فاطیماه میرزایی دخت | « شیپورچی: از امروز می خوام یه گرگِ خوب بشم. شرط اول اینه که ورزش کنم.
سلام پسرِ شجاع.
پسرِ شجاع: سلام شیپورچی. امروز صبح، زود بیدار شدی. مگه چی شده؟
شیپورچی: چیزی نشده پسرِ شجاع. از امروز تصمیم گرفتم صُبا زود از خواب بلند شَم.
پسر شجاع(در حالی که تعجب کرده است ): اون کاملا عوض شده. این خیلی عجیبه. چی باعث شده شیپورچی عوض بشه؟ »
این تنها یکی از دیالوگ های شیپورچی و پسر شجاع است که اگر از بچه های دیروز باشید بدون شک، شما هم مثل پسر شجاع، با شنیدن این جمله های شیپورچی، متعجب شده اید؛ شخصیتی که با همه منفی بودنش، از ذهن بچه های دهه ۶۰ و ۷۰ پاک نشده و یادآور لحظه هایی است که اغلب، آن ها با دیدن کارهایش حرص می خوردند و حتی از دست او عصبانی می شدند.
بچه های نسل دیروز که همان جنس صدا را به نحوی دیگر در شخصیت کاپیتان در جیمبو، شوتن در ایکیوسان، یوگی در یوگی و دوستان و... تجربه کردند و این ها تنها بخش کوچکی از شخصیت های کارتونی هستند که تورج نصر به دوبله آن ها پرداخت و سهم بزرگی را در ثبت خاطره های شیرین بچه های دیروز و حتی امروز ایفا کرده است.
تورج نصر، از جمله دوبلورهای موفقی است که علاوه بر هنرِ دوبله، با موسیقی و مدیوم تصویر آشناست و همچنان مثل گذشته، با تیپ سازی های منحصربفرد خود و صدای خاصش، خاطره سازی می کند.
او در بخشی از خاطرات خود، در خصوص ورود به عرصه دوبلاژ گفته است که " صدای زنده یاد محمود نوربخش در فیلم « پدر خوانده» که جای مارلون براندو صحبت می کرد، باعث علاقه اش به این هنر جاودانه شده است." به همین دلیل، از همان زمان تلاش کرد که وارد این عرصه شود؛ به طوری که پس از قطعی شدن تصمیمش، هر روز، ساعت ها پشت درب استودیو منتظر می ماند تا بلکه به او اجازه ورود دهند. بنابراین، از میان یادآوری خاطراتش، می توان به وضوح فهمید که عشق و علاقه اش به هنر دوبله بی حد و حصر است.
تورج نصر، دوبلور، گوینده و بازیگر سینما و تلویزیون، در رابطه با نحوه ورود خود به عرصه دوبلاژ به خبرنگار دیباچه گفت: وقتی حدود ۱۷-۱۸ ساله بودم، با دیدن تلویزیون، به کار دوبله علاقه مند شدم و یکی از اقوام که در زمینه دوبلاژ، گوینده بسیار قوی و خوبی بود، لطف کرده و من را به سندیکای گویندگان فیلم معرفی کرد و پس از آن، وارد کار دوبله شدم.
او اظهار کرد: قبل از این که وارد حوزه دوبله شوم، موسیقی کار می کردم و پس از آن، وارد تئاتر شدم و مدتی در آن جا به ایفای نقش پرداختم و سپس، وارد حرفه دوبلاژ شدم و اگر بخواهم زمان ورود خودمان به این عرصه را با امروز مقایسه کنم، باید بگویم که در حال حاضر، ورود به این کار راحت تر شده است و مثل زمانِ ما نیست چراکه آن موقع، بسیار سخت گیرتر بودند؛ به طوری که من و امثال من، حداقل دو یا سه سال کارآموزی می کردیم و بعد از آن، تازه به ما اجازه می دادند که یک یا دو و حتی نیم خط، کار دوبله انجام دهیم و در حقیقت، مثل الان نبود که وقتی جوان ها وارد این حوزه می شوند، تنها پس از چند ماه، شروع به گفتن رول کنند.
این دوبلور پیشکسوت، در خصوص دلیل تفاوت ورود به عرصه دوبلاژ در گذشته و امروز بیان کرد: دلیل این که الان، ورود به کار دوبله راحت تر شده، این است که کارها سریع تر شده اند و جوان های این نسل با نسل قدیم بسیار تفاوت دارند و دست اندرکاران هم برای پایداری دوبله ایران، از حضور جوانان علاقه مند به دوبلاژ که مستعد هستند، جلوگیری نمی کنند.
او با اشاره به دوران طلایی دوبلاژ ایران تصریح کرد: دوران طلایی دوبله ایران به سال های ۱۳۴۰برمی گردد چراکه در آن زمان، دوبلاژ ایران حرف اول را در دنیا می زد. اما واقعیت این است که در این سال ها، به خاطر این که فیلم های خارجی و تلویزیونی با کیفیت، کمتر وارد می شوند، دوبله نیز کیفیت خود را ازدست داده است و متأسفانه تا حدی، این حرفه نادیده گرفته می شود.
