به گزارش دیباچه، حالا
دیگر شمارش معکوس برای برگزاری سیوپنجمین دوره جشنواره فیلم فجر شروع شده است و از
دو سه روز دیگر بزرگترین رویداد سینمایی کشور کلید میخورد. در این میان آنچه اهمیت
دارد وجود آرامش نسبی در این دوره از جشنواره است. آرامشی که شاید اگر ماجرای بلیط
فروشی پیش نمیآمد، میشد آن را آرامترین دوره جشنواره نامید.
هر سال تا این زمان دست کم این حاشیهها
پیش آمده بود:
1-هیات انتخاب
تقریبا در هیچ دورهای نبوده است که انتخاب
یک یا چندنفر از اعضای این هیات حاشیه ساز نشود. حاشیههایی مثل سوابق این افراد،موضع
گیریهایشان، انتقاد به نوع تخصص و قرارگرفتن این تخصص و نگاهها در کنار یکدیگر و ...
2- زمان ارسال فیلمها
انتقاد به زمانهای اعلام شده برای ارسال
فیلمها و شیوه رساندن آنها و ... هر سال از موضوعات محل مناقشه در جشنواره بود. در
این دوره با مدیریت صحیح در دبیرخانه جشنواره، با تدبیری که به کار بسته شد و به واسطه
فرمهایی که توسط متقاضیان پر شد، تقریبا انتقادهای همیشگی در مورد جاماندن فیلمها
یا مواجهه متفاوت با فیلمها و پذیرفتنشان در زمانهای مقرر از بین رفت .
3- پوستر جشنواره
پوستر جشنواره در بعضی سالها خود ، محل
انتقاد و مناقشه میشد. دلیل انتخاب موضوع پوستر، فلسفهانتخاب طرح و ... همه باعث میشد
تا بحث های انتقادی مفصلی درباره پوستر پیش بیاید. پوستری که امسال بصورت حرفه ای طراحی
شد و مزین به تصویر علی حاتمی بود تقریبا همه انتقادها را در این زمینه از بین برد.
4- محتوای فیلمها:
در بسیاری از دورهها، عدم تمرکز لازم بر
محتوای فیلمها و اولویت دادن ساختار و فرم بر محتوا باعث میشد تا یک چند فیلم محل اختلاف
و منازعه شود و طبیعتا انتقادات جدی در این مورد صورت گیرد. این اتفاق، سال گذشته تقریبا
نبود و به واسطه نظارت دقیق بر فیلمها، منتقدان و اهالی رسانه در فضای حرفهای فیلمها
را ببینند و انتقادها در حیطه شکل و ساختار و تم کلی فیلمها باشد.
5- کارتهای اهالی رسانه
معمولا چگونگی توزیع کارتها و اختصاص سهمیه
های متفاوت اما با نسبت دهی نه چندان منطقی از دیگر مواردی بود که در بعضی دورههاباعث
ناراحتی و بروز نقدهای جدی میشد. اتفاقی که در این دوره ظاهرا قرار است با تقسیم بندی
درست و عادلانهتر مرتفع شود.
حواشی دوره سی و پنجم
تا امروز که تنها، چند روز به شروع جشنواره
باقی مانده است، یکی دو حاشیه برای این رویداد فرهنگی پیش آمده است:
سامانه بلیط فروشی
یکی از مهمترین حواشی این دوره تا امروز
عدم کارکرد درست سامانه بلیط فروشی و سردرگرمی مردم برای تهیه بلیط بوده است. اتفاقی
که اگرچه دبیر جشنواره از بابت آن عذرخواهی کرد اما همچنان دست از سر علاقمندان جشنواره
بر نداشته است و موجب سردرگمی آنها شده است. طبیعی است که این کم دقتی در انتخاب سامانه
بلیط فروش که بر اساس موارد اعلام شده در نشست خبری، با تایید خانه سینما و بعضی صنوف
مهم سینمایی بوده است بیشترین ضربه را به جشنواره امسال زد. حالا اگرچه برای رفع این
مشکل تدابیری اتخاذ شد و قرار شد تا با ثبت نام و مراجعه حضوری این مشکل مرتفع گردد
اما همچنان بعضی افراد علاقمند به جشنواره موفق نشده اند برای دیدن فیلمهای مورد علاقه
شان بلیط تهیه کنند.
ماجرای امپراطور جهنم
شاید یکی از حواشی امسال را بشود نحوه مواجهه
جشنواره با فیلم" امپراطور جهنم" دانست. فیلمی که شیخ طادی درباره داعش و تکفیری ها ساخته است. فیلمی
که بر اساس کارنامه و نوع نگاه کارگردانش میشد حدس زد که فیلم خوب ، مهم و قابل اعتنایی
باشد. اگرچه اعضای هیات انتخاب به دلیل کامل نبودن فیلم( تا زمان دیده شدنش توسط هیات
انتخاب) یا استنباط هایی که در باره محتوای آن داشت، فیلم را در میان فیلمهای بخش مسابقه
قرار نداد اما طبیعتا دبیر با اتخاذ تدبیر مناسب میتوانست بر اساس اختیاراتش، باتوجه
به اهمیت فیلم ، آن را در بخش مسابقه جای دهد و سبد جشنواره را پربارتر و رنگین تر
نماید. اتفاقی که میتوانست به غنای هرچه بیشتر جشنواره بینجامد و موجبات اضافه شدن
یک فیلم ارزشی دیگر به سبد جشنواره را فراهم آورد.
