پویا نیکپور: موسیقی پاپ به شکل خاص من درآوردی درآمده است

به گزارش دیباچه، رضا مهدوی کارشناس مجری بخش موسیقی «چشم شب روشن» دوشنبه شب میزبان پویا نیکپور آهنگساز، نوازنده و خواننده بود.

نیکپور در ابتدای این گفتگو با بیان اینکه برای بررسی هر صنعت باید به گذشته آن برگردیم، بیان کرد: آغاز موسیقی در کشور ما در دوران صفویه به شکل روضه خوانی بوده است. موسیقی به مرور به بزم ها کشیده شد تا اینکه با گذشت زمان و افزودن سازهای اصیل، موسیقی ممنوع و غیرقانونی اعلام شد. در غرب اما موسیقی به شکل مونوتن شکل گرفت و رفته رفته دارای هارمونی شد. همان زمان که در ایران بر سر مفسده بودن موسیقی بحث و جنجال بود در غرب به هنرمندانی چون موتزارت و بتهوون می رسیدند.

قرنها شعری غنی داریم اما تکلیفمان با موسیقی معلوم نیست

رهبر ارکستر های محمد اصفهانی، مهران مدیری، رضا صادقی و علیرضا عصار تأکید کرد: این در حالی است که ما از قرن 6 و 7 شعر غنی داشته ایم اما تکلیفمان با موسیقی روشن نبوده است. حتی هنوز در زمان حال نیز به نظر می رسد تکلیف موسیقی معلوم نیست.

نیکپور در ادامه با بیان اینکه شادی های ما یواشکی و غمهایمان همگانی است، ادامه داد: انگار برای شادی قدری ترس داریم. حتی در ماه مبارک رمضان که ماه شادی و نزول قرآن است و در کشورهای همسایه جشن گرفته می شود، باز هم سریالهای ما غم انگیز است و بغض می آورد. اکنون در فضای مجازی هم فقط با اخبار غم انگیز روبرو هستیم، مرگ، قتل، دزدیدن بچه ها و.... حتی در این فضا نیز شادی کمتری به چشم می خورد و اگر هم باشد مضحک است.

این آهنگساز که در کارنامه اش همکاری با گروه دارکوب به چشم میخورد، واژه پاپ را برگرفته از واژه پاپیولار معرفی و اظهار کرد: موسیقی بعد از محدودیتهایی در یک دورانی باز شده و به جایگاهی میرسد که با انقلاب متوقف می شود. البته در رژیم شاه ممیزی های سفت و سختی وجود داشته است. من اساسا مخالف آن نیستم منتها درباره شدت و حدت آن می شود حرف زد.

پاپ یک موسیقی مصرفی است

نیکپور تصریح کرد: پاپ یعنی انرژی گرفتن و انرژی دادن عوام جامعه. مثل مواد مصرفی است که روزانه استفاده می کنیم. نگاه به پاپ در کل دنیا اینگونه است. منتها در دهه ۷۰ تا ۹۰ میلادی پاپ با راک عجین می شود و اتفاقات عجیبی در اروپا می افتد که در شرق مثل ترکیه هم تاثیر می گذارد.

شنیدن ترانه های موسیقی پاپ را به فرزندم توصیه نخواهم کرد

وی ادامه داد: پاپ حال عجیبی دارد. وقتی ترانه ای را می خوانیم انگار داریم سخنرانی می کنیم. این روزها می بینیم چقدر راحت در ترانه ها درباره عشق و جدایی حرف زده می شود و مثلا خواننده می خواند که اگر تو نباشی من می میرم. اما در جامعه اینگونه نیست و آمار بالایی در حوزه طلاق داریم. اگر پاپ کار خود را درست انجام می داد تاثیر بهتری روی جوانان داشت. اما اکنون ترانه موسیقی پاپ به شکلی جلو می رود که من شنیدن آنها را به فرزندم توصیه نخواهم کرد.

خواننده تیتراژ سریالهای «نیمکت» و «آقا و خانم سنگی» اذعان کرد: در حالی که در دهه ۸۰ شمسی با ترانه های فاخری روبرو بودیم اما حالا موسیقی پاپ به شکل خاص من درآوردی درآمده است.

رفتن به کلاس موسیقی در بحبوحه بمبارانها

وی در پاسخ به این سوال مهدوی که چطور با وجود علاقه به موسیقی در رشته مکانیک تحصیل کرده، توضیح داد: در عرصه موسیقی من از ۶ سالگی پیانو کلاسیک را آغاز کردم و تا ۱۹ سالگی مدارج بسیاری را طی کردم. یادم می آید حین جنگ در جوی آب قایم می شدم تا بمباران ها تمام شود و به کلاس موسیقی ام بروم.

نیکپور یادآور شد: فرق من با کسانی که درس این هنر را می خوانند این است که وقتی چیزی به صورت آکادمیک یاد گرفته می شود منطق جای احساس را می گیرد. همین موضوع باعث شده موسیقی در ژانر خود صنعتی شده باشد در حالی که باید بیشتر با احساس طرف باشد.

هرگز کار سفارشی قبول نکردم

آهنگساز سریالهای «دفترخانه شماره 13» و «پنجره» درباره لحاظ کردن استانداردها در کارهایش گفت: تنها کاری که من می کنم این است که معتقدم اگر مسئولیت، وقت شناسی، وجدان و مدیریت در برنامه ریزی یک هنرمند باشد او موفق می شود. من رسیدن به این فاکتورها را را مدیون خانواده، دوستان و حتی هنرجویانم هستند. عشق به کار هم مهم بوده است. من هرگز کاری را سفارشی قبول نکردم.

وی در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: موسیقی پاپ زیر شاخه های خیلی زیادی دارد. قطعا در ایران برای رفتن سراغ این موسیقی الگوبرداری هایی از غرب شده است اما برخی شاخه ها با موسیقی سنتی تلفیق شده و نتیجه مثبتی داشته است.

آیا نباید موسیقی بی کلام جایگاه ویژه تری داشته باشد؟

نیکپور در پایان در این باره که چه پیشنهاد یا درخواستی نسبت به وزیر جدید فرهنگ دارد، گفت: این سعادت نصیب من شد و طی چند دوره داوری فجر و شمسه متوجه نقاط ضعفمان شدم که البته عمدی نیستند. چون برخی موارد در دقیقه نود برگزاری یک جشنواره یاد متولیان آن می افتد. اما سوال من اینجا است که آیا موسیقی بی کلام نباید جایگاه ویژه تری داشته باشد و از طریق بدنه دولت تقویت شود؟ نوازنده فقط می تواند تدریس کند اما آیا او نباید در سالنهای بزرگ به اجرا بپردازد؟ برای همین ها است که می گویم جشنواره هایمان خیلی جدی نیستند.

«چشم شب روشن» به تهیه کنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا، شنبه تا چهارشنبه هر شب ساعت 23 از شبکه چهار سیما روی آنتن می رود.