به گزارش دیباچه ، درست زمانی که حسابی بازار پلتفرم ها به دلیل شرایط کرونا داغ شد و از طرفی هم سینما چندان با استقبال مخاطب مواجه نشد ، موجی از حضور علاقه مندان به آثار نمایش خانگی به سمت پلتفرم هایی نظیر فیلیمو و نماوا شکل گرفت تا جایی که باعث شد دستمزد یکسری از بازیگران به چندین برابر برسد ؛ طبق شنیده های خبرنگار دیباچه ، مثلا محمدرضا فروتن دستمزد ماهانه حدود 500 میلیون تومان ، پژمان جمشیدی دستمزد ماهانه حدود 2 میلیارد تومان برای یک پروژه نمایش خانگی طلب می کنند ؛ با این تفاسیر به نظر می رسید که عملا دیگر سریال های صدا و سیما توان رقابت با سریال های پر بازدید نمایش خانگی را نداشتند، به خصوص اینکه این سریال ها از ظرفیت تبلیغات فضای مجازی بهره مند می شدند. اما در چند ماه اخیر و با سختگیری های سازمان تنظیم مقررات صوت تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) و اعمال سانسورهای سلیقه ای بر سریال ها، باعث شد تا بسیاری از صاحبان آثار از این اعمال سلیقه ها عصبانی شده و اعلام کنند که آنچه ساخته اند ، با سانسور شدید مواجه شده و این اثر متعلق به آنان نیست ؛ اتفاق مشابهی که برای قبله عالم به کارگردانی حامد محمدی رخ داد . سریالی که با ادبیاتی طنز آمیز ، دربارهٔ زندگی ناصرالدین شاه قاجار ساخته شدهاست. به گفته سازندگان این اثر ، میزان سانسور این سریال به حدی بود که عملا باعث شد تا قبله عالم پیوستگی خود را از دست دهد و بخش عمدهای از هر قسمت سریال مورد حذف قرار گیرد. تا جایی که فیلیمو تصمیم گرفت قسمت هفتم قبله عالم، قسمت پایانی آن باشد و پخش آن به طور کامل متوقف شود.
این شرایط ، به طور قطع ، تهدیدی برای سازندگان اینگونه آثار به شمار می رود و باعث می شود تا کم کم مخاطبان از پیگیری سریال های نمایش خانگی منصرف شوند .
حال، سازمان تنظیم مقررات صوت تصویر فراگیر در فضای مجازی (ساترا) امروز، ۲۸ مهر ماه نشستی را با جمعی از تهیهکنندگان سریالهای شبکه نمایش خانگی برگزار کرد تا تعامل این سازمان و تولیدکنندگان محتوا را تسهیل و تقویت کند. موضوعی که باید دید آیا در حد یک حرف و جلسه باقی می ماند یا اینکه ساترا خط قرمزهای خود را به تهیه کنندگان گوشزد می کند تا آنها با رعایت آن ضوابط ، اثرشان را بسازند ، موضوعی که شاید با واکنش کارگردانان البته مواجه شود.
وحید فرهمند، قائممقام رئیس ساترا در ابتدا با معرفی و تبیین کارکرد دبیرخانه محتوای حرفهای ساترا بیان کرد: تلاش کردیم کارگزاری را که هم فهم بازار و هم فهم محتوا داشته باشد، ایجاد کنیم تا مسیر برای رسیدن به نهادی تنظیمگر هموار باشد.
فرهمند با بیان برخی از شاخصهای ارزیابی در این دبیرخانه گفت: فراوانی آسیبهایی چون آسیب به ارزشهای نهاد خانواده، آسیب به باورها و اعتقادات، آسیب به ارزشهای انقلابی و ملی و گفتار نامناسب در میان این شاخصها بیشتر بودهاند.
او در ادامه از حقوق تهیه کنندگان دفاع می کند و می گوید: زحمات متولیان امر از تهیهکنندگان تا بسترهای انتشار این آثار باید به خلق ثروت بینجامد. ما با هر اتفاقی که موجب نقض حقوق شما شود برخورد میکنیم.
