ایران و کره جنوبی; هدف تعامل درونی است

به گزارش دیباچه، به منزل سفیر کره جنوبی در تهران که سر بزنید در یکی از اتاق ها آثار جالبی از هنر و صنایع دستی ایران می بینید. بیش از هر چیز آثاری از پرویز کلانتری در این اتاق خودنمایی می کند و البته صنایع دستی مانند میناکاری، تابلوی خاتم و....در جای جای اتاق قرار دارد که کنار هم قرار گرفتن این آثار در کنار صنایع دستی کره جنوبی جلوه ای خاص به این اتاق بخشیده است. سفیر کره جنوبی چند وقتی است حتی تصمیم گرفته است منزل خود را در یک روزهای خاص به گالری تبدیل کند و تا به حال نمایشگاه یک روزه ای از آثار دو هنرمند ایرانی را در منزلش برپا کرده است.

واقعیت این است که در عرصه هنرهای تجسمی مراوده هنر ایران با کشورهای همسایه و حتی اروپا بهتر از کشورهای آسیایی مانند کره جنوبی، ژاپن، هنگ کنگ و... است. از سوی دیگر گرچه سریال های کره ای در دهه های متمادی یکی از اولویت های رسانه ملی برای خریداری و پخش بوده است و یک ماه از شروع پخش سریال «سامبونگ» از شبکه ۵ سیما می گذرد، اما نسبت پخش فیلم های آمریکایی همچنان از فیلم‌ها و سریال‌های آسیایی بیشتر است.

گرچه به سختی می توانیم بگوییم ایران و کره جنوبی اشتراکات فرهنگی زیادی دارند اما این به معنای پیدا نکردن هیچ فصل مشترکی میان دو کشور برای افزایش این مراودات برای شناخت بیشتر از یکدیگر نیست.

سفارت کره جنوبی در ایران طی دو سال اخیر تلاش هایی برای گسترش مناسبات فرهنگی میان دو کشور خصوصا در عرصه هنرهای تجسمی را کلید زده است که بر اساس آن سال گذشته نمایشگاهی در خانه هنرمندان ایران برپا شد که طی آن خوشنویسان کره جنوبی و خوشنویسان ایرانی عضو انجمن خوشنویسان ایران، نمایشگاه مشترکی برپا کردند.

کیم سئونگ هو سفیر کره جنوبی در تهران معتقد است بسیار بیش از آنچه تا کنون شاهدش بوده ایم دو کشور ایران و کره جنوبی می توانند به تعاملات فرهنگی با یکدیگر بپردازند به همین منظور در گفتگویی صمیمی با او درباره این تعاملات و هنر در کره جنوبی در شاخه های مختلف صحبت کردیم.

*چندی پیش در خانه هنرمندان ایران هنرمندان خوشنویس ایرانی و کره ای نمایشگاهی مشترک برگزار کردند. این در حالی است که در تاریخ ۵ خرداد نیز در حوزه تجسمی شاهد برگزاری نمایشگاه آثار نقاشی‌خط جواد بختیاری در منزل شما بودیم که در واقع دومین نمایشگاهی بود که از یک هنرمند ایرانی در منزل خودتان برپا می کردید. شما این فعالیت ها را بر چه مبنایی انتخاب می کنید و چه برنامه ای برای گسترش این گونه همکاری های مشترک دارید؟

- کره جنوبی سه استراتژی در رابطه با ایران دارد که شامل «احیای روابط» به سطح پیش از تحریم ها، «تنوع بخشیدن» به نوع روابط دو جانبه و در نهایت عمق بخشیدن به روابط یا همان «تعامل درونی» است.

