داستان غم‌انگیز گردشگری در روزهای کرونایی آنقدر تکرار شده که حالا همه می‌دانند این صنعت تازه نفس چه زیان‌هایی از این ویروس ناخوانده دیده است و شاید جای زخم‌هایی که کرونا بر پیکره گردشگری وارد کرده به این زودی‌ها التیام پیدا نکند.
شاید غم انگیزترین بخش داستان مربوط به کسانی است که نقش مهم و انکارناپذیری در شناساندن فرهنگ، تاریخ و هنر دارند و با تخصصشان جزء لاینفک صنعت گردشگری محسوب می‌شوند، «راهنمایان گردشگری» همان گروهی هستند که روزهای سپری شده را در تنگنا گذرانده‌اند.
رئیس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان همدان درباره حال و روز راهنمایان گردشگری در روزهای کرونایی گفت: پیش از شیوع کروناویروس گردشگری کشور وارد رکود شده بود، از زمان شیوع این بیماری راهنمایان به طور کامل از حرفه خود بیکار شدند و با آغاز موج دوم فصل تابستان را هم از دست داده و هیچ درآمدی نداشتند.
مهرداد ضیائی‌مهر توضیح داد: از آنجا که راهنمایان گردشگری بیمه تأمین اجتماعی نبودند، مشمول بیمه بیکاری هم نشدند بنابراین دولت وعده داد تسهیلات ۱۶ میلیون تومانی به آن‌ها تعلق می‌گیرد که پس از رایزنی‌های فراوان شش میلیون تومان با شرایط سختگیرانه به راهنمایان تعلق گرفت و تنها ۲۰ درصد از راهنمایان همدان توانستند از آن استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه راهنمایان گردشگری به سفیران صلح و سفیران فرهنگی مشهور هستند، افزود: پس از شکل گرفتن سفر راهنمایان بیشترین زحمت را تقبل می‌کنند اما تاکنون اهمیتی به آن‌ها داده نشده است و در این ایام هم نتوانستند از هیچ امتیازی استفاده کنند.
ضیائی‌مهر بیان کرد: باید در دوران شیوع کرونا مبالغ بلاعوضی برای راهنمایان درنظر می‌گرفتند و اداره کل میراث فرهنگی در بحث آموزشی ورود پیدا می‌کرد تا راهنمایان از آموزش عقب نمانند و در دوران پساکرونا بتوانند آمادگی کامل را داشته باشند.
ضیائی مهر افزود: معاونت میراث فرهنگی کشور باید ضوابطی داشته باشد که راهنمایان در مجموعه‌های گردشگری مثل هتل‌ها، هتل آپارتمان‌ها و شرکت‌های گردشکری مشغول به کار شوند.
وی بیان کرد: به هر حال این دوران به اتمام می‌رسد، چرخه گردشگری به فعالیت خود بازمی‌گردد و راهنمایان گردشگری هم از آن مستثنی نیستند بنابراین امیدواریم از این دوران گذر کرده تا راهنماها به شغل و درآمد خود بازگردند.
ضیائی‌مهر با اشاره به اینکه در این ایام هیچ یک از تأسیسات گردشگری درآمدی نداشتند، اظهار کرد: تمام دستگاه‌ها باید برای توسعه گردشگری کمک کنند، در چنین شرایطی شورای شهر، شهرداری و استانداری باید ورود می‌کردند اما تاکنون این اتفاق نیفتاده و هیچ کمکی از هیچ ارگانی به راهنمایان گردشگری نشده است.
یک راهنمای گردشگری هم در این باره به خبرنگار ایسنا گفت: در کشور حدود ۱۳ هزار راهنمای گردشگری کارت‌دار وجود دارد که حدود ۱۴۰ نفر از آن‌ها در استان همدان هستند.
بهنام نادری با اشاره به اینکه با شیوع کرونا تمام راهنمایان گردشگری جهان بیکار شدند، توضیح داد: تفاوتی که بین ما و راهنمایان سراسر جهان وجود دارد این است که فعالان گردشگری در دنیا حمایت‌های سازمانی می‌شوند؛ به طور مثال وزارت میراث فرهنگی در ابتدای ایجاد آژانس مدیر را مکلف می‌کند مدیر فنی استخدام کند اما این اتفاق نمی‌افتد و متأسفانه این وزارتخانه با وجود اینکه راهنمایان سرگل آژانس‌ها هستند، درباره استخدام آن‌ها جدیت ندارد.
