پنجشنبه ۲۷ شهريور ۱۴۰۴  |  Thursday, 18 September 2025
کد خبر: ۲۳۴۲۰
تاریخ انتشار : ۳۹ : ۱۳ - ۲۴ مرداد ۱۳۹۵

به همت «علی دولو» آرشیو گم شده موسیقی ایران در شهرری جمع آوری شد

دیباچه: بزرگترین آرشیو موسیقی ایران در شهرری در حال نگهداری است، شهری که از قدیم الایام مهد هنرمندان و هنردوستان تهرانی بوده و بسیاری از هنرمندان تهران که از اسم و رسم پر افتخاری برخوردارند مدتها در شهرری ساکن بوده اند. به جرات می توان اظهار داشت در اکثر آثار موسیقی قدیم ایرانی نام یک هنرمند از شهرری دیده می شود، هنرمندانی چون فرهنگ شریف، رضا منفرد، محسن حسن زاده، قاسم غلامعلی، محمد شریفی، جمال جهانشاد، قاسم علوی و بسیاری از نوازندگان چیره دست سازهای ایرانی از این منطقه باستانی از تهران سربر آورده و شهره آفاق گردیده اند.

به گزارش دیباچه به نقل از موسیقی ایرانیان، این بار پس از حدود چهل سال آرشیو گم شده موسیقی ایران شامل کاملترین برنامه ی گلها، تک نوازان و بزم شاعران و برنامه های طنز و شاد و شما و رادیو با حضور اساتید بر جسته موسیقی کشور و تعداد بسیار زیادی از تصنیف ها و ترانه های ناشنیده اعم از سنتی و پاپ و کوچه بازاری و بسیاری از قطعات مذهبی و آِیینی ضبط شده در دهه چهل تا پنجاه به همت «علی دولو» در شهرری جمع آوری شده است.

 

استاد ایرج (حسین خواجه امیری) ضمن تشکر از «علی دولو» در خصوص جمع آوری این آرشیو می گوید: «در روزگاری که هنرمندان ایرانی رو به موسیقی غربی آوردند و از بین رفتن اثار قدیمی خم به ابروی خیلی از انسانها نمی آورد. هنرمندی از دیاری که در جنوب تهران واقع گردیده، فرهنگ و هنر این کشور را زنده نگه داشته است. شهرری هنرمندان پر آوازه ای در خود جای داده در زمینه آواز ایرانی نیز استاد فرزین ذوالقدر مدتی است که نسبت به حفظ فرهنگ و تمدن ایرانی اهتمام ورزیده، به نظرم بازتاب و باز خورد جمع آوری این آرشیو در اذهان عمومی و بالاخص در ورطه جاودانگی موثر خواهد بود.»

دیباچه-آرشیو موسیقی ایران


مسعود حبیبی (نوازنده ، مدرس و مولف موسیقی) در خصوص این آرشیو می گوید: «نزدیک به سه دهه می شود که در رادیو و تلویزیون ایران به عنوان نوازنده و کارشناس و کارگزار موسیقی فعالیت دارم بسیاری از آثار را شنیدم ولی هیچ وقت آثاری که در لیست آرشیو مذکور ثبت شده نه تنها به گوش بنده بلکه به گوش هیچ استاد موسیقی نخورده است. هیچکس صدای مرحوم سید جواد ذبیحی را به همراه پیانو نشنیده بسیاری از برنامه های گلها توسط افرادی اجرا شده که در این سی سال حتی اسمی از ایشان نبوده و این جای بسی خوشحالی دارد که پس از سه دهه حق به حقدار می رسد.»

 

بهنام خدا رحمی (آهنگساز معاصر) یکی از فعالان در موسیقی ایران است که شنیده ها و ساخته هایش در موسیقی ایرانی خیلی بیشتر از دیگر هم ردیفان خودش است، به جهت اینکه مقداری از این نوارها توسط ایشان ادیت و پالایش صوتی گردیده، وی در مجامع گوناگون موسیقی و جلساتی با حضور پیش کسوتان موسیقی چنین اظهار داشته: «آهنگ ها و تک نوازی هایی را که من در این مجموعه شنیده ام از نظر کیفیت و محتوا بی نظیر است و از اولین افرادی هستم که بعد از حدود چهل سال این آثار زیبا را شنیدم، به امید اینکه این مجموعه ناب، شنیدنی و بکر هرچه زودتر در اختیار مخاطبان قرار گیرد.»

