دیباچه -زهرا فرود : "سیاوش وزیری" از آهنگسازان و خوانندگان جوان و موفق عرصه موسیقی که اخیرا ساخت موسیقی و خوانندگی تیتراژ سریال "فوفو مسافری از کامادو "را برعهده داشته می گوید: برخی خواننده های امروزی به جهت مطرح نمودن آثار خود در جامعه و جذب مخاطب، فضای موسیقایی خود را همسو با علاقه مندی های مردم تنظیم می کنند در صورتیکه چنین امری فرسنگ ها با اصول حرفه ای و درست خوانندگی و آهنگسازی فاصله دارد، چرا که حرکت در چنین مسیری، از خواننده و یا آهنگساز یک موج سوار می سازد، تا یک هنرمندِ فرهیخته جریان ساز؛ همچنین او معتقد است، آهنگساز عرصه تولیدات نمایشی باید با درک کامل از سکانس ها در خدمت فیلم، تولید اثر نماید، در غیر این صورت موسیقی وصله ناجوری برای تصویر خواهد شد که بیننده را گمراه می کند و صرفا خودنمایی ای بیش،به حساب نمی آید.
"سیاوش وزیری" آهنگساز سریال" فوفو مسافری از کامادو" پیرامون حضور خود به عنوان آهنگساز در این سریال به خبرنگار دیباچه گفت : بواسطه دوستی دیرینه ای که با کیوان نظری، از ترانه سراهای موفق کشور داشتم، با "میثم معراجی" کارگردان این سریال آشنا شدم و این آشنایی باب همکاری بنده با این مجموعه را باز نمود و از آنجا که نگاهمان به موسیقی کودک به هم نزدیک بود، این افتخار نصیبم شد که قرعه ساخت موسیقی سریال "فوفو مسافری از کامادو" به نام من رقم بخورد و آنچه که در این راستا برایم جالب بود این است که قرابت فکری بنده در زمینه نوع موسیقی این کار با آقای معراجی کارگردان این سریال به حدی بود که حتی قبل از شروع فیلمبرداری توانستیم یکسری از تم های موسیقی را بسازیم به گونه ای که بدون کوچکترین تغییری در سریال استفاده شد .
او پیرامون وجه تمایز موسیقی این سریال نسبت به دیگر آثار کودکانه افزود: تفاوت اصلی موسیقی متن سریال فوفو بر میگردد به نوع سازبندی یا ارکستراسیون چون معمولا اکثر موسیقی هایی که در ژانر کودک در ایران ساخته شده از سازهای کاملا کلاسیک اسفاده شده مثل ویولن، فلوت، کلارینت و دیگر سازهای ارکستر موسیقی کلاسیک که بعضا نوع ملودی ها در آن ها رنگ و بوی فانتزی به خود می گیرد، ولی بیشتر مواقع با یک موسیقی کاملا کلاسیک طرف هستیم. اما در موسیقی متن سریال فوفو سعی کردیم نوع سازبندی ها، هارمونی ها و ملودی ها کمی متفاوت تر باشد، مثلا بعضی از تم ها رنگ و بوی ژانر بلوز دارد، بعضی تم ها الکترونیک و در بعضی از تم ها از تلفیق چند ژانر استفاده شد، البته در یکی از قسمت ها با توجه به قصه و تصاویر باید به سراغ موسیقی کلاسیک ایرانی (سنتی) می رفتیم که خیلی برای من شیرین بود و در نهایت در بعضی از قطعات سعی کردیم به موسیقی های دوران کودکی خودمان که برای خیلی ها حس نوستالژی دارد اشاره کنیم .
وزیری ادامه داد: این اولین تجربه من در ژانر کودک و نوجوان بود و بسیار برایم تجربه ی شیرینی بود، من در خانواده ای بزرگ شدم که پدر و مادرم از همان کودکی من را با سینمای خوب و موسیقی خوب و استاندارد آشنا کردند، از این رو در ساخت موسیقی متن سریال فوفو تمام تمرکزم را روی این موضوع قرار دادم که کودک را کوچک و ناآگاه نبینم و موسیقی من باعث نشود که گوشش به موسیقی بد و خراب عادت کند، چیزی که متاسفانه امروز درجامعه بسیار زیاد شده و خانواده ها نیز آنطور که باید،حواسشان نیست که چه “سم شنیداری” را برای فرزندانشان پخش می کنند.
وی در پاسخ به این سوال که، یک آهنگساز چقدر نياز است که توانایی ساخت قطعات موسیقی در سبک های مختلف آهنگسازی را داشته باشد ودر عین حال موفق نیز عمل کند بیان کرد: من معتقدم که در هر کاری از جمله موسیقی نیاز است در یک ژانر متبحر و حرفه ای بود تا اینکه که در چند ژانر تسلطی متوسط داشت . اما این مورد در عرصه ساخت موسیقی متنِ یک اثر نمایشی کمی متمایز است؛ یعنی وقتی شما به موسیقی متن فیلم ورود می کنید، اگر با چند ژانر آشنایی داشته باشید بهتر می توانید حس و حال سکانس ها و تصاویر را به مخاطب القا کنید.