درباره استراتژی سوم باید بگویم که در حال حاضر ما در زمینه سرمایه و فناوری با یکدیگر مشارکت داریم اما اصل ماجرا این است که مردم از کسی که نسبت به وی شناختی ندارند هم می توانند خرید کنند. هنگام رجوع به یک مغازه اهمیتی به شناخت یا نداشتن شناخت صاحب آن نمی دهید بلکه اگر قیمت مناسب باشد، معامله انجام می شود ولی واقعیت این است که شما هرگز به کسی که نمی شناسید پول قرض نمی دهید بنابراین در این مرحله نیازمند عمق بخشیدن به نوع رابطه هستید که این مستلزم دوست شدن و شناخت یکدیگر است. چگونه می توان بدون شناخت، زیربنای دوستی را پایه ریزی کرد؟ در واقع، برای رسیدن به این شناخت متقابل، مرحله نخست تعامل فرهنگی است. باید بگویم که قصد ما تبلیغ فرهنگ کره برای مخاطب ایرانی نیست. تمدن شما به لحاظ پشتوانه تاریخی بسیار غنی است و کره به هیچ وجه توانایی رقابت با آن را ندارد بنابراین ما در جایگاهی نیستیم که از موضع تبلیغ و پروپاگاندا به عرضه فرهنگ کره بپردازیم.

تمدن شما به لحاظ پشتوانه تاریخی بسیار غنی است و کره به هیچ وجه توانایی رقابت با آن را ندارد بنابراین ما در جایگاهی نیستیم که از موضع تبلیغ و پروپاگاندا به عرضه فرهنگ کره بپردازیمعلاوه بر این، مشترکات زیادی هم بین ما وجود ندارد. ما دارای مذهب، فرهنگ، تاریخ و زبان متفاوتی هستیم و از این چشم انداز فاصله زیادی با یکدیگر داریم. با چنین وضعیتی، وقتی صحبت از نزدیکتر کردن مردم دو کشور کره جنوبی و ایران به میان می آید من باید به دنبال پیدا کردن یک فصل مشترک میان آنها باشم. یکی از این موارد مشترک هنر «خطاطی» است. ما هم در کره از هنر خطاطی برخوردار هستیم. به همین دلیل هم ما سال گذشته در خانه هنرمندان نمایشگاهی مشترک از آثار خطاطی هنرمدان کره ای و ایرانی دایر کردیم و این نمایشگاه پیرامون یک تم (موضوع) مشخص بود.

واقعیت این است که پارک گئون های رییس جمهور سابق کره جنوبی، سال گذشته از ایران بازدید کرد و در جریان این سفر چند سخنرانی داشت که همزمان از کره ای به فارسی ترجمه می شد حال آنکه وی تنها یک جمله را مستقیما به زبان فارسی ادا کرد که عبارت بود از «کره جنوبی و ایران دوست و همراه خوبی برای یکدیگر» هستند بنابراین من از خطاطان ایرانی خواستم تا این جمله را به الفبای فارسی تحریر کنند و در مقابل از خطاطان کره جنوبی نیز خواستم تا همین جمله را با الفبای کره ای بنویسند.

*شما دو نمایشگاه تجسمی از هنرمندان ایرانی در محل اقامت خود برگزار کرده اید.

- بله نخستین مورد به یک ماه پیش و نمایش آثار «مسیح میرحسینی» نقاش و هنرپیشه ایرانی باز می گردد و دومین نمایشگاه هم اخیرا به نمایش آثار نقاشی و نقاشی‌خط و خوشنویسی استاد بختیاری اختصاص داشت.

*اختصاص خانه سفیر کره جنوبی به برگزاری این گونه نمایشگاه های هنری در چه راستایی انجام می گیرد؟ چرا این نمایشگاه ها را در ساختمان اصلی سفارت برگزار نمی کنید؟

