زهرا شفاعی : آیا کسی هست به سفر علاقه‌ایی نداشته باشد؟ تقریبا همه انسان‌ها سفر رفتن را دوست دارند، چرا که باعث می‌شود فرد حتی برای مدت کوتاهی هم که شده فارغ از هیاهو شهرهای پر جمعیت باشد و با خود خلوت کند. از جایی که ایران دارای جاذبه‌های گردشگری بسیار است، و گردشگر می‌تواند به بهترین شکل از مکان‌های موجود لذت ببرد، بوم‌گردی هم یکی از این جاذبه‌ها محسوب می‌شود که به واسطه محیط دنج و بکری که دارد می‌تواند توریست را به سمت خود بکشاند. گرچه که بو‌م‌گردی مخاطب‌های خاص خودش را دارد اما با توجه به پیشرف‌های روزافزون جامعه، بوم‌گردی هم به سمت لوکس بودن پیش می‌رود جالب است که بدانید از نظر هزینه هم تفاوت چندانی با هتل‌های 2 یا 3 ستاره ندارد اما با این حال می‌توان ادعا کرد یکی از مهمترین تفاوت‌هایی که میان بوم‌گردی و هتل‌ برای گردشگران وجود دارد علاقه شخصی گردشگران نسبت به این محیط دنج است. همچنین اگر فردی تصمیم دارد یک سفر بوم‌گردی را تجربه کند باید بداند که تجربه حضور در خانه‌ای کاه‌گلی در دل روستایی که فرهنگش با شهر متفاوت است می‌تواند یکی از خاطره‌انگیزترین سفرها باشد اما باید برای آنکه این اقامتگاه‌ها باقی بمانند مواردی رعایت شود تا از هر لحاظ آسیبی به محیط زیست وارد نشود در این میان باید دانست هدف اصلی از احداث بوم‌گردی مقابله با آسیب‌های حاصل از گردشگری انبوه است و دستیابی به توسعه پایدار گردشگری از اصول و اهداف اولیه این نوع از گردشگری به شمار می‌آید. نکته دیگری که در رابطه با بوم‌گردی به عنوان یک مساله مطرح بوده این است که با توجه به میزان هزینه‌ایی که برای اقامت در بوم‌گردی باید پرداخت کرد آیا همان میزان خدمات به گردشگر ارائه می‌دهند؟

« فاطمه امین‌رعیا» یکی از گردشگرانی است که بوم‌گردی را تجربه کرده و در گفت‌وگو با «دیباچه» از چگونگی آشنایی با بوم‌‌گردی می‌گوید: از طریق شبکه‌های مجازی تعدادی عکس بوم‌گردی را مشاهده کردم که باعث شد تا جذب آن شوم، از جایی که علاقه‌ای به اقامت در هتل به دلیل مجهز بودن آن و تفاوتی با میحط خانه‌ایی که در آن زندگی می‌کنم ندارد تصمیم گرفتم این محیط ساده و قدیمی را از نزدیک بازدیدکنم. وی می‌گوید: تفاوت و نوع معماری که در بوم‌گردی وجود دارد یکی از مزایای بوم‌گردی نسبت به هتل است، از دیگر نکات مثبتی که در بوم‌گردی به چشم می‌خورد هزینه آن نسبت به هتل است که برای سفرهای گروهی مقرون به صرفه به حساب می‌آید، اما اگر کسی بخواهد به صورت تک نفره بوم‌گردی را انتخاب کند هزینه‌اش با هتل‌های 2 با سه ستاره چندان متفاوت نیست. او می‌گوید: نوع غداهایی که در بوم‌گردی سرو می‌شود نشانه محلی بودن این مکان است که باعث ایجاد حس مثبت در بین گردشگران می‌شود. امین‌رعیا می‌گوید: بوم‌گردی علاوه بر نکات مثبتی که دارد شامل تعدادی نقطه ضعف هم می‌شود، مثل دور بودن این فضا از مرکز شهر است که موجب می‌شود تردد در رفت‌وآمد کمی دشوار باشد، چراکه بعضی از این سکونت‌گاه‌ها در شهر قرار ندارد و نمی‌توان به راحتی رفت‌وآمد کرد. او می‌گوید: تنها فرقی که در بین بومگردی و هتل‌ها وجود دارد کمبود نیرو انسانی در این محیط است که این موضوع از نظر شخصی من نقطه ضعف به شمار نمی‌آید.

وی درباره میزان هزینه پرداختی و ارائه خدمات می‌گوید: در بوم‌گردی با توجه به هزینه‌ایی که پرداخت می‌شود همان مقدار هم خدمات در اختیار گردشگر قرار می‌دهد. او در ادامه می‌گوید: اما موضوعی که وجود دارد این است که بوم‌گردی را هرگز نمی‌توان با هتل 5 ستاره مقایسه کرد، و اگر بخواهم بین بوم‌گردی و هتل یکی از آن‌ها را برای اقامت انتخاب کنم قطعا بوم‌گردی در الویت اصلی قرار دارد. امین‌رعیا می‌گوید: بوم‌گردی محیط خوبی برای سفرهای خانوادگی است چرا که هنگام سفر با خانواده قطعا وسیله نقلیه و جود دارد پس می‌توان گفت مشکلی برای تردد وجود ندارد و با خیال آسوده می‌توان به سفر پرداخت.

