مخالفت خانواده ها

«زینب» و « روح الله» زوجی هستند که با داشتن یک فرزند پسر 3-4 ساله فعالیت زیادی در اینستاگرام دارند. زینب کارش را از یک رژیم ساده غذایی شروع کرده و این روزها به یاددادن بستن مدلهای مختلف روسری رسیده است. تعریف می­کند:« اولش صرفا برای اینکه در رژیمی که گرفته بودم تشویق بشوم وارد اینستا گرام شدم و کم­ کم آمدم روزمرگی هایم را گذاشتم و در حال حاضر به نوعی تبدیل به پیج حجاب شده است. دیده بودم که پیج های ترکی در این زمینه فعالیت می­کنند و گفتم چرا خودما حجاب را ترویج ندهیم؟ شروع کردم آموزش جلوی آینه به تدریج تعداد فالوورهایم از 800 نفر به 74 هزار نفر رسید. من و روح الله هردو از خانواده های بسیار بسیار مذهبی هستیم. ابتدا حتی روح الله هم مخالف بود و مدتها طول کشید تا توانستم روح الله را راضی کنم. خانواده ها وقتی باخبر شدند مخالفتهای آنها شروع شد که نباید فیلم و عکس دختر و عروسمان در شبکه های مجازی پخش شود!!. من با دلیل و منطق با خانواده هایمان صحبت کردم که کار من برخلاف شرع و قانون نیست و من می­ خواهم حجاب را ترویج دهم. بالاخره با صحبتهای من و روح الله خانوادها کمی کوتاه آمدند ولی هنوز مخالفت دارند اما نسبت به اوایل کمتر شده است.»

حد مجاز

برای اینکه بدانیم تا چه حد مجاز هستیم زندگی شخصی مان را در فضای مجازی به نمایش بگذاریم اول باید حریم خصوصی و شخصی و مرز این حریم را بشناسیم. حجت‌الاسلام« محمد برمایی» مشاورخانواده می­گوید:« هر انسانی برحسب نظام ارزشی و فرهنگش در زندگی مرزها و خط­کشی­هایی دارد و براساس این خط­کشی و مرزبندی­ها حریم خصوصی­اش مشخص می­شود. البته ما مبتنی بر نظام ارزشی جامعه هم حریم­ شخصی را تعریف می­کنیم. بنابرین حریم خصوصی و فضای شخصی شامل نظامهای ارزشی فرد مبتنی بر نظامهای ارزشی جامعه و فرهنگی که در آن رشد کرده، است. ما تا چه حد مجاز هستیم زندگی شخصی مان را در فضای مجازی به نمایش بگذاریم؟ پاسخ این است: تاحدی که اول احساس ناامنی و عدم امنیت برای زندگی شخصی­مان ایجاد نشود و دوم احساس نا امنی برای جامعه مان ایجاد نکنیم .»

خودزنی

گذاشتن عکس خانوادگی در شبکه اجتماعی مثل باز کردن پنجره خانه به کوچه است بدون پرده که هرکس که رد می­شود قسمتی از خانه و وضعیت زندگی ما را می­بیند و نظر می­دهد و قضاوت می­کند. این مواقع زندگی زوج زیر ذره بین تعدادزیادی از مردم است. زینب می­گوید:« خواسته یا ناخواسته ما زیر ذره بین قرار گرفتیه ایم مثلا خیلی حرفها، کامنتها و انتقادها اگر جایی می­رویم مدام سوال می­پرسند که چجوری بود؟ و مدام نظر می­دهند من این زیاد زیر ذره بین بودن را دوست ندارم.» نمایش وارائه زندگی و فضای خصوصی ممکن است چه آسیبهایی به رابطه زوجین بزند مجری برنامه دعوت تلویزیون پاسخ می­دهد:« به طور کلی اینکه این همه در فضای مجازی از زندگی خصوصی­مان حرف می­زنیم، نمایش می­دهیم، به تصویر می­کشیم و آدمها را از زندگی خصوصی­مان مطلع می­کنیم؛ چه با حدود شرعی و حجاب و چه بی­حدودی شرعی آسیبهای مشترکی برای همه ما خواهد داشت. ما همه از میزان نفوذ شبکه های اجتماعی باخبرهستیم به همان اندازه که دسترسی به شبکه های مجازی داریم به همان اندازه از سواد رسانه ای کافی برخوردار نیستیم. ما وقتی موضوعات خصوصی­مان را در شبکه ها ی اجتماعی عمومی به اشتراک می­گذاریم ناخواسته خود زنی می­کنیم و مخاطبین را وادار به قضاوتهای درست و غلط می­کنیم و تله خطاهای شناختی را برای همه آنها باز می­نماییم.»

