جنجالی خداداد افشاریان با محمدحسین میثاقی در برنامه تلویزیونی یک بار دیگر معضل بزرگ صغر سنی را به رخ کشید. میثاقی از سن و سال پسرِ داور خداداد افشاریان پرسید او هم چیزهایی در راستای تکذیب موضوع گفت که بیشتر ثابت کرد که صغرسنی در رابطه با پوریا پسر او نیز رخ داده است. حالا دیگر خوب میدانیم پوریا واقعا متولد 71 است یا 69. او به عنوان رئیس کمیته داوران چقدر خودش را در رشد صغرسنی در فوتبال ایران موثر می‌داند؟
شناسنامه داداشها
«نمیشود که چیزی گفت، شما بنویسید اما نگویید ما. بالاخره ما مدام با همکارانمان چشم در چشم هستیم. نمیشود اینکارها را بکنیم و این حرف‌ها را بزنیم و بعد خیلی راحت با همانها سلام و علیک کنیم. ولی باید به شما بگویم صغرسنی مثل آب خوردن است. همه صغر سنی می‌کنند. میروند شناسنامه برادر، پسرعمو و در و همسایه را میگیرند تا در این فوتبال فرصت بیشتری برای نمایش داشته باشند. واقعیت همین است. هیچکس هم جلودارش نیست. مگر اینکه مثل انگلیسیها و آلمانیها برداریم مچ‌بند پیشرفته‌ای را استفاده کنیم که با یک نرم افزار فوق هوشمند سن واقعی بازیکنان رده های سنی را به طور تقریبی تخمین میزند. مثلا اگر 21 ساله باشد دروغش درمیآید که 18 ساله نیست. البته صغرسنی در فوتبال اروپا دیگر محلی از اعراب ندارد. صغر سنی شناسنامه فوتبال ماست!»
اینهایی که خواندید صحبتهایی یکی از استخوان خرد کرده های داوری در فوتبال ایران است. ماجرای صغرسنی خیلی گسترده تر از این حرفهاست و خیلی قدیمی تر از چیزی که فکر میکنیم.
پرش از دهه 50 به 60
«من، حسین کعبی هشت سال است که 19 سال دارم!». اوایل دهه هشتاد که ابتدای راه بازیکنان نوجوان دهه شصتی بود چنین ضربالمثل خنده داری را درباره حسین کعبی ساخته بودند. او میتواند نماد صغرسن در فوتبال ایران باشد. خودش نه تکذیب کرد نه تایید. اما خوب میدانیم کعبی از آن دست افرادی است که بدون ترس از بردن نام او میشود به عنوان نمونه بارز صغرسن مثالش زد. کعبی در اصل متولد 57 است اما شناسنامه برادر یا به روایتی پسرعمویش را گرفت تا برای ادامه فوتبالش شناسنامه یک فرد متولد 64 را داشته باشد، بلکه بتواند برای تیم‌های رده پایه بازی کند و شانس او برای لژیونر شدن هم بیشتر شود. حتی محرم نویدکیا هم بر خلاف شناسنامه اش که حاکی از دهه شصتی بودن اوست سن و سال بالاتری دارد و در واقع دهه پنجاهی به شمار می‌رود. اما این موارد مربوط به گذشته است. الان دیگر نه کعبی بازی میکند و نه نویدکیا. اکنون معضل رو به رشدی است که همچنان در فوتبال دیده میشود. از این سر تا آن سر. حالا به نام خداداد افشاریان رسیده ایم. سوال بسیار مهم این است. او بابت پسرش جریمه میشود و یا اینکه پسرش پویا با محرومیت روبرو خواهد شد؟
نفوذ خانوادگی
صغرسنی را فراموش کنید، ماجرا برای افشاریان و خانواده اش در فوتبال و اصلا داوری مفص لتر از این حرفهاست. پوریا پسرش به عنوان داور فعالیت میکند. روح‌الله شریفی به عنوان داماد افشاریان نیز داور است. حمیدرضا افشون برادرِ زن برادر افشاریان هم در بخش داوری فدراسیون فوتبال فعالیت میکند. در نهایت نام دختر خداداد افشاریان هم بدون هیچ سبقه ای در کلاس‌های داوری رد شده بود. به همین دلیل مهدی تاج با پیگیری این موضوع دختر افشاریان را از کلاس‌های داوری کنار گذاشته است. افشاریان به عنوان رئیس کمیته داوران فدراسیون فوتبال میتواند به طور همزمان هم نماد پرورش صغرسنی باشد و هم نماد پارتی بازی. ولی پارتی بازی هم حدی دارد، اینطور نیست؟
فقط من و شما بی‌خبریم!
«صغرسنی که همیشه وجود داشته. الان چرا همه درباره آن صحبت می‌کنند؟ یک جوری صحبت می‌کنند انگار قبلا نبود. قبلا بود. الان هم هست، در آینده هم خواهد بود. فقط من و شما بی خبریم که چه کسانی صغرسن می‌کنند.»
کارشناس داوری ایران مسائل دیگری از صغرسنی میگوید. از چیزهای دیگری هم میگوید که اصلا قابل بازگو کردن نیست. فوتبال ایران مسائل زیادی دارد که خیلی وقت است قابل بازگو کردن نیستند. به قول همین کارشناس داوری چون پرده برافتد نه تو مانی و نه من!
