يکشنبه ۰۵ مرداد ۱۴۰۴  |  Sunday, 27 July 2025
کد خبر: ۴۴۶۳۸
تاریخ انتشار : ۱۱ : ۱۶ - ۰۸ خرداد ۱۳۹۶

دفاعِ مهدی یراحی از «ربنا»ی شجریان+متن

در این روزها و شب‌های ماه مبارک رمضان مسئله حذف مناجات "ربنا" محمدرضا شجریان از سفرهای مردم واکنش‌های بسیاری را به دنبال داشته است؛ مهدی یراحی (آهنگساز و خواننده پاپ) نیز به عنوان خواننده موسیقی پاپ به این مسئله واکنش نشان داده و یادداشتی را در این باره منتشر کرد.

دوران وفور پخش ربناى استاد شجریان از صداوسیما، دهه شصت و هفتادِ خورشیدى است که مصادف بود با کودکى و نوجوانىِ من و هم‌نسلانم. در همان سالها بود که نوستالژىِ عمیق این اجرای جادویى در حافظه موسیقایى عرفانى و البته ملىِ جامعه ایران شکل گرفت و در کنارِ اجراى اذان دلنشین و پرطرفدار مرحوم مؤذن‌زاده اردبیلى، به مرور این دو اثر تبدیل به پررنگ‌ترین نمادهاى ماه مبارک رمضان در رادیو و تلویزیون شدند. اجرایى با تکنیک‌هاى آوازىِ ظریف، اندازه و به‌جا، کاملاً در خدمت احساسى عاشقانه منطبق بر معنا و فحواى کلمات چهار دعاىِ منتخب از آیات مختلف قرآن.

دفاعِ مهدی یراحی از «ربنا»ی شجریان+متن

تجوید کلمات در این اجرا به قدرى درست و دقیق ادا شده، گویی عربى زبان مادرىِ استاد است.

بنا به گفتهٔ شجریان، انگیزهٔ اصلی وی از خواندن و اجراى این دعا، تدریس آن به دو هنرجو بوده و این اثر تیر ماه سال ٥٨ در یکی از استودیوهای رادیو، بدون ادیت (تصحیح) و یکبار براىِ همیشه ضبط شده است.

شجریان با مقدمه‌ای پرحرارت و باشکوه در سه‌گاه اجرای خود را آغاز می‌کند و به مدد ظرافتى که نشان از هوش و شمِّ سرشارِ هنرى دارد، هرچه هنرمندانه‌تر به مرکب‌خوانی در دستگاه‌ها و آوازهاى موسیقى ایرانى ازجمله آوازهاى بیات ترک و افشارى، سپس گوشه عراق(صبا) مى‌پردازد و دوباره با فرود به سه‌گاه، این نیایش عرفانى را تا ابد در روح و ضمیر مسلمانان جاودانه مى‌سازد. اجرای ربناىِ استاد شجریان به لحاظ هنرى یکى از کم‌نقص‌ترین و دلنشین‌ترین موسیقى‌های مذهبى است که به زعم مرحوم پایور "در تعریفى مصداقى و نمادین از کمال یک اثر هنرى" هم مورد تأیید اهل فن است و هم عمومِ مردم از شنیدنش لذت مى‌برند.

خاطرم هست در جریان منع پخش ربناى استاد از صداوسیما، شخصى وابسته به جریان مخالف پخش ربنا، احتمالاً از سر خوشمزگى گفته بود بسیار خوشحالم که از این به بعد صداىِ شجریان از رادیو و تلویزیون پخش نمى‌شود چراکه طىِ این سى سال مجبور بودم بر سر سفره افطار صدایى شبیه به شکسته شدن چوب خشک را تحمل کنم!

کاش این دوست کم‌لطف، که صداى لطیف شجریان را تا این اندازه گوش‌خراش مى‌شنیده، پنبه‌ها را از دو گوشش خارج و از شنیدن نغمه ناجور و دلخراش خود کمى شرم مى‌کرد.

بگذریم، چراکه گذشت و امیدوارم این نیز بگذرد و با استطاعت از کرم و رحمت پرودگار بزرگ، در سال‌هاى آتى شاهد تداوم و گستردگى سایه بزرگانى نظیرِ خسروى آواز ایران بر سر هنرِ متعهدِ این مرز و بوم و پخشِ دعاىِ ربنا با اجراى بى‌نظیر و بى‌بدیل استادِ مسلمِ آواز ایران آقاى محمدرضا شجریان از تلویزیون باشیم و ایشان را سرحال‌تر و خندان‌تر از همیشه روى صحنه ببینیم که به حق و انصاف لایق‌ترینند.


