«همیشه ناراحت و نگران این بود که بچه بماند. کودک زودرنجی بود که همیشه گریهاش میگرفت. باهوش بود و بااستعداد؛ توانست در آثار مطرحی شاخص شود، بسیار فعال بود و دلسوز اما حیف که استرس و فشار کاری عمرش را کوتاه کرد و برای همیشه رفت ... .
حسین فردرو، یکی از کارگردانهای مجموعههای «محله برو بیا» و «محله بهداشت» پس از درگذشت آتیلا پسیانی ـ هنرمند مطرح کشورمان ـ به مرور خاطراتی از حضور او در دو مجموعه قدیمی دهه ۶۰ پرداخت.
این برنامهساز قدیمی در گفتوگویی از آشناییاش با آتیلا پسیانی در مجموعههای «محله برو بیا» و «محله بهداشت» که جزو اولین کارهای تلویزیونی این هنرمند فقید محسوب میشد، گفت.
جوانهای «محله بهداشت» و محله «برو بیا» همه جدید بودند
او ابتدا در توضیحاتی درباره اینکه گروه این دو برنامه قدیمی چطور دور هم جمع شدند و آقای پسیانی چطور به گروه ملحق شد؟ اظهار میکند: فکر میکنم آقای پسیانی قبل از این دو برنامه سابقه کاری در تلویزیون نداشتند و جزو اولین کارهای ایشان بود. راستش طرح «محله برو بیا» ابتدا از آقای وحید نیکخواه بود که مدت طولانی هم ایشان مدیر گروه کودک شبکه یک بودند. یک جوان بسیار باذوق که در زمینه کودکان هم مطالعه زیادی داشت. بعد از آن، آقای داریوش مودبیان وارد کار شد که من از ایشان دعوت کردم و بیشتر هدایت بازیگران بر عهده ایشان بود. یادم هست ما قرار بود این برنامه را ادامه بدهیم اما آن زمان از لحاظ سیاسی در بخش ریاست جمهوری و نخست وزیری کشور مشکلاتی به وجود آمد و ترورهایی انجام شد که گفتند «محله برو بیا» مفهومی پیدا کرده که با یک جریان سیاسی درست درنمیآید؛ بنابراین ما سعی کردیم به شکل موضوعی کار را ادامه بدهیم.
وی ادامه میدهد: بار اول که طرح «محله برو بیا» عنوان شد، واقعاً منظور ترافیک بود؛ چون درخصوص راهنمایی و رانندگی ساخته شد. خدا رحمتشان کند آقای فردوس کاویانی هم نقش یک پاسبان را داشتند. خلاصه کار ادامه پیدا کرد و موضوعات به سمت بهداشت کودکان آمد و ما به «محله بهداشت» رسیدیم. آقای کاویانی هم پزشک شدند و زندهیاد رضا ژیان هم که در محله برو بیا آقای تابلوکار بودند، در محله بهداشت از اهالی محل شدند و نقش رفتگر را ایفا کردند. آقای ژیان و کاویانی پیشینه تئاتری قوی داشتند و در واحد نمایش کار میکردند اما جوانان همه جدید انتخاب شده بودند؛ یعنی ما فراخوان میدادیم و تست میگرفتیم.
آتیلا فعال بود حیف شد
فردرو با بیان خاطراتش یادآور میشود: در «محله بهداشت» خدا رحمتش کند آقای حسین پناهی را که آمد و به ما پیوست. همینطور آقای رویگری هم در محله بهداشت به ما ملحق شد. یادشان بخیر. متاسفانه از آن گروه خاطرهانگیز حسین پناهی رفت، رضا ژیان رفت، مسعود رسام رفت، آقای محباهری عزیز رفت، فردوس کاویانی رفت و حالا هم آتیلای عزیز. روحشان شاد باشد. آن زمان آقای پسیانی از تازهکارها بودند، یعنی همه جوانان بین ۲۲ تا ۲۳ ساله بودند حتی خود من هم ۲۵ سالم بود.
این برنامهساز قدیمی و مدرس دانشگاه صداوسیما سپس به دشواری کاری هنرمندان اشاره میکند و میگوید: هنرمندانی که همواره کارشان با استرس و هیجان ارتباط دارد همیشه میگوییم که متاسفانه با مرگ طبیعی از دنیا نمیروند. ما وقتی سر یک کاری هستیم حتی تغذیهمان هم جور دیگری میشود به اضافه هیجان و استرسهایی که در کار وجود دارد و متاسفانه همانها عمر آدم را کوتاه میکند. من خودم طی این سالها دو بار به مرز سکته رفتم. متاسفانه فشارهای روحی بعدها اثرش را میگذارد و آقای پسیانی هم آدمی بسیار فعال و در کارهایش هم موفق بود. او در همه بخشها همیشه کَست به وجود میآورد و در تئاتر خیلی فعالیت میکرد.