- برای اینکه من دوستدار نزدیکی به مردم ایران هستم. سفارتخانه محلی برای انجام کارهای رسمی است. اینکه از مردم بخواهی برای بازدید از نمایشگاه هنری به سفارت بیایند، کمی تنش زا است و مخاطب با فراغ بال نمی تواند به تماشای آثار هنری بپردازد. برای لذت بردن از هنر، بیش از هر چیز نیازمند آرامش هستیم. چشم انداز اقامتگاه شخصی من بهتر از سفارتخانه کره جنوبی است. نکته دیگر آنکه ساختمان منزل من نماد همکاری کره و ایران است چرا که سرمایه گذاری برای ساخت آن از سوی دولت سئول انجام شد حال آنکه طراحی آن محصول هنر معماران ایرانی است. بنابراین این ساختمان را می توان نمادی از همکاری (فرهنگی) کره جنوبی و ایران به شمار آورد. به همین دلیل این مکان می تواند محل نسبتا خوبی برای نمایش آثار هنرمندان ایرانی باشد. ما هم از ایرانی هایی که در حال تماشای آثار هنری عرضه شده در این محل هستند، عکس یا تصاویر ویدیویی تهیه کرده و در وبسایت سفارت کره جنوبی قرار می دهیم یا حتی آنها را به سئول می فرستیم تا دست‌کم مردم کره جنوبی هم با هنر هنرمندان ایرانی آشنا شوند.

من حتی عکس هایی از طبیعت کره جنوبی را در پیرامون حیاط محل سکونت خود نصب کرده ام تا بازدیدکنندگان ایرانی هم با کره آشنایی پیدا کنند.

*چه اقداماتی می توان برای تعامل هر چه بیشتر فرهنگی از راه تبادل آثار هنری انجام داد خصوصا اگر بخواهیم از راه خرید و فروش آثار هنری، بُعد اقتصادی به مساله بدهیم. آیا مجالی برای ایجاد چنین فضای اقتصادی وجود دارد؟

- تبادل فرهنگی یکی از اهداف اصلی من است. آمدن ارکستر ملی کره جنوبی برای نخستین بار به ایران و برپایی نمایشگاهی از آثار فرهنگی کره جنوبی در برج میلاد تهران از جمله برنامه هایی است که به همین زودی در تدارک برپایی اش هستیم. حتی در تدارک هستیم هنرمندان جوان ایرانی برای سفر به سئول بروند تا در مشارکت با جمعی که شامل ۲۰ هنرمند جوان ایرانی و کره ای می شود، یک اثر هنری مشترک و بزرگ تولید کنند.

*ایران در آذرماه امسال قصد برگزاری یک آرت فر تجسمی را دارد. آیا می توانیم انتظار حضور هنرمندان یا گالری دارهای کره جنوبی در این نمایشگاه را داشته باشیم؟ اصلا خریداران آثار هنری در کشور شما، تمایلی به خرید کار هنرمندان ایرانی نشان می دهند؟

- در پاسخ به بخش نخست سوال شما باید بگویم من اطلاعی از نمایشگاهی که قرار است ایران برگزار کند ندارم و چنانچه اطلاعی از این بابت کسب کنم آن را با هنرمندان کره جنوبی در میان می گذارم. اما در پاسخ به بخش دوم پرسش شما، به نظر من هنر ایرانی بسیار ارزشمند است و توانایی ورود به بازار کره را نیز دارد. هنر ایرانی متفاوت از هنر عربی است. شما در کشورهای عربی با هنر نقاشی به معنای واقعی مواجه نیستید. گاهی اوقات با نگاه به یک نقاشی ایرانی هیچ نشانه ای نمی بینم که آن را متفاوت (غیرقابل رقابت) با آثار هنرمندان غربی کند بنابراین به گمان من، آثار هنرمندان ایرانی نه تنها در کره جنوبی بلکه در همه بازارهای بزرگ جهان خوب به فروش می رود.

اما، توجه داشته باشید که بازار هنر کره در مقایسه با بازارهای مشابه در هنگ کنگ، نیویورک و لندن، کوچک است، اما حالا که کره کار سرمایه گذاری روی آثار هنری را آغاز کرده است؛ چرا که نه (می توان انتظار استقبال از خرید آثار ایرانی را هم داشت).