فاطمه شعبانی : درخبرها داشتیم که هیئت وزیران به صورت یک طرفه روادید را برای گردشگران چینی لغو کرد و اتباع چینی در هربار سفر به ایران 21 روز اجازه اقامت بدون روادید خواهند داشت. لغو روادید یکی از ابزارهای تسهیل سفر است و معمولا کشورها برای اینکه اتباع کشور مقابل راحت­تر بتوانند به کشورشان سفر کنند، لغو روادید می­کنند و این پروسه گرفتن روادید حذف می­شود تا گردشگر بدون هزینه و بدون صرف زمان برای گرفتن روادید بتواند به کشور مقصد سفر کند. دکتر« محمدابراهیم لاریجانی» مدیرکل بازاریابی و تبلیغات سازمان میراث فرهنگی معتقد است:« حتی اگر کشور تحریم نبود و حتی اگر ما مشکل فروش نفت نداشتیم باز هم باید به توسعه گردشگری فکر می­کردیم! »

لغو روادید گردشگران چینی به چه منظوری صورت گرفته است ؟

چین سالانه150 میلیون توریست به کشورهای دنیا اعزام می­کند که برای حضور در ایران هم علاقه مند هستند. سالانه حدود180 هزار توریست چینی به فرودگاه امام خمینی(ره) می ­آیند و به کشورهای اروپایی ترانزیت می­شوند. اینها 5-15 ساعت در فرودگاه منتظر می­مانند تا باپرواز بعدی به مقاصد اصلی­شان بروند. به این نتیجه رسیدیم که اگر روادید را برای گردشگرچینی حذف کنیم ، برای این حجم از گردشگر چینی که در فرودگاه امام خمینی(ره) منتظر ترانزیت شدن به کشورهای دیگر هستند، ایجاد انگیزه می­شود که این چند ساعت را به جای ماندن در فرودگاه بدون هیچ هزینه ای در شهر تهران گشت بزنند و برگردند. لغو روادید هم یک نوع تشویق و امتیاز، هم تسهیل سفرمحسوب می­شود.

چرا 21 روز؟

چون اغلب تورهای ما 15 روزه هستند، پیشنهاد اولیه وزارت امور خارجه 15 روز بود اما برای اینکه گردشگران چه آنها که با آژانسها و چه آنها که به صورت انفرادی به ایران سفر می­کنند، استرسی وجود نداشته باشد، سازمان گردشگری مکاتباتی داشت و پیشنهاد زمان یک ماهه داد اما وزارت امور خارجه با 21 روز موافقت کرد و ابلاغ شده است.

این لغو روادید موجب ورود بی ضابطه گردشگر و اقامت در مراکز غیر رسمی نمی­شود؟

اگر سیستم نظارتی ما مناسب باشد و هتلها قیمتهای مناسبی بدهند این اتفاق نمی­ افتد. به هرحال ما که با چین هم مرز نیستیم و گردشگران چینی نمی­توانند از مرز زمینی واردکشور شوند و مبادی ورودی شان هوایی است و اگر در مبادی ورودی چون فرودگاه امام و بقیه فرودگاههای بین المللی دفاتر خدمات مسافرتی فعالی وجود داشته باشد که پکیچ قیمت مناسب بدهد چرا باید اینها از مراکز غیر مجاز استفاده کنند؟ این اتفاق زمانی پیش می­آید که دفاتر ما آمادگی نداشته باشند یا هتلهای ما بخواهند گران حساب کننند یا مابرایشان برنامه ریزی نداشته باشیم. خوشبختانه دفاتر و هتل­های ما برای اینکه گردشگر چینی از مراکز رسمی ما استفاده بکند قیمتهای خوبی را تدارک دیده اند. ممکن است بخشی از این گردشگران در مراکزی غیر از هتل اقامت کنند مگر ما ایرانی ها که به کشورهای دیگر می­رویم همه مان از هتل استفاده می­کنیم؟ بعضی از ایرانی ها که به ترکیه می­روند آپارتمان اجاره می­کنند؟ یا به مهمان پذیر، پانسیون و انواع و اقسام اقامتگاهها یا منزل ایرانیان مقیم ترکیه می­روند. ما باید این حق را باید برای گردشگر چینی قائل باشیم که با بودجه ای که دارد به ایران سفر کند. ممکن است آنها اقوامی در ایران داشته باشند یا دانشجویان و تجار چینی و این از رفتار توریست در همه دنیا تبعیت می­کند که از انواع و اقسام مراکز اقامتی استفاده می­کنند.