 

علی دولو (نوازنده و پژوهشگر موسیقی) که مالکیت این آرشیو را به عهده دارد و خود نیز علیرغم سن وسال کمش سابقه طولانی در زمینه نوازندگی سازهای کوبه ای در رادیو و تلویزیون ایران را دارد، در اینباره می گوید: «چرا مردم ایران فکر می کنند موسیقی ایرانی فقط برنامه گلها ست، این برنامه گلهایی که در اختیار مردم است هیچ هویتی از ایرانیان به معرض نمایش نمی گذارد. چرا که کلاّ ناقص ارایه شده، وقتی که در یک برنامه سی دقیقه ای گلها تبدیل به بیست و هفت دقیقه می شود یعنی دور ضبط تند بوده و این خود مشکلاتی را در گام آهنگ و صدای خواننده به وجود می آورد و بلعکس وقتی یک برنامه سی دقیقه در زمان تبدیل به سی و دو دقیقه افزایش پیدا می کند باز هم مشکلات را برای آن اجرای استادانه وکم نظیر بوجود می آورد. بعضی آثار ضبط شده در گلها بی هویت هستند چرا که نوازنده ها و خواننده ناشناس قلمداد شده اند ولی به حق اینگونه نیست، برنامه هایی مانند تک نوازان، گلهای جاویدان، گلهای صحرایی، برگ سبز و غیره تنها بخشی از موسیقی فرهنگ ما را به نمایش می گذارند ولی اگر با دقت به این مقوله نظاره کنیم متوجه آثار زیبای آیینی و رو حوضی و انواع سیاه بازی و موسیقی فولکلور و حتی تعداد زیادی از کوچه بازاری میشویم که توسط کسانی اجرا گردیده که طرفداران بسیار زیادی را در زمان خود داشته اند.»

 

وی در ادامه صحبت هایش چنین می گوید: «با اندکی دقت در این آرشیو متوجه می شوید حدود هشتاد درصد آهنگ های اجرا شده توسط خوانندگان در سه دهه گذشته تکراری بوده و اصل آهنگ توسط یک ناشناس در زمانهای قدیم اجرا گردیده و با بسیاری از آهنگ های ایرانی که در زمان های قبل از انقلاب ساخته و ضبط شده و هنوز توسط مردم این کشور زمزمه می شود اصلاّ اصالت ایرانی نداشته ودر آلبومهای ارمنی، ترکیه ای و یونانی می توان اصل این آهنگ ها را شنید و آهنگساز به هیچ عنوان نمی توانست روزی را تصور کند که راز سر به مهرش فاش شود.»

 

وقتی از «علی دولو» در خصوص نحوه استقبال مسئولین از این آرشیو سوال شد، ایشان با تبسم اظهار داشتند: «مسئولین فرهنگی شهرری حتی نمی دانند چنین محلی در شهرری وجود دارد و انبوهی از نوارها و سی دی و ریل و انواع ضبط ها و گرامافونهای مختلف بسیار گران قیمت در آن محل در حال خاک خوردن است، ولی تعدادی از شرکت های پخش آثار موسیقی طی چندین جلسه تمایل خود را در جهت بهره برداری از این مجموعه اعلام نموده اند که با اندکی تأمل در نوع پیشنهاد و نحوه انجام تعهداتشان متوجه شدیم ارزش فرهنگی این آثار از نظر ایشان بی اهمیت و فقط به فروش این محصولات فکر می کنند که این امر مقداری دردآور است. نوحه های قدیمی و مناجات های ضبط شده در دهه چهل و پنجاه در این مجموعه کامل بودن این آرشیو و بی بدیل بودن این مجموعه را تأیید می کند. انواع آموزش ردیف ها آوازی حتی؛ آموزش دستگاه های قرآنی مانند: صبا- رست- حجاز و غیره از ویژگیهای این مجموعه می باشد.»

