آذر رجبی : همانطور که مشخص است سالمندی همانند میانسالی و جوانی بخشی از زندگی است که پس از چند دوره زندگی همه انسانها به آن ورود پیدا می کنند اما اینکه چطور و در چه شرایطی وارد سنین کهنسالی شویم مساله ای است که کارشناس روانشناسی دکتر ابراهیمی در گفتگو با خبرنگار دیباچه به آن پرداخته است.

آماری که هم اکنون در رسانه ها می توان دریافت آماری نگران کننده از افزایش جمعیت سالمندانی است که هنوز تاهل اختیار نکرده اند در مجردی و تنهایی پا به سن گذاشته و به مرحله ای نزدیک می شوند که نه تنها مشکلات روانی بلکه مشکلات جسمی و اجتماعی هم روبروی آنهاست. اما اگر مسئولین و یا خود افراد پیش از ورود به این سنین به دنبال راهکاری برای مقابله با مخاطرات پیش روی خود باشند، قطعا از بروز مشکلاتی بس بزرگتر از مسائلی که اکنون مدیران و مسئولان با آن دست و پنجه نرم می کنند روبرو نخواهند شد.

دکتر حسین ابراهیمی مقدم روانشناس در گفتگو با خبرنگار دیباچه پیرامون معضل ورود جوانان مجرد به سالمندی گفت: بررسی ها نشان می دهد که اصولا افراد مجرد نسبت به افراد متاهل از وضعیت روانی نامطلوب تری برخوردارند یعنی تاهل برای انسان یک پیش آگهی مثبت به عنوان یک فرض خوب محسوب می شود که فرد متاهل احتمالا کمتر دچار مشکل می شود و اگر هم دچار مشکل می شود بهتر می تواند با مشکل خود مقابله کند.

ابراهیمی در ادامه با اشاره به اینکه طبیعی است که قضیه افزایش سن را کنار امر تجرد بگذاریم با مسائل عدیده ای روبرو خواهیم بود، افزود: وقتی افراد از سن معمول خود عبور کرده و تاهل اختیار نکرده باشند میزان آسیب پذیریشان هم از لحاظ روانی و هم از لحاظ جسمانی افزایش می یابد. در نگاه اول به سادگی می توان به این موضوع پی برد که کسانی که متاهل نیستند و در عین این حال سن آنها نیز رو به افزایش است احتمال مخاطرات در ایشان افزایش می یابد که افسردگی،‌اضطراب و احساس تنهایی و مواردی از این دست در صف اول این جبهه قرار می گیرد.

وی در خصوص سوال خبرنگار پیرامون اینکه جامعه روانشناسی برای این افراد چه می کند گفت: اگر منظور سازمان روانشناسی است که این سازمان بودجه خاصی برای این افراد در اختیار ندارد و طبق اطلاعات موجود سازمان بهزیستی نیز هیچگونه امکانی برای این افراد ندارد به دلیل اینکه هر گونه فعالیتی که قرار باشد صورت بگیرد مستلزم رعایت چند مورد است که شامل تامین بودجه ، پیشگیری، اطلاع رسانی و در عین حال ایجاد شرایطی است، که این اتفاق هر چه سریعتر رفع شود.

ابراهیمی پیرامون راهکارهایی که روانشناسان می توانند ارائه دهند،تصریح کرد: روانشناسان در درجه اول آگاهی رسانی کامل در طبقات متفاوت را داشته باشند چه بانوان و چه آقایان اطلاعات لازم را به دست آورند کمااینکه مجردین ابتدا از دوره تجرد خود بهترین استفاده را داشته باشند و ثانیا تا جایی که امکان دارد وضعیت تجرد را به تاهل تبدیل کنند و از دورانی که به عنوان دوران جوانی مطرح است استفاده بهتری کنند تا این دوره که بسط می یابد به دوره میانسالی و سالمندی را به تعویق بیندازند. مثل پیشگیریهایی که برای جسم وجود دارد مثل استفاده از ورزشهای مناسب و به همان ترتیب در وضعیت روانی هم استفاده از دانش و آگاهی های متناسب می تواند تاثیرات خوب و خاص خود را داشته باشد.

این روانشناس در ادامه گفت: بحث سالمندی مجردان بحثی بسیار گسترده است و نیازمند ورود جامعه شناسان، پزشکان و حتی افراد دیگری که در زمینه تعلیم و تربیت و یا موارد دیگری فعالیت می کنند، دارد، برای یک برنامه ریزی بلند مدت و جامع با در اختیار داشتن منابع کافی تلاش خود را داشته باشندچرا که جایگاه این مسائل خالی است و شاید به این دلیل است که مسائل متفاوتی فراروی مسئولین وجود دارد که باعث می شود مساله ای به این اندازه مهم ، فراموش شود.

مقدم در پایان خاطر نشان کرد:‌ در حقیقت شور و شعف و احساس نیروی جوانی را تا زمانی می توان داشت که فرد آن را تقویت کند مثل اتومبیلی می ماند که باتری برایش انرژی می گذارد و همان باتری اگر شارژ نشود به تدریج خالی شده و دشارژ می شود. و این شور و انرژی جوانی تا یک زمانی وجود دارد و اگر این انرژی شارژ نشود به تدریج مسکوت شده و باتری روانی جوان خالی می شود و اینجاست که ازدواجی مناسب و وجود فرزندان و داشتن هدف در زندگی و ارتباطات خوب با اعضای خانواده می تواند منجر به شارژ بودن این باتری شود.

وی افزود: کمااینکه در کشورهای پیشرفته تر شاهد این امریم که افراد در سنین بالا فعالیت هایی را انجام می دهند که جوانترها در سنین پایین تر هم حال و حوصله و انرژي و طراوت انجام آن را ندارند.

ابراهیمی مقدم افزود: اگر این شارژ صورت نگیرد قطعا فرد دچار افسردگی، دل مردگی و ... خواهد شد و در همه زمینه ها از جمله شغل، فعالیت های اجتماعی، درآمد زایی آسیب وارد شده و به تبع این چرخه به ضرر جامعه به گردش درآمده و با یک جامعه ای که بی حال و بی رمق و بی انگیزه است روبرو خواهیم بود.

وی افزود: بنابراین لازم است که افراد هم خود اصطلاحا برای خود تلاش کنند و به همین ترتیب این احساس به صورت یک نیاز واقعی در کل جامعه،‌دولت و مواردی از این دست راه اندازی و جدی گرفته شود.