« وزیری » در ارتباط با دغدغه و چالشهایی که آهنگسازان این روزها با آن مواجه هستند گفت : اصلی ترین فاکتوری که در همه جای دنیا برای هنر وجود دارد قانون “کپی رایت” هست که متاسفانه در ایران یک درصد هم این قانون رعایت نمی شود و نظارتی هم بر آن وجود ندارد و مورد دیگری که می توان به آن اشاره کرد بحث وجود “دلال” در عرصه هنر است ، در واقع همان کسانی که هیچ گونه سواد هنری ندارند اما در عرصه هنر جولان میدهندو بیشترین سهم از سرمایه این عرصه را می‌بلعند و هنرمند را سرخورده و دلسرد می‌کنند، دقیقا مثل بازار مسکن و خودرو یا حتی ورزش که می‌بينيد این روزها دلال ها چه بر سرش آورده اند .
این آهنگساز که تاکنون برای بسیاری از خوانندگان مطرح کشور موسیقی ساخته درباره تأثیر آشنایی آهنگسازان تولیدات نمایشی با ادبیات نمایشی اظهارداشت: به نظرم آشنایی آهنگساز با ادبیات نمایشی مهمترین فاکتور برای ورود به ساخت موسیقی متن است، در واقع باید شناخت کاملی از هنرهای نمایشی داشته باشی تا بتوانی با موسیقی به درک بهتر بیننده از قصه کمک کنی و برای این منظور نیاز است که الِمان ها و نمادهای موجود در نمایش را بشناسی به گونه ای باید یک جور منتقد فیلم باشی و به قول معروف فیلم باز قهاری باشی تا در این عرصه موفق عمل کنی .
وی ادامه داد: به نظر من مهمترین نکته در ساخت موسیقی متن درک کامل از سکانس ها و اندازه تصاویر است، من همیشه به دوستان خود در زمینه ساخت موسیقی تاکید می کنم که نباید موسیقی بزرگتر یا کوچکتر از تصویر باشد، گاهی در بعضی فیلم ها می بینیم که برای يک سکانس خیلی ساده مثل “خروج فلان شخصیت از محل کارش و حرکت به سمت منزل” چنان موسیقی شلوغ و ریتمیکی استفاده می شود که اگر بیننده چشم هایش را ببندد فکر می کند، این موسیقی برای سکانس جنگی بزرگ در قسمت پایانی ارباب حلقه هاست . در واقع در اینجا آهنگساز به فیلم کمک نکرده بلکه فقط خواسته به قول معروف یک “موسیقی خفن” ساخته باشد و خودنمایی کند نه اینکه در خدمت فیلم باشد .
"وزیری " درباره عواملی که می توانند بیشترین تاثیر را در بدست آوردن نتیجه دلخواه در ساخت موسیقی متن یک اثر نمایشی داشته باشند بیان کرد: در ساخت موسیقی متن در وهله اول ، درک درست از مفهوم و حس و حالی که کارگردان قرار است با فیلمش به بیننده القا کند مهم است، در غیر اینصورت، موسیقی وصله ی ناجوری برای تصویر می‌شود و بیننده راگمراه می کند به عبارتی، آهنگساز حتی می تواند با موسیقی در همان لحظات اول فیلم ، خوب یا بد بودن شخصیت ها را لو بدهد یا بیننده را گول بزند .
مطلب دیگری که در ساخت موسیقی متن از اهمیت بسیاری برخوردار است آن است که یک آهنگساز باید درک درستی از تفاوت موسیقی بی کلام با موسیقی ای که برای خواننده در نظر گرفته شده داشته باشد، در واقع موسیقی بی کلام بدون داشتن شعر باید برای شنونده تصویر سازی کند ، موسیقی بی کلام باید قصه ای را روایت کند اما نه با کلمات بلکه با ملودی ها و هارمونی هایی که آهنگساز نوشته . همچنین سومین مبحثی که در ادامه می توان دراین‌باره به آن اشاره داشت، سازبندی یا ارکستراسیون مناسب، انتخاب هارمونی و تمپوی مناسب برای قطعه ی ساخته شده است که باید توجه شود تندتر یا کندتر از تصویر نباشد.به هر حال تمام این موارد باعث می‌شود، موسیقی در ضمیر ناخودآگاه بیننده اثر بگذارد و درک او را از قصه بیشتر نماید .
سازنده و خواننده ی آهنگ " آرزو کردم" در پاسخ به این سوال که سهم موسیقی بر ترغیب مخاطبان نسبت به یک اثر نمایشی یا یک قطعه موسیقایی چقدر است؟ افزود: این سوال را با چند سوال جواب میدهم ، بفرمایید آیا می توان فیلم “مادر” ساخته استاد" علی حاتمی" را بدون موسیقی استاد "ارسلان کامکار" تصور کرد ؟ یا اگر موسیقی کارتن “پلنگ صورتی” را از روی آن حذف کنیم چه اتفاقی می افتد ؟ فیلم “مرثیه ای برای یک رویا” را بدون موسیقی می توان تصور نمود ؟ به نظر شما کسی هست که بتواند سریال “امام علی” را بدون موسیقی استاد "فرهاد فخرالدینی" تصور کند؟ فکر کنم توانسته باشم جواب این سوال را بدهم ، البته باید به این نکته هم توجه کرد که فیلم ها و سریال های زیادی بودند که از موسیقی خود ضربه خوردند . به طور کل معتقدم اگر بگوییم تدوین گر کارگردان دوم و آهنگساز کارگردان سوم یک فیلم است اشتباه نگفته ایم .