قبل از تصویب لغو روادید، چین در کجای صنعت گردشگری ما قرار داشت؟

در مطالعات 4-5 سال قبل ما، معمولا بازارهای هدف ما چین و کشورهای همسایه نبودند. براساس مطالعات قبلی یک بازار هدفی بود که 36 کشور را در 2 دسته 18 تایی تقسیم می­کرد 18 تا اول و 18 تا دوم و چین در 18 تای دوم قرار داشت اما درمطالعات ما از اواسط سال 97 آغاز شد و اوایل 98 به اتمام رسید 60 شاخص را در 74 کشور بررسی و30 کشور را انتخاب کردیم. در واقع این 30 کشور به 4 گروه دسته بندی کردیم . در دسته بندی الویت یک و 2 ما 5 کشور وجود دارند و در الویت 3 و 4 ما 10 کشور. در واقع 5 کشور الویت یک ما هستند و الان چین جز الویت دسته یک و الویت اول و تمرکزما روی بازار چین است .

با توجه به اینکه شما مدیرکل بازاریابی و تبلیغات سازمان گردشگری هستید برای جذب توریست چه کار تبلیغی و بازاریابی شده است؟

حضور در 4 نمایشگاه در کشور چین جز برنامه های سال جاری است که تا به حال در 2 نمایشگاه حاضر شدیم و در ادامه سال در 2 نمایشگاه دیگر حضور پیدا می­کنیم. حدود 4 تور آشنا سازی از چین به ایران برگزار خواهیم کرد که تورلیدرها، روزنامه­ نگارها و بلاگرها از چین به ایران خواهند آمد و ایران را می­شناسند و در کشور خودشان معرفی می­کنند. یکی از 4 تور برگزار شده است و در ادامه سال بقیه برگزار خواهد شد. 7 هفته فرهنگی در 8-7 استان چین پیش بینی کردیم- تمام کشور چین مدنظرمانیست- ما اقلام تبلیغاتی به زبان چینی نداشتیم که چاپ کردیم. روی سایت ویزیت ایران که سایت رسمی جمهوری اسلامی ایران در گردشگری است زبان چینی را هم اضافه کردیم و روی وب سایتهای ادارات کل 8 استان احتمالا مقصد گردشگران چینی خواهد بود، فایل بروشور به زبان چینی گذاشتیم که اگر در فضای مجازی سرچ کنند با زبان چینی اطلاعات داشته باشیم. همه چینی ها شبانه روز از پیام رسان وی چت و تیک توک استفاده می­کنند و همه اطلاعاتشان را از وی چت و تیک توک می­گیرند حتی مبادلات بانکی­شان را با وی چت انجام می­دهند؛ داریم صفحه رسمی جمهوری اسلامی ایران را بارگذاری می­کنیم و این باعث می­شود تولید محتوا کنیم و فیلم و عکس از گردشگری ایران در فضای مجازی بگذاریم. سفارت و رایزنی جمهوری اسلامی ایران در چین آمادگی دارد که اقلام تبلیغاتی که ما داریم و سایر روشهای اطلاع رسانی را در چین توزیع کند. در حوزه دیجیتال مارکتینگ در حوزه ایجاد اپلیکیشن هایی به زبان چینی ، تربیت راهنمایان چینی زبان، توسعه رستورانهای چینی درکشور، ایجاد دفاتر اطلاع رسانی در کشور چین اینها اقدامات درازمدت­تری است که نیاز به تامین اعتبار دارد که ان شاالله در سال جاری دنبال می­کنیم. یکسری اقدامات نیاز به تامین اعتبار دارد و باید برایش اعتبارات ارزی در نظر گرفته شود.

