زمانی که فیلمی آماده نمایش می شود تقریبا بدیهی است که کلیه مراحل مربوط به اخذ مجوز برای ساخت را پشت سر گذاشته است. پس وقتی یکی از اعضای شورای پروانه نمایش(محمدحسین لطیفی) می‌گوید:«فیلمی که به این شورا ارائه شده از ابتدا مشکل دار است و قابل اصلاح نیست». اولین نکته ای که به ذهن می رسد این است که این فیلم چطور مراحل تصویب فیلمنامه و صدور پروانه ساخت را پشت سر گذاشته است؟





علیرضا بهنام*

شاید نام عبدالرضا کاهانی بیشتر از هر کارگردان دیگری یادآور واژه هایی نظیر توقیف، اکران محدود و ممیزی باشد. به جز فیلم بیست که تقریبا بدون اشکال روی اکران رفت بقیه آثار این کارگردان تقریبا بدون استثنا با حواشی و جار و جنجال روی پرده نمایش رفته است. فیلم تازه او “ارادتمند؛ نازنین، بهاره، تینا” نیز انگار از این قاعده مستثنا نیست.



شاید راحت ترین کار این باشد که در چنین موقعیت هایی همه تقصیرها را به گردن کارگردان بیندازیم و خیال خودمان را راحت کنیم اما واقعیت چیز دیگری است. از مراحل مختلف گرفتن مجوز ساخت و نمایش فیلم تقریبا همه اطلاع دارند. بنابراین زمانی که فیلمی آماده نمایش می شود تقریبا بدیهی است که کلیه مراحل مربوط به اخذ مجوز برای ساخت را پشت سر گذاشته است. پس وقتی یکی از اعضای شورای پروانه نمایش(محمدحسین لطیفی) می‌گوید:«فیلمی که به این شورا ارائه شده از ابتدا مشکل دار است و قابل اصلاح نیست». اولین نکته ای که به ذهن می رسد این است که این فیلم چطور مراحل تصویب فیلمنامه و صدور پروانه ساخت را پشت سر گذاشته است؟

نکته بعدی این است که چطور ممکن است فیلمی را نتوان به هیچ عنوان برای نمایش اصلاح کرد. فیلم “ارادتمند؛ نازنین، بهاره، تینا” را هنوز کسی ندیده اما با عنایت به موارد مشابه مانند "صد سال به این سال ها" می شود چنین حکم کرد که هر فیلمی در صورت اصلاح بعضی موارد در چارچوب قوانین موجود قابل نمایش است و نمی توان به بهانه مشکل دار بودن فیلم از اساس پول تهیه کننده و زحمات عوامل سینما را به هدر داد.

واقعیت تلخ حکایت از آن می کند که سازمان سینمایی و شوراهای زیر مجموعه آن از توان و اراده کافی برای دفاع از مجوزها و تصمیم های خود برخوردار نیستند و در این میانه فیلمسازانی که مانند کاهانی سعی می کنند روی مرز قوانین حرکت کنند با این وضعیت بیشترین آسیب را متحمل می شوند. باید به یاد داشته باشیم که سینما هنر گران قیمتی است و امنیت شغلی اهالی این هنر صنعت بستگی تام به تصمیم هایی دارد که از سوی نهادهای نظارتی گرفته می شود.

چندی پیش در یک نظرسنجی غیر رسمی درباره کارنامه سه ساله دولت روحانی مشخص شد کاربران اینترنتی کمترین میزان رضایت را از عملکرد فرهنگی این دولت دارند. شاید زمان آن رسیده باشد که سازمان سینمایی به عنوان دستگاهی که بیشترین سهم را در شکل گیری این دیدگاه عمومی دارد دست به بازنگری در عملکرد خود بزند و اجازه ندهد بیش از این لابی های پشت پرده سینما در تصمیم گیری های آن تاثیر بگذارند.

 

• منتقد سینما و عضو انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی