« شایا اسدی » می گوید علاقه مندان و دانشجویان موسیقی باید بدانند یادگیری سلفژ در دراز مدت امکان پذیر است و یادگیری این درس بر خلاف یادگیری درس های تئوری موسیقی که زمان مشخصی دارد شبیه به یادگیری ساز است و احتیاج به پختگی و زمان دارد.
شایا اسدی مدرس سلفژ در گفتگو با خبرنگار موسیقی دیباچه درباره آموزش سلفژ گفت: در ابتدا بهتر است راجع به پروسه یادگیری درس سلفژ صحبت کنم، این درس بر خلاف تصور خیلی از هنرجویان بسیار گسترده و یادگیری آن بسیار طولانی و زمان بر است. دلیل اشاره من بر خلاف تصور هنرجویان این است که متاسفانه خیلی از عزیزان زمانی به فکر یادگیری سلفژ می افتند که یا نزدیک آزمون پایان ترم هستند و یا برای ورود به دانشگاه نیاز به کسب امتیاز لازم در این درس پیدا می کنند و یا متاسفانه بعد از چند سال نوازندگی پی به اهمیت این درس می برند و تصمیم به یادگیری می گیرند.
او در ادامه بیان کرد: در حالیکه در کشورهایی که سیستم آموزشی اصولی موسیقی کلاسیک وجود دارد و این موسیقی در آن جا در جریان است در سن پایین وقتی هنرجو سازش را انتخاب می کند، همزمان با آن سلفژ را هم شروع می کند و تا پایان مقطع فوق لیسانس در کنار ساز به یادگیری این درس می پردازد. این پروسه حدود ۲۰ سال زمان می برد پس لازم است علاقه مندان و دانشجویان موسیقی بدانند یادگیری سلفژ در دراز مدت امکان پذیر است.
این هنرمند افزود: یادگیری این درس بر خلاف یادگیری درس های تئوری موسیقی که زمان مشخصی دارد شبیه به یادگیری ساز است و احتیاج به پختگی و زمان دارد. درس سلفژ از مواردی تشکیل شده که هر کدام از آن ها دارای گستردگی خاص خود هستند. یکی از این موارد تربیت شنوایی است که از شنیدن و خواندن درست یک صدا و تشخیص جهت حرکت آن شروع می شود و تا دو، سه و چهار صدا ادامه پیدا می کند.
این مدرس موسیقی در ادامه تاکید کرد: مبحث بعدی شنیدن یک خط ملودی، حفظ کردن و نوشتن آن است که به اصطلاح به این مهارت دیکته موسیقی می گویند که از نُت های پیوسته و ریتم های ساده در گام ماژور و انواع مینور شروع می شود تا به ریتم های ترکیبی و آلتراسیون ها و مدولاسیون ها می رسد و بعد همین روند تدریجی به دیکته های دو صدایی، سه صدایی و چهار صدایی تبدیل می شود. مهارت دیگر خواندن یک خط ملودی است ،به این معنی که هنرجو توانایی خواندن یک خط ملودی را حتی بدون کمک ساز پیدا می کند که اغلب اهمیت این مورد را به اشتباه فقط برای خوانندگان تصور می کنند در حالیکه برای یک نوازنده مهم است که توانایی خواندن خط ملودی را قبل از اجرا با ساز داشته باشد. این پروسه نیز موازی با دیکته موسیقی پیشرفت می کند و جلو می رود. از ابتدا تا نواختن و خواندن هم زمان با ساز پیانو که اوج مهارت نت خوانی شکل می گیرد.
وی در پایان گفت: مهارت دیگر آموزش ریتم است. اجرای ریتم در کلیدهای مختلف و دیکته ریتم به معنی نوشتن خط ریتم در حال اجرا است که روند رشد این مبحث از میزان های ساده شروع می شود و در ادامه میزان های ترکیبی و در آخر میزان های مختلط با پیچیدگی است. همچنین مهارت دیگر و بسیار مهم فواصل است یعنی پرش از صدایی به صدای دیگر که تشکیل دهنده خط ملودی هستند و بعد از آن تبدیل به آکوردهای سه صدایی و چهار صدایی و معکوس های آنها می شوند که هنرجویان باید قابلیت پرش از نتی به نت دیگر در کوتاه ترین زمان را پیدا کنند و باید توانایی تشخیص و ساختن آکوردهای سه صدایی و چهار صدایی و معکوس های آنها را نیز پیدا کنند.هدف من از این توضیحات آشنایی هر چه بیشتر و عمیق تر هنر جویان و علاقمندان به موسیقی به درس سلفژ است. نگرانی و غیر ممکن بودن در یادگیری این درس وجود ندارد فقط پروسه یادگیری طولانی است.
گفتگو از : غزاله سعادتی