با توجه به شرایط تحریم، پیش بینی می­کنید سرمایه گذاری در صنعت گردشگری جواب بدهد؟

حتی اگر کشور تحریم نبود و حتی اگر ما مشکل فروش نفت نداشتیم باز هم باید به توسعه گردشگری فکر می­کردیم! حالا که در شرایط تحریم هستیم قطعا گردشگری می­تواند پیوند دهنده کشور ما با اقتصاد جهانی باشد، از طرفی توریستها واقعیت ایران را ببینند که کشور و ملت ایران با تمام تحریم ها روی پا است و کشور درمسیر توسعه قرار دارد و نشاط بین مردم جریان دارد. باحضور گردشگر تبلیغ خوبی ­می­شود و این پیام روشن را به کشورهای دیگر می­دهیم که گرچه کارما سخت شده است اما با قوت و قدرت در کشورمان زندگی و به توسعه فکر می­کنیم.

ما لغو گردشگران عراقی را هم داشتیم آیا این در همان راستاست یا کاملا جداگانه است؟

اساسا لغو روادید برای تسهیل سفر و هر2 در یک راستا است. اما گردشگران عراقی سفرشان زیارتی و گردشگران چینی سفرشان فرهنگی و تفریحی است. ما برای گردشگران عمانی که سفرشان برای درمان و سلامت هم لغو روادید کردیم. بنابراین با هرکشوری در دنیا که لغو روادید کنیم سفرشان به ایران را تسهیل می­کنیم اما هدفها از سفر به ایران متفاوت است به اصطلاح ما محصولات مختلف گردشگری را در کشور به اینها عرضه می­کنیم. عراقی ها به بعضی از استانهای ما می­روند و اروپایی ها مقصدشان استانهای دیگر است. بنابراین ما باید بازارهای مختلف را ملاک قرار دهیم تا بتوانیم تمام استانهایمان را درگیر کنیم و فقط به یک کشور خاص فکر نکنیم چون فقط یک تعداد از استانهای ما درگیر می­شوند.

شاید برای بعضی این نگرانی پیش بیاید که نکند حضور گردشگران چینی هم مثل قضیه گردشگران عراقیبشود که مردم احساس می­کردند دارد قحطی می­آید ؟!

سال گذشته 2میلیون 500 هزار گردشگر عراقی به ایران آمده است و اینها در مراکز اقامتی ایران اقامت کردند از غذا، رستوران و تاکسی ایران استفاده کردند. یکسری اتفاقات در حد اندازه های کوچک افتاد که این را به کل کشور و به 2میلیون 500 زائر عراقی تعمیم می­دهند. این تفکر اشتباه است که گردشگر زیاد بیاید قحطی می­آید!! اگر ما مثل اسپانیا 70 میلیون توریست داشته باشیم باید چه بگویم.؟ در ذات صنعت گردشگری خرید سوغات نهفته و اتفاقا عین درآمد زایی است و تولید را رونق می­دهد ما اینها را با گرانی گره می­زنیم در صورتی که هیچ گونه مستندی نیست. شاید دربازارچه های مرزی خرید کنند اما تعداشان کم است. گردشگر هرجا می­رود مصرف می­کند و پول می­آورد. توریست پوشاک، موادغذایی وصنایع دستی و بخشی از اقلام تولید داخل را می­خرد و با خودش می­برند انگار صادرات شکل گرفته است. گردشگر عراقی با گردشگر اروپایی فرقی نمی­کند. ممکن است گردشگر اروپایی 1350 دلار هزینه کند و گردشگر عراقی 800 دلار، به هرحال در کشور ما هزینه می­کند.