قائم مقام رئیس ساترا همچنین با قول مساعد به رفع موانع احتمالی بر سر راه صدور مجوز ساخت آثار در شبکه نمایش خانگی، از تهیهکنندگان آثار نمایش خانگی دعوت کرد با پیشنهادهای خود شیوههای تقویت ارتباط مؤثر با تهیهکننده و سازندگان این آثار را تقویت کنند.
اما تهیه کننده ها چه گفتند؟
در این جلسه تهیهکنندگانی چون: محمدرضا تختکشیان، محمد شایسته، محمدحسین قاسمی، اسماعیل عفیفه، علی اسدزاده، علی سرتیپی، مصطفی احمدی، مصطفی کیایی و مهدی فرجی نیز حضور داشتند که دیدگاههای مختلفی درباره چگونگی تقویت روابط دو طرف و همچنین کمک به جلوگیری از ضرر و زیان احتمالی به تولیدکنندگان آثار مطرح شد.
«آگاه نبودن تهیهکنندگان به ساختار نظارتی ساترا»، «داشتن نمایندهای از تهیهکنندگان در ساترا برای تعامل سازنده و بهتر»، «تسریع در صدور مجوز ساخت»، «رفع موانع تولید آثار با در نظر داشتن اشتغالزایی این حوزه» و «پرهیز از نگاه به تولیدات شبکه نمایش خانگی بهعنوان رقیب» ازجمله محورهایی بود که این تهیهکنندگان در نشست با قائممقام ساترا مطرح کردند.
نمایش سیگار در سریال «زخم کاری» اشتباه بود
محمدرضا تختکشیان در این نشست گفت: آمار ارائه شده درباره میزان مداخله ساترا در محتوای سریالهای شبکه نمایش خانگی نشان میدهد بیش از ۹۲ درصد از این محتوا مطابق قوانین این سازمان بوده که نشان دهنده شناخت تهیهکنندگان از چهارچوبها است.
او با اشاره به دیدگاههای مخاطبان درباره سریال «زخم کاری» و انتقادشان به نمایش بیش از حد سیگار کشیدن شخصیتهای این اثر توضیح داد: نمایش سیگار در سریال زخم کاری اشتباه بود و ما این انتقاد را میپذیریم. ما میخواهیم در چارچوبها کار کنیم و با آسیبهایی چون شبکههای ماهوارهای و سریالهای خارجی مقابله کنیم، پس باید برای این کار حمایت شویم و با تعامل با همدیگر تولید کنیم.
این صحبتهای تخت کشیان نشان می دهد که تهیه کنندگان از موضع قبلی خود عقب نشینی کرده اند و تلاش می کنند که بهانه به دست ساترا ندهند تا سرمایه آنها به خطر نیافتد.
همچنین علی سرتیپی، از تهیه کنندگان حاضر در این نشست، «استقبال مردم از سریالهای نمایش خانگی به جای سریالهای خارجی» را از نقاط قوتی دانست که باید قدر آن را دانست.
اسماعیل عفیفه هم در بخشی دیگر از این نشست با بیان سختیهای تولید سریال تلویزیونی در اوضاع اقتصادی کنونی گفت: ما در این شرایط تلاش میکنیم کار کنیم بدون اینکه اطمینانی به بازگشت سرمایه داشته باشیم.
اما نکته جالب ماجرا اظهارات عجیب مهدی فرجی تهیه کننده صدا و سیما و از مدیران سابق این سازمان است ، که ادعا می کند ساترا نگاه حذفی به محتوا ندارد ؛ او ادامه داد : بهترین روش برای ایجاد تعامل میان ساترا و سازندگان سریالهای شبکه نمایش آنلاین، روش برقراری گفتوگوست. ساختار باید به گونهای تعریف شود که سازندگان بتوانند با برقراری تعاملی سازنده با ساترا، ارتباط موثری برقرار کنند.