چشم بد

سارا و حمید زوجی هستند که در زمینه مدلینگ در اینستا فعالیت می­کنند. سارا می­گوید:« ما از زمان آشنایی و نامزدی شروع به فعالیت دراینستا کردیم وچون من طراح لباس هستم به طور جدی به سمت طراحی ست لباس رفتیم و خیلی مورد استقبال قرار گرفت و درحال حاضر 100k فالوور داریم و زندگی مان از این راه می­چرخد. ما به تازگی به سرخانه و زندگی­مان رفته ایم. ما زن و شوهرهستیم گاهی مثل همه زن و شوهرها دعوایمان می­شود و گاهی غمگین هستیم اما مجبوریم مدام ادای افراد خوشحال را در بیاوریم و این گاهی عذاب­آور می­شود. حتی من آدم خرافی نیستم خیلی وقتها پیش آمده است که وقتی یک عکس عاشقانه می­گذاریم با شوهرم دعوایمان می­شود مادرم این مواقع می­گوید: مردم زندگی شما را چشم می­زنند!!.» برمایی با اشاره به اینکه گاهی خانمهای محجبه از زندگی شخصی­شان می­گویند بدون اینکه خودشان پیدا باشند، اما از یک سفره رنگین و از یک حال خوب حرف می­زنند می­گوید:« آن حال خوب ممکن است یک ساعت یا یکروز آن آدم باشد اما ممکن است ماهها اثر عمیق منفی بر روان فردی که آن امکانات را ندارد بگذارد. یک آدم حتی با رعایت حدود شرعی هم می­تواند حسادت دیگران را برانگیزد. نکته خیلی مهم اینکه فضای نمایش زندگی شخصی من اوقات فراغت و سواد رسانه ای مخاطب من را بالا نمی بردبلکه صفتهای جمعی زشتی مثل حسودی، سوظن، کنجکاوی در زندگی شخصی افراد و حتی گاهی زمینه بی­تعهدی را ایجاد می­کند.»

تله شخصیتی

به گفته روانشناسان آنهایی که به سمت افراط در این قضیه پیش می­روند حتما دچار تله های شخصیتی یا خدای نکرده عدم سلامت روانی هستند. برمایی صحبتهایش را اینطور ادامه می­دهد:« شبکه های اجتماعی شبکه های بدی نیستند اما استفاده افراطی از آن تبعات بدی برای زوج و فرد خواهد داشت.یک خبر بسیار بد دارم. اکثر زوج هایی که مدام روابط عاطفی خودشان را درشبکه ها اجتماعی نمایش می­دهند از زندگی موفق و استانداردی برخوردار نیستند! این که هوار بکشی مردم ما چقدر خوشبختیم خودش دلیلی بر حال خرابی آن آدم است چون یک آدم تایید طلب، یک آدم خود کم بین، به دنبال این است که نظر دیگران را نسبت به زندگی خودش بدانند و در معرض قضاوت قرار بدهد. نکته خیلی مهم تر اینکه افشای روابط و احساسات خصوصی و خاطرات دونفره که می­تواند برای دو نفر در طول زندگی مشترک و عاشقانه شان یک نماد دونفره باشد اتفاقا می­تواند برای زوج های دیگر حال به هم زن و حال خراب کن بشود!! و سلامت زندگی دیگران را به خطر بیند­ازد. خیلی عجیب است که بگویم بعضی از زوجهایی که در این فضای مجازی دارند فعالیت می­کنند و من با آنها در ارتباط هستم رویه مشترکی ندارند معمولا یکی از این زوجها از روند مدیریت صفحه اینستاگرامی که بین خودش و همسرش است ناراضی است و نسبت به بعضی از پست و بعضی از عکسها و واکنشهای مردم متفاوت از همسرش فکر می کند خود این تفاوت رویه باعث تعارض و اختلافات بسیار حل نشدنی بین زوجین خواهد شد. زینب در این باره می­گوید:« روح الله در کار کامپیوتر است در فضای مجازی خیلی به من کمک می­کند و ایده های خوب می­دهد و همین باعث شده است که با هم پیش برویم و از آسیبها در این فضا جلوگیری کمک کنیم. شرکت وهمکاری جفتمان در این فضا خیلی کمک می­کند که از این آسیب ها دور باشیم.»

