سمیه سادات موسوی: قسمتی از دلنوشته یک معلول «گاهی مثل کرم ابریشم، که توی پیله اس و منثظر پروانه شدنه. نمیدونم چه وقت پروانه میشم؟! ولی کاش خیلی طول نکشه، گاهی روحم دیگه تحمل این طرف خاکی را نداره» گاهی شنیدن صدای کوتاه معلولین و توجهمان به شکننده بودن دلشان، دستمان را میگیرد و چشم هایمان را باز میکند تا دورترها را نزدیک ببینیم. برای فرهنگ سازی، ارتقا جایگاه معلولین، همدرد شدن با آنها تلاش کنیم. قدم برداشتن برای رفع مشکلات آنها میتواند کمی از دغدغه هایشان کم کند چرا که همیشه درد برای همسایه نیست و شاید روزی خود ما تجربه گر این ثانیهها شویم.
بهروز مروتی، مدیر کمپین حمایت از حقوق معلولین معتقد است، طبق ماده ۲۱ قانون حمایت از حقوق معلولین، صدا و سیما مکلف است، ۵ ساعت از برنامههای خود را در هفته به فرهنگ سازی، مسائل و مشکلات معلولین اختصاص دهد، اما این قانون اجرایی نشده است. یکی از مشکلات افراد معلول، فرهنگ سازی است. اگر فرهنگ حضور افراد معلول در جامعه ارتقا پیدا کند، قوانین حمایت از حقوق معلولین هم به تبع آن اجرا خواهد شد.
بهروز مروتی در گفت و گو با خبرنگار دیباچه در خصوص هدف از ایجاد کمپین حمایت از حقوق معلولین میگوید: در فاز اول، هدف از ایجاد این کمپین، تصویب قانون حمایت از حقوق معلولین بود که در آبان ماه سال ۹۵، بعد از آن که احساس کردیم که مسئولین صدای معلولین را نشنیده و لایحه حمایت از معلولین چندین بار از مجلس به شورای نگهبان و بالعکس پاس کاری شد، این کمپین را ایجاد کردیم و در نهایت موفق شدیم که در بیستم اسفند ماه سال ۹۶ مجلس را مجاب کنیم که به قشر معلول جامعه توجه نموده که در نهایت با پیگیریها لایحه حمایت از حقوق معلولان تصویب شد و توانستیم بودجه اندکی برای قانون حمایت از معلولان بگیریم.
او افزود: ما توانستیم در کمپین، دستگاهها را در اجرای برخی از بندهای "قانون حمایت از حقوق معلولین “ملزم کنیم که قانون را اجرا کنند. در حال حاضر هم تمرکز ما بر روی اجرای مفاد این قانون است.
۹۹ درصد از قانون حمایت از حقوق معلولین هنوز اجرایی نشده است
مدیر کمپین حمایت از حقوق معلولین با گلایه از اینکه خیلی از اقدامات از جمله مناسب سازی شهرها هنوز انجام نشده است، اظهار داشت:استخدام ۳ درصدی معلولین، پرداخت حق پرستاری به معلولینی که در خانه نگهداری میشوند، مناسب سازی شهر و ... متاسفانه انجام نشده و باید گفت که ۹۹ درصد اجرای" قانون حمایت از حقوق معلولین" هنوز عملیاتی نشده است. متاسفانه دستگاهها همکاری نمیکنند. مجلس هم پیگیر نیست و خیلی نظارت نمیکند و دستگاه اجرایی هم تکلیفشان را انجام نمیدهند.
مروتی گفت: روند مناسب سازی بسیار کند است. شهرداری و شورای شهر بیشتر شعاری کار میکنند و عملی در پس این شعارها که میدهند نیست.بیش از ۹۵ درصد ایستگاههای مترو دسترس پذیر نیست و افراد دارای معلولیت نمیتوانند استفاده کنند.در تهران همه ایستگاههای بی آر تی مناسب سازی نشدند؛واقعا معلولین ما امکانات بدیهی در شهر را ندارند.
او با اشاره به اینکه از سال ۹۷ تا الان باید حداقل ۴ گزارش در مجلس ارائه میشده که دستگاهها چه میزان از قانون حمایت از حقوق معلولین را اجرایی کردند؟! اما در حال حاضر گزارشی داده نشده است، تصریح کرد:طبق ماده ۲۱ قانون حمایت از حقوق معلولان، سازمان صدا و سیما مکلف است، ۵ ساعت از برنامههای خود را در هفته در ساعتهای مختلف به فرهنگ سازی و مشکلات و مسائل افراد معلول اختصاص دهد، اما این قانون اجرایی نشده است. یکی از مشکلات معلولین فرهنگ سازی است که اگر فرهنگ حضور افراد معلول در اجتماع ارتقا پیدا کند، قوانین هم اجرا میشود.
مدیران به معلولین، نگاه ترحم آمیز و خیریهای دارند و نگاهی نیست که حقوق معلولین را به رسمیت بشناسند و این به خلا فرهنگ در جامعه بر میگردد.
مروتی با اشاره به برنامه جوکر و تمسخر معلولین در این برنامه گفت: احسان علیخانی که تهیه کننده این برنامه است کسی نیست که تازه وارد باشد یا تجربه نداشته باشد. ما انتظار داریم نگاه به معلولان تمسخر آمیز نباشد و صدا و سیما در جهت رفع مشکلات معلولین و همین طور فرهنگ سازی قدمی بردارد.
مروتی اظهار داشت: متاسفانه ما فکر میکنیم معلولیت برای ما و اطرافیان ما نیست در حالیکه فقدان معلولیت را نمیشود تضمین کنیم. همان طور که با یه زمین خوردن ساده یا با یک تصادف افراد معلول میشوند.سالانه ۷۰ هزار نفر بر اثر، تصادفات جادهای معلول داریم.قریب به ۳۰ هزار نفر نوزاد معلول از بدو تولد داریم.در سال حدود ۴۰ هزار کارگر حین کار بر اثر سانحه دچار معلولیت میشوند.با همین آمار سر انگشتی باید گفت که معلولیت برای همه وجود دارد و گاهی در سالمندی به نوعی معلولیت را تجربه خواهیم کرد.
مدیر کمپین حمایت از حقوق معلولین تصریح کرد: ما به دنبال آن هستیم که زیر ساختهایی برای افراد معلول، مثل کشورهای توسعه یافته آماده شود تا این قشر که ۱۵ درصد جامعه هر کشور رو به توسعه را تشکیل میهند، بتوانند زندگی عزتمندانه و همراه با کرامت انسانی داشته باشند و از انزوا و گوشه نشینی بیرون بیایند. چرا که عدم زیرساختها باعث شده افراد دارای معلولیت در خانه هایشان زندانی باشند. همان چیزی که افراد جامعه در دوران کرونا تجربه کردند، افراد معلول یک عمر تجربه میکنند.افرادی داریم که دهها سال، از خانه بیرون نیامدند.
در بحث معشیت هم معلولین ما با مشکل موجه هستند. یک فرد دارای معلولیت با مستمری چهارصد و بیست هزار تومانی، چگونه میتواند زندگی خود را بگذراند. خواهش ما این است که مسئولین نگاه دغدغهمند به مسائل افراد معلول داشته باشند.