نصر گفت: من از افرادی که واقعاً می خواهند وارد کار دوبلاژ شوند، خواهش می کنم اول عشق به این کار داشته باشند و آن را سَرسَری نگیرند و اگر فرآیند ورود به این عرصه هم مقداری طول کشید، ناامید نشوند چراکه در درجه اول، عشق به کار و سپس، استعداد برای کار دوبله بسیار مهم است. چون به دلیل سختی و تکنیکی بودنش، با دیگر کارهای هنری، تفاوت زیادی دارد و علاقه مندان باید همه جوانب را بسنجند و ببینند که می توانند از عهده این کار برآیند یا خیر؟ و سپس وارد آن شوند. از اینرو، افرادی که فکر می کنند تنها صدای خوب برای دوبلاژ کافی است باید بدانند علاقه، استعداد و پشتکار فرد بسیار مهم است و درواقع، صدای خوب، حرف آخر را می زند. زیرا وقتی یک فرد به سطحی از توانایی برسد که بتواند رول های خوبی را بگوید، خود به خود، صدای او زیبا به گوش می رسد. چون این کار، تکنیک است و اگر فرد، تکنیک های آن را به خوبی فرا بگیرد صدای ماندگاری را از خود برجای می گذارد.
این دوبلور پیشکسوت، با اشاره به نقش مهم مدیر دوبلاژ ادامه داد: نقش مدیر دوبلاژ بسیار مهم است تا جایی که وقتی فردی پا به این عرصه می گذارد، مدیر دوبلاژ متوجه می شود او دارای چه صدا و توانایی است و درحقیقت، تشخیص و انتخاب نوع صدا با مدیر دوبلاژ است و او تعیین می کند صدای کدام یک از گوینده ها مناسب ژانرهایی چون؛ انیمیشن، کلاسیک و... است.
او افزود: در طول سال ها فعالیتم، دوبله شخصیت های بسیاری را انجام داده ام که در میان آن ها، انیمیشن های پسر شجاع، باگز بانی، جیمبو، یوگی و دوستان و... جاودانه شدند و دلیلش هم این بود که از کودکی عاشق کارهای کودک بودم و همیشه به تماشای این ژانر می پرداختم و وقتی هم سنم بالاتر رفت و وارد کار دوبلاژ شدم، ترجیح دادم بیشتر کار کودک انجام دهم. چون بهترین و زیباترین کاری که می تواند به هر فردی آرامش دهد، خوشحال کردن کودکان است و خرسندم که در این مسیر هستم و اگر عمری باشد کارم را در این حوزه ادامه می دهم.
« نصر » با اشاره به علاقه اش به جنس صدای همکاران خود گفت: صدای همه همکارانم را دوست دارم چون صدای هر یک از آن ها ویژگی های منحصربفرد خود را دارد و همه آن ها برای من عزیز هستند و صدایشان، شنیدنی است که از آن جمله می توانم به آقایان خسرو خسروشاهی، سعید مظفری، مرحوم جلیلوند، حسین عرفانی، خانم زهره شکوفنده و بسیاری از عزیزان دیگر اشاره کنم. اما واقعیت این است که بنده هم جایگاهی برای خودم دارم و می خواهم کارم را روز به روز بهتر کرده و جایگاه خودم را در این هنر حفظ کنم.
او ادامه داد: اتفاق های مختلفی در طول کار ما رخ می دهد که از آن جمله می توان به تپق زدن ها اشاره کرد که باعث خنده ما می شوند و دورهمی های دوستانه مان که با خود، تلخی و شیرینی های متعددی را به همراه داشته و دارند و درواقع، ما با همه این خاطرات زندگی می کنیم.
این دوبلور پیشکسوت، با اشاره به فعالیت های این روزهای خود افزود: بیشتر روزها سرِ کار هستم و اگر در اغلب شب ها کاری نداشته باشم، به تماشای فیلم می پردازم و همچنین، اگر فرصت داشته باشم، پارک می روم، کتاب می خوانم و زمان هایی را با دوستان سپری می کنم. اما متأسفانه، وقت کمی دارم. چون در حال حاضر، مشغول بازی در سریالی هستم.
« تورج نصر »، درخصوص مشکلات عرصه دوبلاژ تاکید کرد: هر صنف و حرفه ای برای خودش مشکلاتی دارد و کار ما هم، همین طور است و با چالش های متعددی روبروست که باید به مرور زمان و به کمک دوستان و دست اندرکاران حل شود و با این وجود، زمان ثابت می کند که دوستان علاقه مند به دوبله که وارد این حرفه شده اند تا چه اندازه می توانند با مشکلات آن دست و پنجه نرم کنند و در آینده، خودشان را نشان دهند تا صدای جاودانه و ماندگاری از خود بر جای بگذارند.
او با بیان این که بازنشستگی در دوبلاژ، معنایی ندارد،خاطرنشان کرد: دوبله، کار آزاد است و بازنشستگی و حقوق ثابتی ندارد چراکه دوبلورها تا زمانی که نفس می کِشند و توان کار کردن دارند به فعالیت می پردازند و در قبال آن، دستمزد خود را دریافت می کنند و اگر هم نتوانستند، حقوقی ندارند. از اینرو، هر فردی که علاقه مند به دوبله است و وارد این مسیر می شود باید آن را با تمام سختی هایش، انتخاب کند تا جایی که خود من به حدّی به این حرفه علاقه دارم که اگر یک بار دیگر هم متولد شوم، باز هم دلم می خواهد یک دوبلور موفقی باشم.