وی ادامه داد: در استان همدان حدود ۶۰ آژانس وجود دارد و اگر هر آژانس دو راهنما را برای سفرها به کارگیرد، راهنمای بیکار نخواهیم داشت، از طرف دیگر وزارت میراث فرهنگی در رابطه با موضوع کرونا هیچ طرح و برنامه‌ای برای فعالان گردشگری نداشت.
نادری با اشاره به اینکه گردشگری از دی‌ماه سال قبل تعطیل است، اظهار کرد: توجه میراث فرهنگی از ابتدای شیوع کروناویروس به تأسیسات گردشگری و به ویژه هتلداران بود و ۱۶ میلیون تسهیلات برای گردشگری پیش بینی شد که مورد استقبال قرار نگرفت.
وی مطرح کرد: از یک ماه قبل وام شش میلیونی برای راهنمایان گردشگری و اقامتگاه‌های بومگردی درنظر گرفته شد که تعداد زیادی از فعالان این حوزه‌ها نتوانستند در سامانه ثبت نام کنند.
نادری با بیان اینکه این رسته شغلی هنوز وجود ندارد، گفت: امیدواریم وزارت میراث فرهنگی برنامه مشخصی برای راهنمایان داشته باشد، از طرف دیگر بسیاری از راهنمایان گردشگری کشور به دنبال تغییر شغل هستند و اگر این اتفاق بیفتد گردشگری پساکرونایی نیروی انسانی خود را از دست داده و پس رفت می‌کند.
وی با اشاره به اینکه هر راهنما حدود دو سال از وقت و هزینه خود را برای دریافت مجوز گذاشته است، اظهار کرد: از هم اکنون باید به فکر بعد از کرونا باشیم، بعضی از هتل‌ها و بومگردی‌ها به دنبال تغیبر کاربری هستند و این ضربه زیادی به گردشگری خواهد زد همچنین به نظر می‌رسد وزارت میراث فرهنگی چشم انداز مشخصی برای راهنمایان گردشگری ندارد.
یک راهنمای گردشگری دیگر هم با بیان اینکه حال راهنمایان گردشگری خوب نیست، مطرح کرد: گردشگری ارتباط مسقیمی با امنیت و وضعیت اقتصادی هر جامعه دارد و وقتی این‌ها دچار خدشه شوند باعث می‌شود گردشگری تحت‌الشعاع قرار گیرد.
محمود فارسی گفت: پیش از شیوع کروناویروس هم اوضاع گردشگری خوب نبود و بیش از یکسال است که گردشگری اوضاعی فاجعه بار دارد به طوریکه همه فعالان در بخش‌های مختلف گردشگری بیکار و به دنبال یافتن شغل دیگری هستند.
وی با بیان اینکه کرونا تیر خلاص را به صنعت گردشگری زد، توضیح داد: راهنمایان گردشگری جزئی از خانواده گردشگری محسوب می‌شوند، تسهیلاتی با سود ۱۲ درصد به آن‌ها وعده داده شد که به علت مشکل سایت بسیاری از همکاران موفق به ثبت نام نشدند.
فارسی ادامه داد: راهنمایان از بیمه محروم هستند و اداره تأمین اجتماعی آن‌ها را نمی‌پذیرد و شغلشان را به رسمیت نمی‌شناسد، مجلس شورای اسلامی هم هنوز آن را به عنوان شغل تصویب نکرده است، اینکه راهنمایان گردشگری باید انتظار حمایت از چه شخص یا ارگانی را داشته باشند، جای سوال است؟
وی با بیان اینکه هیچ حمایتی از راهنمایان گردشگری نشده است، گفت: زمانی که گردشگر فراوان است و همایش و سمینارهای فراوان برگزار می‌شود انتظارات از راهنمایان زیاد است اما امروز که دچار رکود در صنعت گردشگری شدیم، راهنمایان فراموش شده‌اند.
اینطور که پیداست فراموشی مسئولان راهنمایان گردشگری را به شدت آزار می دهد و گردشگری پساکرونا به سختی می تواند احیاء شود چراکه قدر داشته ها را باید همیشه دانست و از دست دادنشان خسرانی است که شاید قابل جبران نباشد.
