« معصومه شمسینی غیاثوند » : سی و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بعد از دو سال وقفه به دلیل گسترش ویروس کرونا از ۲۱ اردیبهشت‌ماه سال جاری با بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ ناشر به صورت فیزیکی در مصلای امام خمینی (ره) و به صورت مجازی در سامانه «خانه کتاب و ادبیات ایران» آغاز به کارمی کند؛ این در حالی است که طی چند سال اخیر، صنعت نشر کتاب در کشور با چالش‌های متعددی از جمله افزایش قیمت کاغذ همراه بوده است. در طول ۲ سال گسترش کرونا، نمایشگاه کتاب به صورت مجازی برگزار شد و مخاطبان کتاب از این طریق کتاب‌های مورد نیاز خود را تهیه می‌کردند.
«هومان حسن‌پور»، رئیس اتحادیه ناشران و فروشندگان کتابفروشان تهران در گفتگو با «دیباچه» در خصوص حال و روز صنعت نشر و کتاب در طول دوسالی که همراه با گسترش ویروس کرونا سپری شد، می‌گویند: سال گذشته برای اولین بار تجربه نمایشگاه مجازی را داشتیم و امسال برای اولین بار در کنار نمایشگاه حضوری کتاب نمایشگاه مجازی به صورت هم زمان برگزار می‌شود. در نمایشگاه مجازی کتاب سال گذشته، آزمون و خطا صورت گرفت، اما امسال یک تجربه نو را در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران پیش رو خواهیم داشت.
رئیس اتحادیه ناشران و فروشندگان کتابفروشان تهران افزود: سال‌های گذشته، ما با مشکل کمبود و قیمت کاغذ مواجه بودیم، برای همین قیمت کتاب افزایش یافت و این تاثیر زیادی در فروش کتاب‌های ناشران داشته است؛ همچنین با مشکل نقدینگی کتاب مواجه شدیم لذا پیش از برگزاری این دوره از نمایشگاه نمی‌توان با حدس و گمان پیش‌بینی کرد که چه اتفاقی رُخ خواهد داد و این دوره از نمایشگاه چقدر با استقبال ناشران و مخاطبان کتاب همراه خواهد بود.
حسن‌پور گفت: کتاب مثل سایر کالا‌های فرهنگی توسط قشر متوسط به بالای جامعه مورد استفاده قرار می‌گیرد البته گروهی از مخاطبان از کتاب‌های درسی استفاده می‌کنند که به صورت الزامی باید این کتاب‌ها را تهیه کنند، اما کتاب‌های که نقش فرهنگسازی دارند به دلیل افزایش مواد اولیه تولید قیمت آن‌ها هم افزایش پیدا کرده است. ناشران فشار‌های زیادی را در سال‌های اخیر متحمل شده اند، زیرا کتاب مثل کالا‌های مورد استفاده مردم نیست که با گران شدن مواد اولیه آن قیمت کتاب هم با افزایش همراه باشند بنابراین ناشران مجبور هستند از سود خود کم کنند در حالی که برای تهیه یک کتاب عوامل فنی، مترجم، ویراستار و صفحه‌آرا هم نقش دارند و گروه زیادی برای تولید یک کتاب وقت گذاشته‌اند.
رئیس اتحادیه ناشران و فروشندگان کتابفروشان تهران خاطرنشان کرد: ما ناشران و فروشندگان کتاب روزگار خیلی بدی را می‌گذرانیم و به نظرم باید برای رسیدن به نتیجه مطلوب آمار‌ها و ارقامی که درخصوص چاپ کتاب وجود دارند را کنار بگذاریم تا به نتایج خوب برسیم، زیرا آمار‌ها ما را فریب می‌دهد و هرچه واقع بین بود بهتر است. مثلا اگر در گذشته با سرمایه ۱۰ و ۱۵ میلیون تومانی ۳ هزار نسخه کتاب تولید می‌شد، اما الان هزینه‌ها افزایش یافته است و وقتی یک ناشر می‌خواهد کتابی را تولید کند قیمت تمام شده کتاب افزایش پیدا می‌کند هرچند که برخی هزینه‌ها ثابت هستند، اما در قیمت‌گذاری کتاب تاثیر می‌گذارد.
حسن‌پور عنوان کرد: دو نوع تخفیف کتاب وجود دارد یک تخفیف واقعی و دیگر غیرواقعی است. تخفیف غیرواقعی مخاطبان کتاب را فریب می‌دهد و به نفع مصرف کننده کتاب نیست، زیرا برای تولید یک کتاب با کیفیت هزینه زیادی شده است و تخفیف آن باید منطقی باشد تا اثر مطلوبی به مخاطب کتاب ارائه داده شود، اما تخفیف غیرمنطقی کتاب برای کتاب‌های با کیفیت پایین و یا کتاب‌های قاچاق است.
رئیس اتحادیه ناشران و فروشندگان کتابفروشان تهران تصریح کرد: ارزش کتاب به عنوان کالای فرهنگی بیش از پیتزا است، برخی از مردم برای خرید پیتزا ۲۰۰ هزارتومان هزینه می‌کنند و اگر ۱۰ هزار تومان آن باقی بماند از فروشنده پیتزا پَس نمی‌گیرند در حالی که برای خرید کتابی که انسان را متفکر بار می‌آورد دنبال تخفیف هستند.
حسن‌پور در پایان در خصوص میزان رضایت از حمایت‌های دولتی از ناشران و کتابفروشان گفت: رضایت ناشران و کتابفروشان را باید در بازار کتاب مشاهده کرد اگر رضایت فروشنده کتاب و مصرف‌کننده کتاب را مشاهده کردیم و برآیند‌ها مثبت بود حمایت‌های دولتی رضایت‌بخش است در غیر این صورت صنعت نشر کتاب با مشکل مواجه است و حمایت‌های مسئولان به درستی از صنعت نشر و کتاب انجام نشده است.
