مهندس امیر
علیپور رئیس کنترل و نظارت هوشمند سازمان تاکسیرانی شهرداری تهران به دیباچه
گفت: برخلاف تصور مردم امروزه در ایران، استارتاپهای ارایه دهنده سرویس خدمات
ارسال تاکسی از طریق اپلیکیشن و بر بستر اینترنت که به غلط در میان مردم به تاکسی
اینرنتی مصطلح شده است، از منظر مالی سود عملیاتی نداشته و به شدت هم در زیان
انباشته میباشند.
تعاریف درآمدی
در کسب و کارهای استارتاپی کاملا با تعاریف در مشاغل سنتی متفاوت است. برندیگ،
انتشار، حجم و کیفیت داده های گردآوری
شده، نرخ رشد و ... در یک کسب و کار استارتاپی دارای ارزش است که از نگاه مالی
شاید ارزش به حساب نیاید، در کل کسب و کارهای اینترنتی یک سرمایه گذار صبور و با
پذیرش خطر سرمایه گذاری بالا میخواهد که توان تحمل 5،6 ساله برای بازگشت سرمایه
خود را داشته باشد.
البته در ایران این خدمات میتوانست زمان بازگشت
سرمایه به مراتب پایینتری داشته باشد اما آنچه در میان این شرکتها میبینیم در
بیشتر مواقع رقابتی ناسالم برای حذف رقبا از گردونه کار است و برای رضایت راننده و
شهروند به جای بالا بردن کیفیت سرویس و خدمات از مشوقهای ریالی و تخفیفات خارج از
منطق استفاده میشود که باعث میگردد با وجود گردش مالی بالای این خدمات در کشور،
در نهایت این سیستمها نه تنها قابلیت نشان دادن سود را در ترازنامه مالی خود
نداشته باشند، بلکه هر دوره به زیان انباشته آنها نیز افزوده میشود.
در مورد اینکه
برخی از این مشوقها در جهت توسعه بازار و از سیاستهای سرمایهای شرکتهاست بحثی
نیست، اما آنچه در این مقال بیش از پیش به چشم میآید این است که رقابت بیشتر به
رقابت سرمایهای تبدیل شده تا رقابت بر سر کیفیت خدمات، در هر مقطعی که یکی از
مجموعه ها توانمندی جذب سرمایه را داشته باشد سهم بازار بیشتری را بواسطه توسعه
مشوقها میان شهروندان و رانندگان در آن مقطع بدست می آورند. این درحالیست که
تجربه نشان داده در میان مدت شهروندان
ارتقای کیفیت خدمات را ارجح دانسته و برای سرویس بهتر وفاداری لازم را به سرویسدهنده
خواهند داشت.
در راستای
تحقق یکی از همین استارتاپ ها تاکسی های اینترنتی قرار دارد که مدتی است به صورت
جدی شروع به فعالیت کرده است و در راستای خدمات رسانی به شهروندان تهرانی و حتی
درسایر شهرها گسترش پیدا کرده اند، از این رو خبرنگار دیباچه با یکی از مدیران
شهرداری در حوزه حمل و نقل عمومی (تاکسیرانی) در این باره به بحث و گفتگو نشسته تا
محاسن و معایب این سرویس خدمات حمل و نقل اینترنتی را بررسی کند.
مهندس امیر
علیپور رئیس کنترل و نظارت هوشمند سازمان تاکسیرانی شهرداری تهران پیرامون مزایای
تاکسی های اینترنتی گفت: یکی از مزایایی که تاکسی های اینترنتی دارند این است که
استفاده از این سرویسها مشکل جای پارک خودرو را برای شهروندان حل مینماید و دیگر
نیازی به جستجو برای جای پارک خودرو نیست. دومین مزیت این تاکسی ها این است که اگر
مدل اشتراکی سفر بوجود بیاید به کاهش ترافیک کمک میکند چند مسافره تک سرنشین داخل
یک خودرو بنشینند و به سفر خود بپردازند.
وی افزود:
دادههای گردآوری شده در این سامانهها نیز برای بخشهای مختلف ارزشمند است.بعنوان
مثال اگر داده سفری که در این سامانهها گردآوری میشود، تجمیع و تبدیل به گزارشات
کلان شود میتواند کمک بزرگی برای مدیریت شهری باشد و در تصمیم سازی های شهری
تاثیرگذار باشد.این نکته نیز میتواند بعنوان مزیتی برای رواج این سرویسها در سطح
شهر باشد.
