جمعه ۱۶ خرداد ۱۴۰۴  |  Friday, 06 June 2025

دیباچه

کد خبر: ۱۲۸۲۴
تاریخ انتشار : ۰۳ : ۰۹ - ۰۲ تير ۱۳۹۵
استاد سرشناس موسیقی ایران
دیباچه: «مصطفی کمال پورتراب» استاد سرشناس موسیقی ایران، سحرگاه امروز (چهارشنبه، دوم تیرماه ۱۳۹۵) در سن ۹۲ سالگی دارفانی را وداع گفت.

به گزارش دیباچه به نقل از موسیقی ایرانیان، مصطفی کمال پورتراب استاد موسیقی ایران و نایب رئیس شورایعالی خانه موسیقی بود که در سن ۹۲ سالگی چشم از این جهان فرو بست.

مصطفی کمال پورتراب سال ۱۳۰۳ در تهران به دنیا آمد. پس از آموختن مقدمات موسیقـی درسال۱۳۱۸ وارد دوره شش ساله متوسطه هنرستان عالی موسیقی شد. او نزد استادانی چون یاروسلاوبیزا (فاگوت) حشمت سنجری و عطاالله خادم میثاق (ویولن) روبیک گریگوریان (آواز گروهی) روح الله خالقی(تئوری موسیقی ایرانی) موسی معروفی (تـار) فریدون فرزانه و پاتما گریان (سرایش) به آموختن شاخه های مختلف دانش موسیقی پرداخت ودر سال ۱۳۲۴ از هنرستان موسیقی فارغ التحصیل شد.

دکتر پورتراب رشته موسیقی علمی را برای ادامه تحصیل در هنرستان برگزید تا بتواند در دوره عالی هنرستان در رشته آهنگسازی ادامه تحصیل دهد. اما هنرستان هنوز فاقد دوره عالی بود. از آن پس پورتراب مدتی به طور خصوصی تحت تعلیم پرویز محمود قرار گرفت وبه عنوان نوازنده فاگوت، ویولن، ویولن آلتو و…در ارکستر هنرجویان هنرستان و ارکستر سمفونیک تهران به رهبری پرویز محمود و بعدها روبیک گریگوریان نوازندگی کرد. در سال ۱۳۳۰ وقتی دوره عالی آهنگسازی در هنرستان تشکیل شد، پورتراب نیز وارد این دوره شد و در سال ۱۳۳۹ با رتبه نخست تحصیلات خود را به پایان برد. استادان این دوره حسین ناصحی (هماهنگی) هایمو تویبر (کنترپوآن، فوگ ،ساز شناسی) ایمانوئل ملیک اصلانیان (پیانو) مهدی برکشلی (تجزیه و تحلیل موسیقی باستانی) فؤاد روحانی (فرم موسیقی وزیبائی شناسی) و غیره بودند.

دیباچه-پورتراب


او از سال ۱۳۴۰ سرپرستی یکی از ارکسترهای وزارت فرهنگ و هنر را برای ساخت آهنگ، رهبری آن واجرای برنامه درتلویزیون عهده دار شد و در زمینه رهبری ارکسترمدتی با حشمت سنجری کار کرد.

پورتراب در سال ۱۳۴۶ به منظور تحقیقاتی در زمینه موسیقی با استفاده از بورس راهی فرانسه شد پس از چند ماه به ایران بازگشت و حدود چهار سال از تجربیات کریستین داوید در آهنگسازی استفاده کرد.

از سال ۱۳۲۴ به صورت مستمر تدریس را آغاز کرد و از سال ۱۳۵۰تا ۱۳۵۲ مدیر هنرستان موسیقی بود. پس از انقلاب به تدریس هارمونی، کنترپوآن و تئوری موسیقی در کلاس خصوصی خود و بعدها در دانشگاه هنر و دانشگاه آزاد پرداخت. او در حال حاضر نیز به تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی و کنسرواتوار تهران مشغول است.

از آثار او می توان به قطعاتی چون قطعه ای در چهارگاه (۱۹۵۵)، سونات ویولن و پیانو در دومینور (۱۹۵۹)، سه قطعه برای گروه خیام (۱۹۶۹) سوئیت هفت پیکر در نه قسمت برای ارکستر سمفونیک (۱۹۷۰)، مارش در ماژور برای ارکستر سمفونیک (۱۹۷۳)، رقص پریان در فامینور (۱۹۸۰)، آواز بی گفتار دو قطعه برای ارکستر زهی (۱۹۸۰) و…. اشاره کرد.

از آثار مکتوب او نیز می توان به آثاری چون تئوری موسیقی، مبانی آهنگسازی، تجزیه تحلیل موسیقی برای جوانان ( ترجمه اثر لئونارد برناشتاین از انگلیسی)، حل المسائل تئوری (ترجمه اثر اثر پرتسولی از ایتالیائی)، هارمونی مدرن (ترجمه اثر ایگل فیلد هال از انگلیسی)، هارمونی کلاسیک (ترجمه اثر سی.اچ. کیتسون از انگلیسی)، آهنگ های برگزیده ایگلفیلد هال، کنترپوان به زبان ساده (ترجمه اثر استاکز از انگلیسی) و… اشاره کرد.