یادداشت: مهدی یراحی؛ آهنگساز و خواننده پاپ

منبع: ایلنا
مطالب برگزیده
پژوهشگر موسیقی آذربایجان و نوازنده ساز قوپوز در گفتگو با دیباچه مطرح کرد؛

عاشیق‌ها صدای تاریخ و فرهنگ مردم آذربایجان هستند/ موسیقی آذربایجان، موسیقی زنده و مردمی است

۱۳:۰۱  -  ۱۸ خرداد ۱۴۰۴
ملی پوش فوتبال زنان با «دیباچه» مطرح کرد؛

از لیگ تا تیم ملی؛ گلرهای ایران برای یک رؤیا متحد شده‌اند

۱۲:۵۴  -  ۱۸ خرداد ۱۴۰۴
عضو تیم ملی وزنه برداری در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

قهرمانی آسیا فقط شروع مسیر من است/ تمرین با بزرگان جهان برایم ارزشمند است

۱۲:۳۳  -  ۰۴ خرداد ۱۴۰۴
قهرمان اسکواش زنان کشورمان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

اسکواش زنان ایران در مسیر پیشرفت حرکت می کند/ هدفم رسیدن به رنکینگ زیر ۵۰ جهان است!

۰۹:۰۰  -  ۲۸ ارديبهشت ۱۴۰۴
سرمربی تیم ملی تنیس در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

از میزبانی تور جهانی برای محک بازیکنان ملی بهره می‌بریم/ همه بازیکنان زیر ذره‌بین هستند

۱۶:۲۳  -  ۲۲ ارديبهشت ۱۴۰۴
سرمربی تیم قهرمان لیگ کانوپولو در گفتگو با«دیباچه» مطرح کرد؛

با تجهیزات حرفه‌ای به مدال جهانی نزدیک می‌شویم/ نسل جوان انگیزه بیشتری برای قهرمانی دارند

۰۹:۰۰  -  ۱۶ ارديبهشت ۱۴۰۴
دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی فیلم ۱۰۰ در گفتگو با دیباچه مطرح کرد؛

برخی فیلمسازان با جشنواره فیلم ۱۰۰ فعالیت‌شان را آغاز کردند/ انتخاب بخش فلسطین آزاد به عنوان بخش ویژه جشنواره!

۱۱:۱۴  -  ۳۰ فروردين ۱۴۰۴
سعید الهی تهیه‌کننده سینما در گفتگو با دیباچه مطرح کرد؛

فیلم «میرو» بازنمایی فرهنگ ایثار و شهادت در بین قوم بلوچ است/ قومیت‌ها بخش جدایی‌ناپذیری از هویت ملی ما هستند

۱۲:۵۴  -  ۲۰ فروردين ۱۴۰۴
گفتگو دیباچه با سخنگوی سازمان بنادر و دریانوردی در طرح تسهیل سفرهای نوروزی

بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰‌هزار مسافر در نوروز ۱۴۰۴ سفر دریایی داشتند/ مسافران از سوار شدن بر قایق‌های غیرمجاز اجتناب کنند

۱۴:۴۵  -  ۱۱ فروردين ۱۴۰۴
مدیرکل هنری بنیاد شهید و امور ایثارگران در گفتگو با دیباچه:

فیلم سینمایی«میرو»» ۱۸ فروردین در سینماهای منتخب هنر و تجربه اکران می‌شود

۰۹:۰۰  -  ۰۱ فروردين ۱۴۰۴
گفت و گو اختصاصی دیباچه با نادر سلیمانی بازیگر فیلم سینمایی « صیاد »

نسل امروز باید مفهوم «ایثار» را بشناسد/ نقش شهید سرهنگ مسعودی برای من فقط یک نقش نبود؛ تصویری زنده از پدرم بود!

۱۷:۵۶  -  ۱۵ ارديبهشت ۱۴۰۴
رئیس کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور در گفتگو با دیباچه: سیزدهمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر در بهار سال آینده برگزار

سیزدهمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر در بهار سال آینده برگزار می‌شود/ جشنواره سیزدهم بستر مناسبی برای فعالان بخش خصوصی حوزه مد و لباس است

۰۹:۰۰  -  ۲۰ اسفند ۱۴۰۳