ایشان خاطرنشان می کند: «بسیاری از هنرمندان چه داخلی و چه کسانی که در خارج از کشور زندگی می کنند این آثار را اجرا کرده اند و ترانه هایی را در قدیم ضبط نموده اند که هیچکس تا به امروز دسترسی به انها را نداشته حتی خود خواننده فراموش کرده که حدود چهل سال قبل آهنگی را خوانده که به همین خاطر این بخش از آرشیو به نام ناشنیده ها نام گذاری شده، طرفدار ناشنیده ها بیشتر از برنامه هایی مثل گلها و تک نوازان است. چرا که هیچ وقت نمی توانند باور کنند که فلان هنرمند آلبومی به نام ترانه ای نمکی را در زمان خودش اجرا نموده باشد یا هنرمندی دیگر در تُتاتر لاله زار ایفای نقش کرده باشد و با صدای گرمش شیرینی زیادی به بزم لاله زار داده باشد یا اینکه استاد پرویز یا حقی مجری برنامه رادیویی باشد و مجری قدیمی بهروز مقدم خوانندگی را پیشه کرده باشد و یا تعدادی از هنرمندان اذان و اقامه گفته باشند.»
مطالب برگزیده
یک نویسنده ادبیات کودک و نوجوان در گفتگو با دیباچه:

شنیدن قصه، یکی از نیازهای همیشگی کودکان و نوجوانان است/ کار قصه‌گو نگهداری و نگهبانی از زبان فارسی است

۱۹:۵۶  -  ۲۸ تير ۱۴۰۴
عضو تیم ملی اسکیت در گفت‌و‌گو با «دیباچه» مطرح کرد؛

در مسیر قهرمانی هیچ‌وقت عقب ننشستم؛ در دل جنگ تمرین را رها نکردم

۱۹:۵۱  -  ۲۸ تير ۱۴۰۴
کاپیتان تیم ملی واترپلو در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

رسیدن به صدر جهان سخت است/ با یک بازی بیشتر دومین گلزن برتر آسیا می‌شدم

۱۳:۰۴  -  ۲۴ تير ۱۴۰۴
اشکان ممبینی از کارشناسان چهره و شاخص مسائل بین‌الملل به دیباچه گفت؛

تلاش‌های نظامی برای مهار برنامه هسته‌ای ایران، نمی‌تواند اراده ملت را در مسیر پیشرفت و خودکفایی کشورمان متوقف کند

۲۲:۲۴  -  ۱۵ تير ۱۴۰۴
عضو تیم ملی کشتی آلیش بانوان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

دو طلای آسیا نقطه اوج کارنامه‌ام بود/ ‏طلای جهانی را هدف گرفته‌ام

۱۷:۴۹  -  ۰۸ تير ۱۴۰۴
پژوهشگر موسیقی آذربایجان و نوازنده ساز قوپوز در گفتگو با دیباچه مطرح کرد؛

عاشیق‌ها صدای تاریخ و فرهنگ مردم آذربایجان هستند/ موسیقی آذربایجان، موسیقی زنده و مردمی است

۱۳:۰۱  -  ۱۸ خرداد ۱۴۰۴
ملی پوش فوتبال زنان با «دیباچه» مطرح کرد؛

از لیگ تا تیم ملی؛ گلرهای ایران برای یک رؤیا متحد شده‌اند

۱۲:۵۴  -  ۱۸ خرداد ۱۴۰۴
عضو تیم ملی وزنه برداری در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

قهرمانی آسیا فقط شروع مسیر من است/ تمرین با بزرگان جهان برایم ارزشمند است

۱۲:۳۳  -  ۰۴ خرداد ۱۴۰۴
قهرمان اسکواش زنان کشورمان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

اسکواش زنان ایران در مسیر پیشرفت حرکت می کند/ هدفم رسیدن به رنکینگ زیر ۵۰ جهان است!

۰۹:۰۰  -  ۲۸ ارديبهشت ۱۴۰۴
سرمربی تیم ملی تنیس در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

از میزبانی تور جهانی برای محک بازیکنان ملی بهره می‌بریم/ همه بازیکنان زیر ذره‌بین هستند

۱۶:۲۳  -  ۲۲ ارديبهشت ۱۴۰۴
سرمربی تیم قهرمان لیگ کانوپولو در گفتگو با«دیباچه» مطرح کرد؛

با تجهیزات حرفه‌ای به مدال جهانی نزدیک می‌شویم/ نسل جوان انگیزه بیشتری برای قهرمانی دارند

۰۹:۰۰  -  ۱۶ ارديبهشت ۱۴۰۴