نحوه انتخاب فیلمها
امسال و در دوره سی و پنجم ظاهرا با
تدبیر وزیر ارشاد اهمیت محتوای فیلمها بیش از پیش مورد تاکید قرار گرفته و تلاش شده
تا فیلمها با مضامین ارزشی و درست تر به جشنواره
راه یابند. این مورد، استراتژی و راهکاری منطقی و قانونی است که توسط وزیر ارشاد نیز
در دیدار با علما تایید شد.
سیدرضا صالحی امیری قبل از ظهر پنجشنبه
30 دی ماه دیداری با آیت الله مکارم شیرازی داشت که در این دیدار درباره مسایل مختلف
عرصه فرهنگ و هنر مطالبی را مطرح کرد.
در بخشی از مطالب نقل شده از وزیر فرهنگ
و ارشاد اسلامی آمده بود: در جشنواره فیلم فجر امسال 10 فیلم با موضوعات نامناسب کنار
گذاشته شدهاند. در جشنواره امسال فیلمهای ارزشی و انقلابی خوبی هم وجود داشت که ما
سعی کردیم با حمایت از آنها رنگ و بوی انقلاب در جشنواره فیلم فجر امسال همچنان باقی
بماند.
اظهار
نظری هوشمندانه که تنها، بر اهمیت محتوا و امتیاز بالای محتوا در این دوره تاکید داشت
و یادآور شده بود که محتوای فیلمها در این دوره برای هیات انتخاب، با اهمیت بوده است.
با این اوصاف به دنبال انتشار این نقل قول،
نگاه های متفاوتی به این موضوع شکل گرفت. نگاههای که در خوش بینانه ترین حالت، ایجاد
شدنش به واسطه برداشت اشتباه از سخنان وزیر بود. برداشتی که سعی داشت اینگونه القا
کند که در رای و نظر هیات انتخاب دخالت شده
است و وزیر اجازه راه یافتن چند فیلم به جشنواره را نداده است. برداشتی اشتباه که رییس
سازمان سینمایی و دبیر جشنواره فیلم فجر نیز این برداشت اشتباه را رد کردند.
ایوبی در این مورد گفت: وزیر محترم فرهنگ
به شدت پایبند به ضوابط هستند و اجازه چنین مداخلاتی را به هیچ کس نمی دهند. شیوه مدیریت
ایشان احترام صدر درصد به نظر کارشناسی است. در هرصورت اعضای هیات انتخاب که از شخصیت
های برجسته اند خود بهترین گواه هستند بر اینکه چنین شبه افکنی هایی بی پایه و بی اساس
است. بنده در تمام دیدارهای دیروز و تا ظهر امروز آقای وزیر با علما و مراجع حضور داشتم
هیچ سخنی از ایشان مبنی بر کوچکترین دخالت در داوری هیات انتخاب فیلم فجر از ایشان
نشنیدم.
دبیر
جشنواره فیلم فجر نیز بر این برداشت اشتباه تاکید کرد و گفت: فیلمهایی که در جشنواره
حضور دارد و متقاصی هستند براساس قوانین و با داشتن پروانه ساخت ساخته شدهاند. هیچ
فردی و ارگانی و ادارهای در کار هیات انتخاب فیلمها دخالت نکرده است و من به عنوان
دبیر جشنواره پاسخگوی نحوه انتخاب تکتک فیلمها در جشنواره فیلم فجر هستم.
ماه گرفتگی، چراغهای ناتمام، نیمروز،ویلاییها
و ... در سبد جشنواره
به هر روی با همه این حواشی، همچنان تا امروز، جشنواره فجر در دوره سی و پنجم از کم
حاشیه ترین دوره های جشنواره بوده است و میتوان امیدوار بود که باوجود فیلمهای ارزشی
و جوان و باطراوتی از جمله ماه گرفتگی، چراغهای ناتمام، نیمروز،ویلاییها و ... در
سبد جشنواره امسال، منتظر یکی از دوره های خوب جشنواره باشیم.
در این میان باید از افرادی که بازدن برچسب
و بکار بردن الفاظی غیرفرهنگی تلاش میکنند تا بقیه را مقابل جشنواره قرار دهند و از
آنها «ضدقهرمان» داستان بسازند پرسید که نفعشان در این میان چیست و چرا حمایت رسانههای
ارزشی از اقدامات مثبت برای آنها گران آمده است؟ منطقی است که برای جریان رسانهای
انقلاب، بر خلاف برخی جریانات دیگر دفاع یا نقد یک موضوع یا رویداد،اصالت ذاتی ندارد
بلکه نسبت آن با ارزشها و آرمانهای انقلاب سرلوحه عملکرد آنهاست و بنا نیست همیشه
مدافع یا منتقد یک حرکت یا برنامه فرهنگی باشیم.