فاطمه شعبانی : در
جای جای این مرز وبوم هرجا گنبد و بارگاهی است، زیارتگاه مردمی می‌شود که این
امامزادگان را ملجا و پناهی برای خود می‌دانند و برای رفع مشکلات خویش و یا حتی
برای شعائر مذهبی و ادای مناسک دینی به بقاع متبرکه روی می‌آورند و ارواح مطهر
امامان و امام زادگان را وسیله تقرب به خداوند می‌دانندو در پرتو زیارت این
امامزادگان آبرومند در پیشگاه الهی به آرامش روح و روان دست می یابند. این سالهابا گسترش فضای مجازی گاهی اخبار ضد و
نقیضی از امامزاده سازی و ساخت امامزاده های دروغین به گوش می‌رسد؛ برای رفع بعضی
از شبهات به وجود آمده با حجت الاسلام« محمد نوروزپور» مدیرکل بقاع متبرکه
سازمان اوقاف و امور خیریه گفتگو کردیم.
..........................
این موضوع که
تعداد امامزاده ها بعد از انقلاب فلان تعداد افزایش پیداکرده تا چه حد واقعیت دارد
و از کجا نشات می‌گیرد؟ مردم می‌پرسند این امامزاده ها به یکباره از کجا سبز شدند
آیا قبلا بودند یا موضوع چیز دیگر است؟
اساسا قبل از پیروزی انقلاب
اسلامی آمار و اطلاعات دقیقی از بقاع متبرکه و امامزادگان در دست نبود و آمارمطرح
شده در اوایل انقلاب غیر مستند و بیشتر مبتنی بر حدس و گمانه زنی بوده که هیچ
مرجعی آنرا تایید نمی‌کند.مع الوصف همانطور که بارها توسط سازمان اوقاف اعلام شده
است پس از پیروزی انقلاب اسلامی این سازمان در یک پروسه زمانی مبتنی بر روش و پایش
علمی و با بهره‌گیری از کارشناسان علم « انساب » براساس منابع و اطلاعات مرکز آمار ایران کتب
فهرستگان فضاهای فرهنگی کشور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر کتب و منابع
تاریخی اطلاعات کلی امامزادگان را در
سراسر کشور جمع آوری و احصا کرد که در واقع علت اختلاف آمار در ابتدای انقلاب با
اکنون عدم انجام و شناسایی و ثبت و ضبط احصا آمار و اطلاعات بقاع متبرکه در گذشته بوده است. علی‌ایحال
درحال حاضر این اطلاعات به روز شده و در
پرتال جامع امامزادگان قابل رویت است و
همچنین دایرة المعارف بفاع متبرکه و
امامزادگان کشور نیز که طی سنوات گذشته توسط کارشناسان و علمای علم انساب در 17
مجلد وزین تهیه و تدوین گردیده و آماده چاپ است.
امامزاده های
جدید برچه اساس و پایه ای گنبد و بارگاه سازی می‌شوند؟
ضمن نادرست
دانستن تعبیر امامزادگان جدید لازم است به این نکته اشاره شود که در پی پیروزی
انقلاب اسلامی و زدودن غبار مهجوریت و مظلومیت از چهره این آستانهای مقدس و به تبع
آن شروع نهضت عمران و آبادانی این پایگاههای بی‌بدیل تشیع، بسیاری از آنها که در
گمنامی و غربت به سر می‌بردند محل مراجعه خیل کثیری از ارادتمندان خاندان نبوت
واقع شدند. درواقع علت العلل انتشار شایعات
و طرح شبهاتی مبتنی بر احداث امامزادگان جدید آن بوده که در هرکجا ساختمان بقعه
متبرکه و با امامزاده ای مورد احیا و تعمیرو مرمت قرار گرفته است با شانتاژهای
تبلیغاتی ومسموم نمودن فضای رسانه‌ای سعی می‌شود افکار و اذعان عمومی به این جهت
منحرف شود که سازمان اوقاف یک شبه امامزاده سازی می‌کند؛ یا بقعه متبرکه‌ای که در
نقطه ای مهجور افتاده و سازمان اوقاف موجبات رونق و آبادانی آن را فراهم می‌سازد
یک هجمه گسترده تبلیغاتی شیطنت آلود و مسموم شکل می‌گیرد که وامصیبتا سازمان اوقاف
در پی خرافه پرستی و معرفی امامزادگان مجهول و جعلی است. درحالی که سابق برآن در
حق این بقعه متبرکه یا امامزادگان واجب التعظیم جفا شده بود و فاقد گنبد و گل دسته
و حتی فاقد یک بنای معمولی در شان آن امامزاده بود. حالا که مورد احیا و بهسازی
قرار گرفته است شائبه جعلی بودن امامزاده را مطرح می‌کنند. ضروری است اصحاب رسانه
بی غرض ضمن روشنگری و تبیین ابعاد و زوایای موضوع دامان پاک و مطهر ذریه خاندان
عصمت و طهارت را از این آلودگی‌ها بزدایند و از تشبئات ناجوانمردانه برخی رسانه ها
و سایت ها و شبکه های مجازی مغرض به انواع و اقسام اتهامات علیه بقاع متبرکه و
یاسازمان اوقاف جلوگیری کنند.