اسپانسرینگ

شرایط اقتصادی جامعه جوری است که خیلی ها در شبکه اجتماعی کسب معاش می­کنند. سارا و حمید از زوجهایی هستند که زندگی شان از این طریق می­چرخد و به قول خودشان با تبلیغ هرچی که به پستشان بخورد کسب درآمد می­کنند. نظر این کارشناس خانواده درباره اسپانسرینگ این است:« اصلا اشکال ندارد که زوجها کار اسپانسرینگ انجام بدهند اما 3 نکته را رعایت کنید:1- لطفا حیا اجتماعی را خدشه دار نکنید -2 احساسات و خلق منفی دیگران را جریحه دار نکنید. -3 جامعه را به سمت مصرف گرایی نبرید! . تله زوجهایی که در فضای مجازی کسب معاش و درآمد می­کنند اما مدلینگ این کار را بلد نیستند مدلها و طراحان لباس و کسانی که در این حوزه ست لباس کار می­کنند و به صورت زوج خیلی هم جذاب هستند. اثبات زندگی شاد و عاشقانه برای دیگران و تقلا برای اینکه حالمان خیلی خوبه این یک تله روانی است برای من و همسرم و برای همه زوجها که در این فضا کار می­کنندکه خبرهای خوبی از سلامت روانی طرف مقابل به ما نمی­دهد. یادمان نرود دیگران تاییدمان نمی­کنند بلکه دیگران تله تایید طلبی ما را عمیق تر می­کنند. و تله بعدی تله خود شیفتگی است. خودشیفتگی بالای من نوعی ممکن است در دیگران حس خودکم بینی را القا کند لطفا مراقب باشید احساسات و خلق منفی دیگران را برانگیخته نکنیم که خودمان آسیب می­بینیم.»

ترغیب به ازدواج

مهسا و علیرضا زوجهایی هستند که در سن تقریبا پایین و با امکانات کم زندگی زناشویی شان را آغاز کرده اند و خودشان می­گویند برای تبلیغ جوانها به ازدواج و سبک زندگی اسلامی فعالیت می­کنند وبه گفته خودشان تا همه دوستانشان را متاهل نکنند دست از این فعالیت برنمی­دارند!. حاج آقا برمایی در این باره می­گوید:« خیلی مراقب باشید و توروخدا کاری نکنید که درآن تخصص ندارید. یادمان نرود تبلیغ سبک زندگی ساده ایرانی و اسلامی با ذات این کار در فضای مجازی در تعارض است.!!.»

نیتمان از حضور در شبکه های مجازی هرچه می­خواهد باشد: کسب درآمد، ترویج یک عقیده یا تشویق جوانها به ازدواج و حجاب....اما باید مراقب تله هایی که در شبکه های مجازی هست باشیم و هرچند وقت درمیان برای اینکه رضایت زندگی مشترکمان را بالاببریم مدتی کوتاه از فضای مجازی دور بشویم و در گذاشتن یک عکس یا پست نیت درست داشته باشیم و تقوای شخصی را رعایت کنیم. حواسمان به زندگی دیگران باشد نکند کاری کنیم و چنان زندگی و عشقمان را رویایی نشان دهیم که زندگی واقعی دیگران را خراب کنیم.