رئیس کنترل و
نظارت هوشمند سازمان تاکسیرانی شهرداری تهران پیرامون معایبی که این استارتاپها می
توانند داشته باشند، افزود: مهمترین معایب این خودروها افزایش ترافیک و کدر شدن
منظر شهری است و در حال حاضر استفاده از خودروهایی که عمری بالای بیش از15 سال
دارند در این سرویسها بیش از پیش مشاهده میشود. این خودروها از نظر آلایندگی به
شدت آلاینده تر و از نظر زیبایی به شدت به نازیبایی شهر افزوده است.
وی ادامه داد:
مثال ساده این موضوع این است که به عنوان مثال فردی از منزل به محل کار برود و دو
گزینه پیش روی خود دارد گزینه اول این است که از خودروی شخصی خود استفاده کند و
گزینه دوم این است که با سرویس های اینترنتی به سر کار رود. اگر از سرویس آنلاین
استفاده کند مجبور است از خودرویی که کیفیت پایین تری دارد ولی صرفه بیشتری برای
مصرف کنندگان دارد استفاده نماید. در این صورت یک خودرو با آلایندگی بیشتر در سطح
شهر حرکت میکند و مردم تصویری از یک خودرو با کیفیتی بسیار پایین را مشاهده می
کنند و افزایش آلایندگی و کاهش کیفیت منظر شهری پیش میآید.
علیپور تصریح
کرد: نکته ای دیگر که باید به آن پرداخت افرادی هستند که از شهرستانها به تهران
آمده و چند نفره و با یک خودرو اقدام به جابجایی مسافرین در شهر می کنند. این
افراد عمدتا شب را در خودرو خود میخوابند. این سبک از زندگی مستعد بزه و مفسده
اجتماعی است و زمانی که از چنین سرویسی با چنین شمایلی استفاده می کنیم ریسک امنیت
سفر شهروندان را بالا بردهایم.
وی در پاسخ به
سوال خبرنگار دیباچه پیرامون اینکه شهرداری در قبال درآمد میلیاردی که تاکسی های
اینترنتی دارند چه سهمی دارد، اظهار داشت: اینکه فکر کنید تاکسی های اینترنتی
درآمد بالایی دارند فکری کاملا اشتباه است چرا که ورودی این کسب وکارها بالاست اما
به دلیل مدل کسب و کاری که در پیش گرفته اند و هزینههای مشوقهای گاها غیر منطقی به
راننده و مسافر، رضایت مسافر و راننده را بوجود آورده اند اما خود در رقابتی
ناسالم با یکدیگر قرار دارند و این رقابت ناسالم باعث شده که به لحاظ ریالی نه
تنها سود کسب و کاری نداشته باشند بلکه تا به امروز به مرحله سوددهی نرسیده باشند.
علیپور اضافه
کرد:گردش مالی بالایی در این سامانه وجود دارد اما ته آن عدد و رقم خوشایندی نیست
و بیشتر اتفاقی که در این سامانهها افتاده است، بحث برندینگ و کسب سهم بازار به
هر قیمتی است.
وی افزود:
شهرداری در فضایی است که می گوید بیایید و یکسری استاندارد را که در دراز مدت به
سود شهر و شهروندان است را بپذیرید و بر مبنای مدل رگولاتوری که درباره آن صحبت می
شود کارتان را انجام دهید. این استانداردها در خصوص نحوه پذیرش رانندگان و
خودروهاست و راننده و خودروی مورد استفاده در این سرویسها بایستی دارای یک حداقلی
از کیفیت و تضامین باشند. در این راستا شهرداری تهران با چند مجموعه در حال فعالیت
است.
علیپور خاطر
نشان ساخت: نکته ای را باید پذیرفت که سازمان تاکسیرانی به هیچ وجه رقیب این نوع
از کسب و کارها نیست و علاقمند است که با استارتاپ ها همکاری کند و با استارتاپ هایی که در قالب احترام به
قوانین، ارزشی را برای حمل و نقل درون شهری بوجود آورده و یا مشکلی را از سازمان
رفع مینماید همکاری داشته است.
وی در پایان
یادآور شد: در حال حاضر 9 استارتاپ با سازمان در بخشهای مختلف همکاری تنگاتنگی
دارند که تعدادی از آنها در حوزه ارایه خدمات بر خط جابجایی مسافر است.باید
قانونمندی را در ارایه سرویسهای شهری پذیرفت، استارتاپها بعنوان یکی از بهترین
روشهای حل مشکلات شهرداری مورد وثوق شهرداریها هستند و اگر خط قرمزها را رعایت
کنند و از آن تخطی نکنند همکاری با ایشان مطلوبیت لازم را دارد و این همه چیزی است
که مدیریت شهری از استارتاپ ها توقع دارد.
گفت و گو از : آذر رجبی