گردشگران برای فرار از شلوغی شهر می‌توانند بومگردی را تجربه کنند

حالا باید دید که چطور می‌توان از این محیط دنج به نفع گردشگری استفاده کرد و گردشگر را به اقامت در بوم‌گردی‌ها تشویق کرد. در همین راستا « امیر کلالی» کارشناس و مدرس گردشگری، در پاسخ به سوال «دیباچه» مبنی با این که آیا بوم‌گردی باعث جذب گردشگر داخلی می‌شود؟ می‌گوید: یکی از اهداف صنعت گردشگری معرفی جاذبه‌های هر منطقه است و هدف اقامتگاه‌های بوم‌گردی معرفی فرهنگ آن منطقه در غالب اقامت‌گاه‌های که می‌تواند سنت آن منطقه را معرفی کند است. وی می‌گوید: با راه‌اندازی چنین مکان‌هایی می‌توان از مهاجرت مردم بومی این مناطق جلو‌گیری کند، اهالی روستا باید مراسم‌هایی که در هر محلی وجود دارد را به نمایش بگذارند تا بتوانند به توسعه گردشگری کمک کنند.

کلالی می‌گوید: مسله‌ای که باعث شده تا بوم‌گردی رواج پیدا کند این است که بسیاری از گردشگران از محیط‌های شهری ناراضی هستند و احساس خستگی می‌کنند و تمایل دارند در مناطقی اقامت کنند که در مرکز گردشگری باشد و بتوانند به راحتی به تفریح و گردش بپردازند. این مدرس گردشگری می‌گوید: هدف اصلی از ایجاد این نوع از مراکز گردشگری جذب توریست خارجی است، زیرا گردشگران خارجی در محل زندگی خود تمام امکانات لازم برای گردشگری را تجربه کرده‌اند و احتیاج دارند از مناطق روستایی بازدید کنند و اقامت استانداردی داشته باشند.

بوم‌‌گردی علاوه بر زیبایی هزینه‌هایی هم دارد

به هر حال برای سفر کردن باید هزینه‌هایی را پیش‌بینی کرد، که یکی از مهمترین هزینه‌هایی که باید پرداخت شود تا گردشگر در طی سفر احساس آرامش و امنیت کند. هزینه برای محل اقامت است، و بوم‌گردی‌ هم هزینه‌های خاص خودش را دارد. کلالی می‌گوید: اقامت استاندارد برای گردشگران قطعا هزینه‌هایی را به همراه دارد و این هزینه‌ها به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده تا هم گردشگر خارجی را جذب کند و هم بتواند گردشگر داخلی را به سمت خود بکشاند. کلالی می‌گوید: نرخ گذاری بوم‌گردی طبق نظر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است و اگر بحث استانداردسازی بوم‌گردی‌ها تکمیل شود قطعا شاهد پیشرفت چشمگیری در این زمینه هستیم. این کارشناس گردشگری می‌گوید: بسیاری از گردشگران داخلی در شهرهایی مثل اصفهان، شیراز و... که جاذبه‌های گردشگری زیادی دارد تمایل زیادی به استفاده از اقامتگا‌ه‌های بوم‌گردی دارند، که این میزان از علاقه گردشگران هم خالی از لطف نیست چرا که از طریق بوم‌گردی می‌توان اشتغال‌زایی برای مردم محلی آن منطقه کرد.

وی می‌گوید: هدف اصلی از ایجاد بوم‌گردی‌ها ارائه فرهنگ و آداب‌ورسوم مردم محلی است، همچنین می‌توان گفت یکی از نکاتی که در علم گردشگری مطرح بوده به گردشگری خلاق معروف است، در این نوع از گردشگری توریست را شهروند آن منطقه قلمداد می‌کنند و کاری که گردشگر انجام می‌دهد این است که با بافت محلی و  مردم آن محل عجین می‌شود و اطلاعات کسب می‌کند تا از این طریق بتواند نیازهای درونی خود را ارضاء کند.

کلالی می‌گوید: همچنین باید گفت اگر فرد بوم گرد از هدف اصلی خود دور شود و به سمت پول‌سازی حرکت کند قطعا به مناطق بوم‌گردی آسیب وارد می‌شود. در نهایت باید اقداماتی انجام شود تا مانع تغییر هدف در بوم‌گردی شود چرا که اگر این مهم هدف اصلی خود را رها کند در این صورت هم توریست خارجی را از دست می‌هد و هم گردشگران داخلی رغبتی به اقامت در این مراکز ندارند و این موضوع می‌تواند وضعیت گردشگری را خراب کند.