او با تاکید بر اهمیت ارزش دادن و احترام گذاشتن به هنرمندان، به صحبتهایش ادامه میدهد: هنرمندان سرمایههای اجتماعی ما هستند که مردم همواره به آنها لطف دارند. خود ما که از عوامل پشت صحنه و کارگردان هستیم وقتی در مکانهای عمومی، مردم اسممان را میشنوند، میگویند اسمتان آشناست و این توجه مردم، ما را خوشحال میکند. مردم ما از تک تک هنرمندان کشورمان خاطرهها دارند و اگر کاری کنیم که هنرمندانمان لطمه ببینند انگار به جامعه لطمه زدهایم. در فاصله سه الی چهار روز متاسفانه دو تن از هنرمندان ارزشمندمان را از دست دادیم، فردوس کاویانی عزیز و حالا آتیلا پسیانی عزیز.
خاطرات شیرین از دهه ۶۰
فردرو در ادامه به ذکر خاطرهای از آتیلا پسیانی در «محله بهداشت» میپردازد و میگوید: آقای پسیانی در محله بهداشت نقشه پسر بچههای زودرنجی را بازی میکرد که مدام گریهاش میگیرد اما بسیار حواس جمع بود. یک بار آقای اکبر رحمتی که نقش بقال را بازی میکرد جدی جدی از بازیگران و بهخصوص از آتیلا ناراحت شده بود که چرا تا سوالی پرسیده میشود بچهها سریع جوابش را میدادند و به جای آقای رحمتی حرف میزدند و این مسئله باعث ناراحتی آقای رحمتی شده بود که خوشبختانه حل شد. در محله بهداشت، همه دیالوگها را از هم قاپ میزدند و این خیلی جالب بود یعنی همه میخواستند دیالوگهایشان را بیشتر کنند. خدا رحمت کند آقای پناهی را، ایشان صدای قشنگی داشت و همیشه در پشت صحنهها برایمان آواز میخواند. آقای پسیانی هم همیشه موقع نهار یا شام خوردن میگفت حسین جان برایمان بخوان و ما لذت میبردیم و جالب اینجا بود که آقای پناهی طلبه بودند و بعدها به هنر علاقهمند شدند. یادشان بخیر.
همیشه به جوانان کمک میکرد
او همچنین به ویژگیهای اخلاقی آتیلا پسیانی اشاره میکند و توضیح میدهد: بسیاری از جوانان را خود آقای پسیانی طی این سالها به کارگردانها معرفی کرد. ایشان همیشه حمایت خوبی از جوانان مستعد داشت. من با آقای پسیانی در تلویزیون در همان دو کار با هم همکاری کردیم اما با هم ارتباط داشتیم. تعداد بسیار زیادی از جشنوارههای سیما، جشنوارههای فجر و جشنوارههای خانه سینما را که کارگردانی میکردم در اکثر آنها از کمک و همکاریهای آتیلا در دهه ۷۰ تا ۸۰ برخوردار بودم. آقای پسیانی آن موقع خیلی ناراحت بود که فقط بخش بچهها مورد توجه قرار گرفت. او میترسید که همیشه به عنوان بچه بخواهند از او استفاده کنند که بعدش در بخشهای مختلف خوب درخشید و نشان داد که هنرمند توانمندی است.
این برنامه ساز ادامه می دهد: از هنرمندان محله بهداشت و محله برو بیا خیلی ها گل کردند و بعدها تبدیل به چهره شدند. من یادم هست نامههای زیادی از جبهه برایمان میآمد که به این برنامه علاقمند هستند. محله بهداشت که قرار بود در ۱۳ قسمت پخش شود، ۹ قسمت پخش شد و بقیه را متاسفانه سانسور کردند.
برای آتیلا خوشحالم!
فردرو درباره موفقیتهای آتیلا پسیانی هم بیان میکند: آقای پسیانی در کارهای مختلف همیشه از زمانش خوب استفاده میکرد؛ چه در صحنه تئاتر، چه در پرده سینما و چه در قاب تلویزیون که واقعاً درخشید و اگر خداوند به او عمر داده بود باز هم میدرخشید و میتوانست باز هم خدماتش را ادامه بدهد. خوشبختانه شاگردان آقای پسیانی بسیار زیاد هستند و من برای آتیلا خوشحالم؛ چون زمانی را که خداوند به او اجازه داد زندگی کند، الحمدلله روابطش و نوع کارهایش به گونهای بود که توانست ادامه پیدا کند. امیدوارم که در آینده هم این شکل از رفتار که جامعه با آتیلا برخورد کرد، برای هنرمندان دیگر اتفاق بیفتد چون هنرمندان سرمایههای اجتماعیمان هستند که گاهی نادیده گرفته میشوند. نگذاریم وقتی هنرمندانمان فوت میکنند آنها را بزرگ کنیم.
حسین فردرو در پایان صحبت هایش درباره فعالیتهای جدیدش در صداوسیما میگوید علاوه بر تدریس در دانشگاه صداوسیما، به تازگی مرکز سیمرغی در تلویزیون دایر شده که از من و آقایان: داریوش مودبیان، هوشنگ توکلی، بهروز غریبپور و آقای خلج دعوت شده که امیدواریم اتفاق مثبتی در تلویزیون باشد.
پایگاه خبری دیباچه درگذشت زنده یاد آتیلا پسیانی را به جامعه هنری کشور تسلیت می گوید