شایان ذکر است که تاریخ و مکان مراسم تشییع و خاکسپاری پیکر استاد پورتراب متعاقبا اعلام می گردد.

 
نام:
ایمیل:
* نظر:
مطالب برگزیده
دبیر چهاردهمین جشنواره بین‌المللی فیلم ۱۰۰ در گفتگو با دیباچه مطرح کرد؛

برخی فیلمسازان با جشنواره فیلم ۱۰۰ فعالیت‌شان را آغاز کردند/ انتخاب بخش فلسطین آزاد به عنوان بخش ویژه جشنواره!

۱۱:۱۴  -  ۳۰ فروردين ۱۴۰۴
سعید الهی تهیه‌کننده سینما در گفتگو با دیباچه مطرح کرد؛

فیلم «میرو» بازنمایی فرهنگ ایثار و شهادت در بین قوم بلوچ است/ قومیت‌ها بخش جدایی‌ناپذیری از هویت ملی ما هستند

۱۲:۵۴  -  ۲۰ فروردين ۱۴۰۴
گفتگو دیباچه با سخنگوی سازمان بنادر و دریانوردی در طرح تسهیل سفرهای نوروزی

بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰‌هزار مسافر در نوروز ۱۴۰۴ سفر دریایی داشتند/ مسافران از سوار شدن بر قایق‌های غیرمجاز اجتناب کنند

۱۴:۴۵  -  ۱۱ فروردين ۱۴۰۴
مدیرکل هنری بنیاد شهید و امور ایثارگران در گفتگو با دیباچه:

فیلم سینمایی«میرو»» ۱۸ فروردین در سینماهای منتخب هنر و تجربه اکران می‌شود

۰۹:۰۰  -  ۰۱ فروردين ۱۴۰۴
گفت و گو اختصاصی دیباچه با نادر سلیمانی بازیگر فیلم سینمایی « صیاد »

نسل امروز باید مفهوم «ایثار» را بشناسد/ نقش شهید سرهنگ مسعودی برای من فقط یک نقش نبود؛ تصویری زنده از پدرم بود!

۱۷:۵۶  -  ۱۵ ارديبهشت ۱۴۰۴
رئیس کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور در گفتگو با دیباچه: سیزدهمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر در بهار سال آینده برگزار

سیزدهمین جشنواره بین‌المللی مد و لباس فجر در بهار سال آینده برگزار می‌شود/ جشنواره سیزدهم بستر مناسبی برای فعالان بخش خصوصی حوزه مد و لباس است

۰۹:۰۰  -  ۲۰ اسفند ۱۴۰۳
عضو تیم ملی بسکتبال زنان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

قدرت بسکتبال زنان ایران را به نمایش گذاشتیم/پاداش قهرمانی باید شامل حمایت وزارت ورزش هم شود

۱۷:۴۶  -  ۱۵ ارديبهشت ۱۴۰۴
عضو تیم ملی فوتسال بانوان در گفتگو با «دیباچه» مطرح کرد؛

فشار قهرمانی همیشه وجود دارد/ بازی‌های تدارکاتی برای ما بسیار مهم است

۰۹:۱۰  -  ۲۰ اسفند ۱۴۰۳
گفتگو دیباچه با مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت

مردان به دلایل مختلفی بیشتر در معرض بیماری‌های سرطانی نسبت به خانم‌ها قرار میگیرند!

۰۹:۳۰  -  ۲۰ اسفند ۱۴۰۳
درخشش دوباره ایران در مهمترین جایزه سینمایی جهان

معرفی برندگان اسکار ۲۰۲۵ / انیمیشن کوتاه ایرانی، ساخته حسین ملایمی و شیرین سوهانی اسکار گرفت

۰۵:۵۶  -  ۱۳ اسفند ۱۴۰۳
گفتگو دوربین دیباچه با مژده لواسانی، مجری تلویزیون

برنامه روتینی در تلویزیون ندارم و ترجیح می دهم در زمان مناسب با تعامل بهتر با مدیران شبکه ها کار کنم!

۱۲:۰۰  -  ۱۳ اسفند ۱۴۰۳
گفتگو با مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمانشاه

بیش از ۲ میلیون مسافر از جاذبه‌های گردشگری کرمانشاه در نوروز بازدید کردند/استان کرمانشاه بیش از ۴ هزار اثر تاریخی شناسایی‌شده دارد

۱۲:۳۶  -  ۱۷ فروردين ۱۴۰۴
گفتگو دوربین دیباچه با شاهد احمدلو کارگردان سینما

اگر میخواستم به صرف فروش در گیشه سینماها کار کنم، " شاه نقش" را نمیساختم!

۱۰:۰۰  -  ۱۳ اسفند ۱۴۰۳
گفتگو دوربین دیباچه با صحرا اسدالهی، بازیگر فیلم فروشنده اصغر فرهادی

یکسری از فیلم‌های کوتاه ما، خیلی آرتیستی تر از فیلم‌های بلند سینمایی هستند!

۲۳:۲۳  -  ۱۲ اسفند ۱۴۰۳