گاهی مواجه‌ایم
با امامزاده هایی که دیدن اسمشان به آسانی حکایت از جعلی بودنشان دارد مانند
امامزاده بیژن!! به همین راحتی که در عربی ما این حروف را نداریم پس واقعی نیستند
پاسخ شما چیست؟
استفاده
نادرست مردم از برخی از القاب و اصطلاحات برای امامزادگان و بقاع متبرکه، مزید
برعلت و عامل انتشار بیشتر خرافات در حوزه بقاع متبرکه شده است. به عنوان مثال
امامزاده بیژن در اصل امامزاده سید محمد معروف به بی جن است که اشتباها بیژن تلفظ
می‌گردد و وجه تسمیه آن به بی جن به دلیل عدم وجود جن در آن محل بوده است. یا
امامزاده سید جلال الدین که در کنار مسجد تاریخی نصیر الملک شیراز واقع شده است و
به سید الحرمین شهرت دارد و در اصطلاح عموم به امامزاده زنجیری معروف شده و دلیل این
نامگذاری آن است که در گذشته به در امامزاده زنجیر متصل بوده که زائران برای
برآورده شدن حوائج خود را به آن دخیل می‌بستند و از آن زمان تاکنون در اصطلاح
محاوره ای به امامزاده زنجیری‌معروف شده است. یا امامزاده محمد شهرستان ممسنی به
دلیل نصب درب آهنی برآن در گذشته بین مردم منطقه به امامزاده آهنی شهرت یافت.
براساس اسناد تاریخی که در دست اوقاف است تمام
امامزادگان دارای اسم و شجره‌نامه هستند. اما ممکن است در برخی از مناطق و
روستاها و شهرستانها آنها با عنوان و شهرت محلی که دارند مطرح شوند ولی در تاریخ اسم دقیق آنها مشخص و مضبوط است.
متاسفانه در برخی تابلوهای نصب شده در بین راه و یا سردر بقاع متبرکه اشتباهاتی رخ داده به این
شکل که به جای اسامی صحیح و واقعی، شهرت آنها درج گردید و همین امر موجب ایجاد برخی سوء استفاده ها توسط مغرضین گردیده
است. گاهی هم برخی از افراد با فتوشاپ و امکاناتی که در اختیار دارند این عمل
نادرست را ترویج می‌دهند که بخش عمده فعالیت آنها به توطعه وهابیون بازمی‌گردد که
هدف آنها ایجاد شک و شبه و آسیب به چهره امامزادگان و جلوگیری از حضور پرشور مردم در این اماکن مقدس است.
لذانصب تابلوهای اساسی صحیح و واقعی بقاع متبرکه و امامزادگان طی سالهای اخیر در سرلوحه برنامه های فرهنگی این سازمان قرار گرفته تا به تدریج این اماکن مقدس با
اسامی واقعی خود در میان مردم شناخته شوند و از سوء استفاده سودجویان ومغرضان جلوگیری شود.