"وزیری"پیرامون جذابیت‌هایی که تلفیق چند سبک موسیقی می تواند بر قطعات موسیقی و فضای موسیقایی آثار نمایشی داشته باشد بیان کرد: موسیقی های تلفیقی بسیار لذت بخش هستند به شرطی که آهنگساز درک درستی از موسیقی تلفیقی داشته باشد،، مثلا موسیقی تلفیقی این نیست که بیایم با “سه تار” جملات “گیتار” را بنوازیم یا برعکس ! تلفیق درست یعنی همنوازی و ترکیب چند ساز از فرهنگ های مختلف در کنار هم بدون دستکاری در هویت آن سازها ، یا ترکیب چند سبک مختلف بدون برهم زدن ماهیت و چارچوب اصلی آن سبک ها . مثل بعضی از آثار استاد" کیهان کلهر" که واقعا شنونده از آنها بی نهایت لذت می بردو به فکر فرو می‌رود.
او که در زمینه خوانندگی نیز تبحر و فعالیت دارد درباره مهمترین چالشی که خوانندگان نسل امروز با آنها درگیر هستند افزود: در این باره مجدد باز برمی گردیم به نبود قانون کپی رایت و وجود دلال ها که بزرگترین چالش ها برای خواننده ، ترانه سرا ، آهنگساز و تنظیم کننده هستند .
یک چالشی که بعضی از خواننده های امروزی به غلط برای خود درست می‌کنند که به نظرم هم برای خودشان و هم برای جامعه می تواند مخرب باشد این است که “به غلط جامعه را رصد می کنند تا متوجه شوند مردم چه نوع موسیقی ای را دوست دارند تا به آن صورت کار تولید کنند” و این کلا اشتباه است، چون هنرمند باید جریان ساز باشد نه اینکه روی موج سوار شود .
من خودم را خواننده نمی دانم ، البته چندتا تک آهنگ با صدای من در این سال ها منتشر شده که معتقدم این امر از من خواننده نمی سازد ، خوانندگی کار سخت و دشواری است (البته اگر نگاهمان اصولی باشد) در واقع عرصه خوانندگی به لحاظ تولید محتوا و مخصوصا انتشار و تبلیغات هزینه زیادی می‌طلبند، این مدت چند پیشنهاد از تهیه کننده های موسیقی داشتم ولی چون با اصول من هم راستا نبودند نتوانستم آن ها را بپذیرم. از طرفی برایم بسیار با اهمیت است که تهیه کننده به مسائل هنری و فنی موسیقی ورود نکند ، به هر حال اگر شرایطش پیش بیاید آهنگ ها و ایده های خاصی در ذهنم دارم که حتما اجرایشان خواهم کرد. وقتی آهنگساز یک قطعه ای را برای یک خواننده می سازد معمولا خودش یک بار آن را اجرا و ضبط می‌کند که خواننده بتواند درست بشنود و تمرین کند . که اصطلاحا ما می گوییم “اتود” خواندن . بعضی مواقع من قطعاتی ساختم که بعد از خواندن اتود ، رفقایی مثل “کیوان نظری” که نظر و ایده هایش برای من حجت است و نود درصد ترانه های آثار من را نوشته تاکید داشتند که این آهنگ فقط به درد صدای من می خورد و فقط من می توانم آن را بخوانم ، اینطور شده که بعضی اوقات قطعاتی با صدای خودم منتشر شده . مثل همین تیتراژ پایانی سریال" فوفو مسافری از کامادو" که بعد از اتود کردن کار، میثم معراجی کارگردان این مجموعه گفتند این قطعه با صدای من خوب خواهد شد و این شد که تیتراژ پایانی با صدای من منتشر شد .
"وزیری" در پایان گفت:این روزها مشغول ساخت موسیقی چهار قسمت پایانی سریال فوفو هستم ، گهگاه به قسمت های قبلی که هنوز پخش نشده سرک می کشم و اگر ویرایشی به ذهنم برسد انجام میدهم و با میثم معراجی کارگردان سریال "فوفو مسافری از کامادو " مشغول بازنگری قسمت های پخش نشده هستیم ، فیلمی عاشقانه-اجتماعی از" حسین طبیب زاده" هست که مشغول نوشتن موسیقی آن هستم و چند تک آهنگ پاپ برای خواننده های خوب کشورمون . در نهایت از میثم معراجی تشکر می کنم بخاطر اینکه دست من را برای ساخت موسیقی سریالش کاملا باز گذاشت به گونه ای که موقع ساخت موسیقی مجبور به خودسانسوری نشدم.