امامزاده سازی
تنها نتیجه اش سست کردن اعتقاد مردم به امامزاده های واقعی است سازمان شما تا چه
حد براین قضیه نظارت دارد؟ آیا تا به حال پیش آمده است که امامزاده ای را به دلیل
جعلی بودن تخریب کنید؟
این
سازمان هرگز بدون هیچ پشتوانه تاریخی و اسناد و مدارک مستدل درصدد تقویت و تبلیغ و
ترویج اماکنی که در اصالت و انتساب آنان
به خاندان عصمت و طهارت محل شک و شبه است برنیامده بلکه خود پیش قدم در مبارزه
قاطع باهرگونه عقاید خرافی و ترویج باورهای
سست مایه بوده است. طبعا در مقاطع مختلف و در هرکجا که ضرورت داشته با هماهنگی
مراجع ذی صلاح قضایی و امنیتی برخورد
قاطع با خرافه گرایان و سودجویان انجام شده است. همچنین در راستای مبارزه قاطع این
سازمان باموضوع پیدایش مقابر امامزادگان و
احداث بقعه جدید منسوب به امامزادگان در
اثر خوب نما شدن افراد در برخی استانها
همچون گیلان، کهکیویه و بویراحمد
اغلب بقاع متبرکه مورد احترام که ملجا و ماوای مردم بوده و داری قدمت و
سابقه تاریخی ومورد تایید معمرین و علمای بلاد دارای شیاع محلی هستند را نباید به
بهانه های واهی مورد خدشه قرار داد که
تخریب چهره این اماکن واجب التعظیم قطعا تبعات سوئی در باورهای مردم دین مدار
کشورمان خواهد داشت و یقینا موجب عکس العمل قاطبه مومنین و علما خواهد شد.
گاهی گفته می‌شود
به امامزاده ها بسته به موقعیت و درآمد زایی شان رسیدگی می‌شوند چقدر این قضیه صحت
دارد؟
طی یک دهه
اخیر در سازمان اوقاف چشم انداز برنامه عملیات عمرانی دربقاع متبرکه فاقد درآمد
تهیه و تدوین و جزء برنامه های سالانه معاونتهای تخصصی ذیرربط این سازمان قرار
گرفته است، بطوری که در افق 1404 در بعد سخت افزاری ،تصویب طرح جامع عمران و ساخت و
ساز بقاع متبرکه در44 مورد گام بلندی در
جهت سرعت بخشیدن به عمران وآبادانی بقاع متبرکه که فاقد درآمد یا دارای درآمد اندک محسوب و در بعد نرم افزاری نیز تصویب طرح جامع فرهنگی افق های تازه ای از
انجام فعالیت های فرهنگی در بقاع متبرکه را پیش روی خدمتگذاران این آستانهای مقدس
قرار داده است. در واقع رویکرد این سازمان مبتنی براهتمام بیشتر نسبت به بقاع
متبرکه فاقد درآمد و محروم از امکانات اولیه طی سالیان اخیر خود یکی از عوامل
ایجاد شایعات و شائبه احداث امامزادگان جدید بوده است. بطوریکه امامزاده ای که در
گذشته مهجور و محروم از ابتدایی‌ترین امکانات اولیه بوده است پس از اندکی عمران و
آبادانی و رونق گرفتن شایعاتی پیرامون جدید الاحداث بودن آنها توسط مغرضین شکل
گرفته است.
هزینه های
ساخت امامزاده ها از کجا می‌آید؟ از وقوفات خود امامزاده است یا بیت المال؟
هزینه های
ساخت و ساز و عمران و آبادانی امامزادگان دارای درآمد از محل عواید و نذورات خود
امامزاده و یا کمک های نقدی و غیرنقدی خیرین در قالب اجرای طرح مودت تامین می‌شود.
درآمد مازاد
بعضی از امامزاده ها به کمک باقی امامزاده ها می‌رسد یا صرف هزینه های دیگر می‌گردد؟
درآمد مازاد براحتیاج امامزادگان و نذورات غیر
مفیدی که جهات مشخصی برای آنها وجود ندارد براساس تبصره 3 ماده 5 قانون تشکیلات و
اختیارات سازمان اوقاف صرف هزینه های عمران و آبادانی تدارک وسایل رفاه و بهداشت زائرین نشر معارف اسلامی و تبلیغات
مذهبی و تعظیم شعائر اسلامی کمک به مدارس علوم دینی محل و سایر خیریات و مبرات
مطلقه می شود.
